Hút thuốc thụ động là hít phải (hay còn gọi là phơi nhiễm) khói thuốc từ đầu điếu thuốc đang cháy hoặc khói thuốc do người hút thuốc phả ra.
Hút thuốc thụ động là hít phải (hay còn gọi là phơi nhiễm) khói thuốc từ đầu điếu thuốc đang cháy hoặc khói thuốc do người hút thuốc phả ra. Mọi người đều có thể bị phơi nhiễm khói thuốc thụ động tại những nơi có người hút thuốc. Trong đó, trẻ em, phụ nữ, người già là những đối tượng đặc biệt nhạy cảm với khói thuốc.
 |
| Ảnh minh họa. |
Hút thuốc thụ động có thể gây nên nhiều bệnh nguy hiểm ở cả người lớn và trẻ em. Theo ước tính, tại Việt Nam có tới 70% trẻ dưới 5 tuổi bị phơi nhiễm với khói thuốc lá thụ động.
Ở người lớn, hút thuốc thụ động gây: ung thư phổi, các bệnh về tim mạch, ung thư vú, bệnh động mạch vành, xơ vữa động mạch, gây các triệu chứng kích thích đường hô hấp, tăng nguy cơ đẻ non và trẻ nhẹ cân. Ở trẻ em, hút thuốc thụ động có thể gây: viêm đường hô hấp, hen, viêm tai giữa, giảm thính lực, đột tử ở trẻ sơ sinh, kém phát triển chức năng phổi và làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại bệnh khác như tim mạch.
Việc hút thuốc thụ động có thể gây tổn thương lâu dài tới động mạch của trẻ em, khiến các mạch máu bị lão hóa sớm hơn 3 năm so với bình thường. Các tổn thương biểu hiện qua việc thúc đẩy sự dày lên của thành mạch máu, đồng nghĩa với việc gia tăng các cơn đau tim và đột quỵ trong cuộc sống sau này. Việc hút thuốc thụ động có thể gây ra sự tổn thương vĩnh viễn tới động mạch của trẻ, do đó làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch khi trưởng thành.
Mẹ hút thuốc lá trong quá trình mang thai được chứng minh là có ảnh hưởng đến chức năng phổi của trẻ trong suốt thời kỳ trẻ em. Phụ nữ mang thai thường xuyên hít phải khói thuốc thụ động có thể bị sảy thai, làm thai nhi chậm phát triển hoặc sinh non. Các nghiên cứu cũng chứng minh hút thuốc thụ động sau khi sinh cũng làm giảm chức năng phổi của trẻ.
Tuy nhiên, tác hại của thuốc lá thụ động hoàn toàn có thể phòng ngừa được. Thiết lập môi trường không có khói thuốc lá đã được chứng minh là cách tiếp cận đơn giản, hiệu quả để dự phòng phơi nhiễm và tác hại liên quan đến thuốc lá. Hơn nữa, quyền được sinh sống trong môi trường không khói thuốc - theo Điều 8 trong Công ước khung về kiểm soát thuốc lá của Tổ chức Y tế thế giới - là quyền của mỗi con người.
Hãy hành động từ hôm nay để bảo vệ sức khỏe cho thế hệ tương lai: mỗi cá nhân hãy nâng cao ý thức, trách nhiệm của bản thân, xây dựng một môi trường không khói thuốc lá, đảm bảo mức an toàn cho sức khỏe của mình và những người xung quanh trước nguy cơ tiếp xúc với tác hại của hút thuốc lá thụ động.
TS.BS Nguyễn Trọng Nơi
