Chủ đề của Ngày thế giới Không thuốc lá năm nay là Thuốc lá - mối đe dọa tới môi trường của chúng ta.
Chủ đề của Ngày thế giới Không thuốc lá năm nay là Thuốc lá - mối đe dọa tới môi trường của chúng ta.
 |
| Hai người đàn ông vô tư hút thuốc lá trong khuôn viên bệnh viện. Ảnh: H.Dung |
Thông qua chủ đề này, Tổ chức Y tế thế giới kêu gọi các quốc gia thúc đẩy các hoạt động nâng cao nhận thức cộng đồng về tác hại của việc sử dụng thuốc lá tới môi trường; đồng thời, kêu gọi không hút thuốc lá để hạn chế việc gây ô nhiễm môi trường sống và làm việc.
* Vô tư hút thuốc lá nơi công cộng
Theo Nghị định 117/2020/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế có hiệu lực từ ngày 15-11-2020, hành vi hút thuốc lá tại nơi cấm hút thuốc sẽ bị phạt tối đa 500 ngàn đồng. Những điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn trong nhà và trong phạm vi khuôn viên gồm: cơ sở y tế; cơ sở giáo dục; cơ sở chăm sóc, nuôi dưỡng, vui chơi, giải trí dành riêng cho trẻ em; cơ sở hoặc khu vực có nguy cơ cháy, nổ cao; nơi làm việc; trường đại học, cao đẳng, học viện; trên ô tô, tàu bay, tàu điện.
Những địa điểm cấm hút thuốc lá trong nhà nhưng được phép có nơi dành riêng cho người hút thuốc lá gồm: khu vực cách ly của sân bay, quán bar, vũ trường, karaoke, khách sạn, cơ sở lưu trú du lịch, tàu thủy, tàu hỏa.
Nơi dành riêng cho người hút thuốc lá phải đảm bảo các điều kiện gồm: phải có phòng và hệ thống thông khí tách biệt với khu vực không hút thuốc lá. Phải có dụng cụ chứa các mẩu, tàn thuốc lá, có biển báo tại các vị trí phù hợp, dễ quan sát, có thiết bị phòng cháy, chữa cháy.
Quy định là thế nhưng trên thực tế cho thấy, tình trạng vô tư hút thuốc lá tại nơi công cộng như nhà ga, bến xe, bệnh viện, nơi làm việc, trên các phương tiện giao thông… vẫn rất phổ biến.
Ngồi hút thuốc lá tại khu vực gần Khoa Cấp cứu Bệnh viện Đa khoa khu vực Long Khánh, anh N.H.T. (ngụ P.Suối Tre, TP.Long Khánh) cho hay, gia đình anh có người nhà được đưa vào cấp cứu tại bệnh viện. Trong thời gian chờ đợi, anh ngồi đợi và lấy thuốc lá ra hút như thói quen. Chỉ đến khi có người đi qua nhắc nhở, anh T. mới tắt thuốc.
Theo BS CKII Phan Văn Huyên, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa khu vực Long Khánh, để hạn chế việc hút thuốc lá, bệnh viện đã dán nhiều bảng cấm hút thuốc trong khuôn viên bệnh viện và tại các khoa, phòng. Tình trạng bệnh nhân và người nhà bệnh nhân lén hút thuốc lá trong bệnh viện có giảm so với trước đây, nhưng vẫn còn. Mặc dù vậy, nhân viên y tế chỉ có thể nhắc nhở bệnh nhân, người nhà bệnh nhân, không thể xử phạt.
* Hãy bỏ thuốc lá trước khi quá muộn
BS Nguyễn Lâm Minh Huy, Khoa Hô hấp Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, cho hay theo Tổ chức Y tế thế giới, trong khói thuốc lá chứa hơn 7 ngàn hóa chất, trong đó có khoảng 70 chất gây ung thư, là nguyên nhân gây nên những bệnh như: viêm phế quản, ho, lao, ung thư phổi, phổi tắc nghẽn mạn tính, hen. Những người không hút thuốc nhưng hít phải khói thuốc lá chịu ảnh hưởng gấp 4 lần so với những người trực tiếp hút và cũng có nguy cơ mắc các bệnh như người hút thuốc. Trẻ em hít phải khói thuốc có thể mắc các bệnh: hen suyễn, ung thư hạch, giảm chức năng phổi, viêm tai giữa…
BS Huy chia sẻ, hiện tại ở Khoa Hô hấp có khá đông bệnh nhân đang phải điều trị các bệnh mà một trong những nguyên nhân chính gây bệnh là do hút thuốc lá. Có những bệnh nhân bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính nặng phải thở máy, nhiều trường hợp bệnh diễn tiến nặng do không thể cai được thuốc lá hoặc hít phải khói thuốc lá. Hút thuốc lá làm cho tình trạng khó thở của bệnh nhân ngày càng tăng. Nếu không bỏ được thuốc lá, bệnh nhân dễ rơi vào các đợt cấp, ảnh hưởng đến tính mạng, phải nhập viện cấp cứu, phụ thuộc hoàn toàn vào máy thở, phải điều trị thường xuyên.
BS Huy nói, để bệnh nhân có thể cai được thuốc lá, ngay từ khi bệnh nhân đến khám tại phòng khám do mắc các bệnh đường hô hấp, bác sĩ đã tuyên truyền để bệnh nhân hiểu được tác hại của việc hút thuốc lá đối với sức khỏe và môi trường sống, môi trường làm việc. Đồng thời, đưa ra những tấm gương bệnh nhân đã bỏ được thuốc lá sau nhiều năm hút thuốc giúp sức khỏe cải thiện; tổ chức các CLB hen - phổi tắc nghẽn mạn tính để các bệnh nhân chia sẻ kinh nghiệm bỏ được thuốc lá cho nhau. Cứ như vậy, mưa dầm thấm lâu, bệnh nhân nào quyết tâm sẽ bỏ được thuốc lá.
Các bác sĩ khuyến cáo, trong giai đoạn hậu Covid-19 hiện nay, những người hút thuốc lá có nguy cơ mắc hậu Covid-19 nặng hơn nhiều lần so với những người không hút thuốc lá. Do đó, những ai đang có thói quen hút thuốc lá nên bỏ thuốc lá trước khi gặp phải các vấn đề liên quan đến sức khỏe của chính bản thân và những người xung quanh, đặc biệt là những người thân trong gia đình thường xuyên hít phải khói thuốc lá.
Bên cạnh đó, cần có những biện pháp cứng rắn hơn để ngăn ngừa việc hút thuốc lá nơi công cộng, mạnh tay xử phạt những người vi phạm chứ không đơn thuần chỉ là nhắc nhở. Có như vậy, môi trường sống mới thực sự xanh, sạch, đẹp.
Hạnh Dung
