Một thập kỷ số cho Đông Nam Á

Thập kỷ kỹ thuật số của Đông Nam Á đã đến. Công nghệ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp người dân Đông Nam Á vượt qua đại dịch Covid-19.

Thập kỷ kỹ thuật số của Đông Nam Á đã đến. Công nghệ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp người dân Đông Nam Á vượt qua đại dịch Covid-19.

Tổng khối lượng hàng hóa (GMV) từng ngành qua các năm 2019-2021 và dự báo đến năm 2025. Nguồn: Bain analysis

Hiện tại, như báo cáo mới nhất của e-Conomy Đông Nam Á cho thấy, nền kinh tế kỹ thuật số đang sẵn sàng đóng một vai trò lớn hơn trong tương lai của khu vực so với những gì chúng ta tưởng tượng.

* Những năm 20 bùng nổ - Thập kỷ số cho Đông Nam Á

Báo cáo e-Conomy là báo cáo hằng năm do Google, Temasek và Bain & Company thực hiện, khảo sát về tình hình phát triển nền kinh tế số ở Đông Nam Á (SEA, South East Asia). Báo cáo năm nay vừa được công bố vào giữa tháng 11, với tiêu đề: Những năm 20 bùng nổ - Thập kỷ số cho Đông Nam Á.

Sau khi chứng tỏ khả năng phục hồi vào năm 2020, nền kinh tế kỹ thuật số của SEA đã chứng kiến sự hồi sinh vào năm 2021. Theo báo cáo, thập kỷ kỹ thuật số của SEA đã đến. Công nghệ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp người dân SEA vượt qua đại dịch Covid-19. Năm ngoái, người ta đã chứng kiến khả năng phục hồi của SEA khi đối mặt với đại dịch, khi mọi người chuyển sang sử dụng internet để đáp ứng nhu cầu hằng ngày của họ theo những cách mới. Năm nay cho thấy sự hồi sinh và hướng tới “những năm 20 bùng nổ”, nơi công nghệ sẽ mở ra những khả năng mới thú vị cho hàng trăm triệu người trong khu vực.

Báo cáo dự báo nền kinh tế kỹ thuật số của SEA sẽ đạt tổng giá trị hàng hóa 174 tỷ USD vào cuối năm 2021 và tăng tốc đạt 363 tỷ USD vào năm 2025, cao hơn mức ước tính 300 tỷ USD của năm ngoái. Dự báo nền kinh tế kỹ thuật số có thể đạt giá trị 1 ngàn tỷ USD vào cuối thập kỷ này. Sự tăng trưởng trên quy mô đó sẽ giúp SEA xác định tương lai của công nghệ trên toàn cầu.

* Những xu hướng chính của cư dân SEA trong nền kinh tế số

- Số lượng người dân SEA sử dụng dịch vụ trực tuyến tiếp tục tăng: Trong số 589 triệu dân của khu vực, 440 triệu người (hay 75%) đang trực tuyến - bao gồm 40 triệu người bắt đầu sử dụng internet lần đầu tiên vào năm 2021. Khoảng 350 triệu người SEA là “người tiêu dùng kỹ thuật số”, nghĩa là họ đã mua ít nhất một dịch vụ trực tuyến. Kể từ khi đại dịch bùng phát, khu vực này đã có thêm 60 triệu người tiêu dùng kỹ thuật số. Và sự thay đổi trực tuyến vẫn đang tiếp diễn: 9/10 người bắt đầu sử dụng dịch vụ trực tuyến mới vào năm 2020 tiếp tục sử dụng vào năm 2021.

Giá trị các thương vụ giảm năm 2020 nhưng tăng vọt năm 2021. Nguồn: Bain analysis

- Một làn sóng người bán hàng kỹ thuật số mới nổi lên: Internet đóng vai trò quan trọng trong việc giúp các doanh nghiệp nhỏ của SEA vượt qua đại dịch và lập kế hoạch cho tương lai. 90% những người bán được khảo sát chấp nhận thanh toán kỹ thuật số và 1/3 tin rằng họ sẽ không thể sống sót sau đại dịch nếu không trực tuyến. Trong 5 năm tới, 8 trong số 10 người bán hàng dự đoán rằng hơn một nửa doanh số bán hàng của họ sẽ đến từ các nguồn trực tuyến.

- Thương mại điện tử dẫn đầu sự hồi sinh của nền kinh tế kỹ thuật số: Sự trỗi dậy của thương mại điện tử là trọng tâm của sự tăng trưởng mới của nền kinh tế kỹ thuật số trong khu vực, khi mọi người sử dụng internet để mua ngày càng nhiều sản phẩm và dịch vụ hằng ngày. Báo cáo ước tính lĩnh vực thương mại điện tử có thể vượt 120 tỷ USD GMV (tổng khối lượng hàng hóa) vào cuối năm 2021 và đạt 234 tỷ USD vào năm 2025. Giao thức ăn cũng đang phát triển nhanh chóng, với 71% người dùng internet đặt bữa ăn trực tuyến.

- Ba lĩnh vực mới nổi đang phát triển nhanh hơn nhờ Covid-19: y tế, giáo dục và công nghệ tài chính. Khi mọi người tìm kiếm sự thuận tiện và khả năng tiếp cận cao hơn, các lĩnh vực này dự kiến sẽ tiếp tục mở rộng và trở thành một phần quan trọng của nền kinh tế kỹ thuật số vào năm 2030.

- Các khoản đầu tư tăng vọt: Trên toàn bộ nền kinh tế kỹ thuật số, đầu tư đang theo hướng đạt mức cao kỷ lục vào năm 2021. Giá trị các thương vụ trong khu vực là 11,5 tỷ USD trong nửa đầu năm 2021, so với 11,6 tỷ USD trong cả năm 2020. Hầu hết các khoản tài trợ (khoảng 60%) sẽ chuyển sang thương mại điện tử và các dịch vụ tài chính kỹ thuật số, nhưng sự phát triển của công nghệ y tế đã thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư: tài trợ cho lĩnh vực này đã tăng lên mức cao kỷ lục 1,1 tỷ USD trong 6 tháng đầu năm, nhiều hơn so với cả năm 2020 (800 triệu USD).

* Những xu hướng chính của người Việt Nam trong nền kinh tế số

- Người tiêu dùng dần đón nhận một nếp sống mới: Việt Nam đã có đến 8 triệu người tiêu dùng kỹ thuật số mới kể từ khi đại dịch bắt đầu (tính đến nửa đầu năm 2021), với 55% trong số họ đến từ các khu vực không thuộc cấp thành thị. Mức độ duy trì giữ ở mức cao khi tiêu dùng kỹ thuật số đã trở thành một lối sống, 97% người tiêu dùng mới vẫn đang sử dụng dịch vụ và 99% có ý định tiếp tục sử dụng trong tương lai. Những người đã sử dụng các dịch vụ kỹ thuật số trước đại dịch - đã sử dụng thêm trung bình 4 dịch vụ kể từ khi đại dịch xảy ra và mức độ hài lòng của hầu hết người dùng với các dịch vụ này đạt 83%.

- Hồi sinh thay thế phục hồi: Nhìn chung, đa số các ngành trực tuyến tiếp tục tăng trưởng mạnh ở mức hai con số so với cùng kỳ năm trước. Tổng giá trị hàng hóa (GMV) của Việt Nam năm 2021 dự kiến đạt 21 tỷ USD, tăng 31% so với năm trước. Sự gia tăng này về cơ bản là nhờ vào sức tăng trưởng 53% của ngành thương mại điện tử cho dù thị trường du lịch trực tuyến bị thu hẹp do các quy định hạn chế di chuyển. Dự kiến vào năm 2025, toàn bộ nền kinh tế internet sẽ đạt giá trị 57 tỷ USD, với tốc độ tăng trưởng kép hằng năm (CAGR) đạt 29%.

- Sự vươn lên của các nhà bán hàng kỹ thuật số: Tại Việt Nam, 30% nhà bán hàng kỹ thuật số tin rằng họ không thể vượt qua đại dịch nếu không có các nền tảng kỹ thuật số. Sử dụng trung bình 2 nền tảng kỹ thuật số, lợi nhuận vẫn là mối quan tâm hàng đầu của họ. Các dịch vụ tài chính kỹ thuật số đang trở thành nền tảng hỗ trợ quan trọng với 99% nhà bán hàng kỹ thuật số hiện chấp nhận hình thức thanh toán trực tuyến và 72% đang áp dụng các giải pháp cho vay kỹ thuật số. Nhiều nhà bán hàng đang dùng các công cụ kỹ thuật số để thu hút khách hàng và 72% dự kiến sẽ tăng mức sử dụng các công cụ tiếp thị này trong 5 năm tới.

- Vốn đầu tư tiếp tục tăng mạnh: Hoạt động giao dịch tăng vọt trong nửa đầu 2021, vượt các khoản đầu tư cả năm của những năm gần đây. Việt Nam tiếp tục là trung tâm sáng tạo hấp dẫn với số lượng vườn ươm doanh nghiệp, chương trình phát triển và phòng nghiên cứu nhiều hơn so với đa số các nước khác trong khu vực. Tuy thị trường có tính biến động, nguồn vốn toàn cầu vẫn chảy vào Việt Nam nhờ các yếu tố thúc đẩy tăng trưởng vững chắc và hệ sinh thái kỹ thuật số đang phát triển. Vốn đầu tư vào các dịch vụ kỹ thuật số tăng trưởng mạnh trong đại dịch Covid-19 giữ ở mức cao như: thương mại điện tử, công nghệ tài chính, công nghệ y tế và công nghệ giáo dục.

Phạm Hoài Nhân

(Tổng hợp từ Báo cáo e-Conomy SEA 2021 và e-Conomy Vietnam 2021)