Điều trị trầm cảm bằng y học cổ truyền

Với nhịp sống nhiều áp lực và căng thẳng, ngày càng nhiều người bị mắc bệnh trầm cảm. Hiệp hội Tâm thần Mỹ ước tính gần 30% người trưởng thành bị ảnh hưởng bởi chứng rối loạn lo âu.

BS CKI Nguyễn Đức Chúc, Bệnh viện Y dược cổ truyền Đồng Nai đang khám bệnh cho một người bị mắc chứng trầm cảm lo âu. Ảnh: H.Yến

Từ khi căn bệnh trầm cảm phổ biến, cùng với y học hiện đại, phương pháp chữa bệnh trầm cảm bằng y học cổ truyền (YHCT) luôn song hành. Việc kết hợp cả y học hiện đại với YHCT và chủ động luyện tập thể dục sẽ giúp bệnh nhân nâng cao cơ hội thoát khỏi bệnh trầm cảm.

* Nhận diện bệnh trầm cảm

Trầm cảm là một dạng rối loạn tâm thần thường gặp, đặc trưng bởi cảm giác buồn bã. Chứng rối loạn này có gây ảnh hưởng đến cả suy nghĩ, tâm trạng và hành động theo chiều hướng tiêu cực khiến cuộc sống gặp rất nhiều cản trở.

Theo BS CKI Nguyễn Đức Chúc, Bệnh viện Y dược cổ truyền Đồng Nai, bệnh nhân nên lưu ý và đi thăm khám khi có các dấu hiệu như có trạng thái trầm uất hoặc cảm thấy mất hứng thú đối với các hoạt động ở trong đời sống trong ít nhất khoảng 2 tuần. Bên cạnh đó, bệnh nhân có tối thiểu khoảng 5 trong tổng 9 triệu chứng sau đây: Rơi vào trạng thái trầm mặc, u uất trong phần lớn thời gian trong ngày; giảm hứng thú trong tất cả hoặc phần lớn các hoạt động; giảm cân hoặc tăng cân nhiều ngoài ý muốn; mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều; có biểu hiện trạng thái kích động hoặc chậm chạp mà người khác chú ý thấy được; mệt mỏi hoặc cảm thấy mất năng lượng, không muốn hoạt động; cảm thấy bản thân vô giá trị, xuất hiện sự mặc cảm quá mức; giảm khả năng suy nghĩ, tập trung, hoặc không thể quyết định được; có những ý nghĩ về cái chết lặp đi lặp lại.

Người mắc trầm cảm có thể sẽ có những biểu hiện rõ ràng về mặt thể chất. Một nghiên cứu khoa học đã được công bố cho thấy, 69% những người được chẩn đoán mắc chứng trầm cảm đã có những cơn đau nhức về mặt cơ thể (dù có kết quả bình thường trên các xét nghiệm cận lâm sàng). Rối loạn tâm trạng có thể xuất hiện kèm với các dấu hiệu của trầm cảm lo âu khác như: đầy hơi, đau lưng, đau khớp.

Những người mắc bệnh trầm cảm còn có dấu diệu mất tập trung với tần suất liên tục, thậm chí bệnh nhân có thể quên ngay sau khi vừa được nhắc đến hay nói chuyện đến. Ngược lại với tình trạng mất ngủ, một số bệnh nhân trầm cảm sẽ cảm thấy luôn có những cơn buồn ngủ trong cả ngày, khiến họ không thể nào tỉnh táo để có thể làm việc và suy nghĩ được. Ngoài ra, bệnh nhân trầm cảm còn có thể có các dấu hiệu như: thay đổi về vị giác (thèm ăn quá mức hoặc chán ăn); khó chịu, kích động hoặc ủ rũ tăng cao…

* Triển vọng từ điều trị trầm cảm bằng YHCT

BS CKI Nguyễn Đức Chúc cho biết: “Theo YHCT, nguyên nhân chủ yếu dẫn tới trạng thái trầm cảm là do chức năng "sơ tiết" của tạng can (điều hòa can tỳ) bị uất kết. Vì vậy, có thể sử dụng những vị thuốc điều vị, giải uất, sơ can lý khí có tác dụng cải thiện trạng thái tinh thần để hỗ trợ điều trị”.

YHCT điều trị trầm cảm bằng các bài thuốc, sử dụng dược liệu hoặc có thể sử dụng phương pháp xoa bóp bấm huyệt trị liệu.

BS Chúc giải thích: “Trong phác đồ điều trị của YHCT có những vị thuốc, bài thuốc cổ phương có tác dụng điều trị bệnh lý rối loạn lo âu, trầm cảm. Khi phát hiện những bệnh nhân có dấu hiệu trầm cảm thì các bác sĩ khám, tư vấn và kê đơn thuốc phù hợp điều trị căn bệnh này. Việc xoa bóp, day bấm huyệt có tác dụng tốt với bệnh nhân trầm cảm, giúp bổ thận (tăng cường hệ miễn dịch, tăng sức khỏe toàn thân), kiện tỳ (tăng cường hệ tiêu hóa, ăn ngon miệng), an thần định chí (giảm đau nhức, an thần kinh, ngủ ngon). Ngoài ra, xoa bóp huyệt còn giúp giải tỏa stress, giúp bệnh nhân vui vẻ, lạc quan hơn”.

BS CKI Nguyễn Đức Chúc cho biết, phương pháp chữa bệnh trầm cảm bằng YHCT tương đối an toàn và không để lại tác dụng phụ của thuốc, lại có hiệu quả trong điều trị. Do đó, ngày càng có nhiều bệnh nhân tìm tới các phương pháp Đông y để điều trị rối loạn lo âu kéo dài.

“Phương pháp này có thể kết hợp cùng với phương pháp điều trị của y học hiện đại và kết hợp liệu pháp tâm lý. Tuy nhiên, khi dùng thuốc nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để đạt được hiệu quả cao trong điều trị” - BS CKI Nguyễn Đức Chúc lưu ý.

BS Chúc cho hay, trong tương lai, ngoài phương pháp áp dụng phương pháp của  y học hiện đại điều trị căn bệnh rối loạn lo âu, trầm cảm thì triển vọng dùng phương pháp YHCT kết hợp phục hồi chức năng, luyện tập là một phương pháp điều trị hiệu quả, an toàn và đầy hứa hẹn giúp được cho nhiều bệnh nhân trong phục hồi sức khỏe.

Hải Yến