"Cơn giật gân" của cổ tích

Thế giới trong lành của cổ tích đang nhuốm màu đen tối, bạo lực và giật gân hơn, trong những bộ phim mà có lẽ chỉ còn thích hợp với người lớn.

Angelina Jolie vai Maleficent trong bộ phim cùng tên khởi chiếu vào mùa hè năm nay.

Còn nhớ mùa xuân cách nay 3 năm, khán giả tròn mắt ngạc nhiên khi chứng kiến Hollywood trưng ra kiểu hình mới của nhân vật Cô bé quàng khăn đỏ trong bộ phim cùng tên có chi phí sản xuất 42 triệu USD. Trên màn ảnh, cô bé ngây thơ và chăm chỉ trong câu chuyện cổ tích nổi tiếng - vốn thường được những bậc phụ huynh kể lại với ngụ ý răn dạy con mình về sự nghe lời - đã biến thành cô gái đương thì (Amanda Seyfried đóng) mà sắc đẹp gợi tình mới chính là mối nguy hiểm cho chính cô trên con đường xuyên khu rừng tới thăm người bà.

* Cái nhìn mới

Từ đó đến nay, mỗi năm thế giới điện ảnh lại có ít nhất vài ba bộ phim có quy mô lớn, kể lại cổ tích theo một cách khác. Thậm chí trên màn ảnh đã có lúc đụng độ giữa hai bộ phim cùng khai thác nhân vật Bạch Tuyết. Phim đầu tiên Mirror Mirror (Gương kia ngự ở trên tường) nhắc lại câu chuyện quen bằng cái nhìn hài hước và có phần dung tục, tập trung vào mối quan hệ giữa Bạch Tuyết và người mẹ kế đã rắp tâm hãm hại cô bằng trái táo tẩm thuốc độc. Phim thứ hai Snow White and the Huntsman (Bạch Tuyết và gã thợ săn) biểu dương sức mạnh nữ quyền bằng cách khắc họa nàng công chúa da trắng hơn tuyết trong bộ áo giáp và thanh gươm, chiến đấu để định đoạt số phận của mình. Điểm chung của các phim này là có vẻ ngoài hấp dẫn nhờ kỹ xảo hình ảnh, dàn diễn viên ngôi sao, và phô trương sức mạnh kể chuyện cũ theo một cách khác, giật gân hơn, gây tò mò hơn cho khán giả.

Qua bộ phim riêng về bà phù thủy xấu xa Maleficent trong Công chúa ngủ trong rừng, Angelina Jolie nói cô hy vọng “những khán giả nhí của tôi, đặc biệt là những cô bé, sẽ thấy được tầm quan trọng của cái gọi là sự công bằng, bình đẳng và dám đấu tranh vì điều gì cho cuộc sống của mình. Những đứa trẻ có thể thấy trong mình hình ảnh vừa nữ tính nhưng cũng đồng thời có thể là những nữ chiến binh dũng cảm khi cần, đó là những phức cảm đặc biệt mà chỉ phụ nữ mới có mà thôi”.

Dòng cổ tích khác lạ sẽ còn chảy trên màn ảnh trong mùa hè năm nay. Xuất hiện sớm ngay từ thời điểm này là phiên bản do người đóng của câu chuyện nổi tiếng Người đẹp và quái vật (ra mắt tại Việt Nam từ 25-4), do điện ảnh Pháp sản xuất. Giống như các phim đi trước, ngoài chuyện nhấn nhá các cảnh hành động hồi hộp, phim đi tìm thông điệp mới ngay trong câu chuyện cũ, đã đi vào trí nhớ của nhân loại và từng được chuyển thể rất nhiều lần thành phim, kịch. Sự kiện người đàn ông biến thành quái thú, thói sùng bái vật chất, hư vinh của hai người chị đã trở thành ngụ ý về những điều xấu xa trong nội tâm có thể khiến con người trông xấu xí ra sao ở bên ngoài. Hay như mối quan hệ giữa quái thú và người đẹp cũng được những người Pháp nhìn thấy như một ví dụ cho quyền lực thống trị của nam giới và cách mà một phụ nữ có thể chứng minh đâu là sức mạnh của mình.

* Một lịch sử phiên bản

Giống như trong thế giới truyện kể tồn tại rất nhiều phiên bản khác nhau của một câu chuyện cổ tích, thế giới điện ảnh cũng không ngừng cải biên để tìm thấy nhiều lớp nghĩa mới, phù hợp với đương đại, dù vẫn giữ lại những gì đã thành mô típ và nội dung cốt lõi. Chẳng hạn như nhân vật Maleficent (Tiên hắc ám) được hãng Walt Disney giới thiệu lần đầu đến khán giả năm 1959 trong phiên bản hoạt hình Sleeping Beauty (Người đẹp ngủ trong rừng). Thực tế, câu chuyện về nàng công chúa bị yểm bùa và rơi vào giấc ngủ vĩnh hằng đã được kể từ trước đó rất lâu, trong thế giới của những câu chuyện cổ tích. Trong những dị bản đầu tiên, Maleficent không được miêu tả như một phù thủy độc ác, mà chỉ là người phụ nữ ghen tuông và có tính đố kỵ. Trong những phiên bản tiếp theo, nhân vật phản diện này dần biến thành bà phù thủy ác tâm, gần với phiên bản hoạt hình của Walt Disney.

Người đẹp và quái vật, phiên bản phim người đóng do Pháp sản xuất đang chiếu tại các rạp trên toàn quốc.

Riêng phiên bản phim người đóng với diễn xuất chính của Angelina Jolie, chuẩn bị ra mắt ngày 30-5 tới đây, lại quay về tìm hiểu những nguồn cơn khiến Maleficent trở nên lạnh lùng và tàn nhẫn. Câu chuyện bóc tách nhiều tầng lớp tính cách trong nhân vật phức tạp này. Có thể động cơ của bà là trả thù và niềm kiêu hãnh bảo vệ vùng đất mà bà yêu mến có thể khiến bà làm hại bất kỳ ai. Những cải biên nho nhỏ và nối tiếp như vậy có lẽ là lý do khiến thế giới cổ tích chưa bao giờ nhàm chán, và luôn tìm thấy sự gần gũi với các thế hệ người đọc, người xem.

Nam Vũ