Báo Đồng Nai điện tử
En

310 năm Biên Hòa - Đồng Nai: Quảng trường Sông Phố

09:08, 18/08/2008

Sau khi đánh chiếm và bình định Biên Hòa, vào đầu thế kỷ XX, thực dân Pháp đã tiến hành xây dựng nhiều công sở trên vùng đất này để phục vụ cho chính quyền thuộc địa. Quảng trường Sông Phố được xây dựng cùng với kiến trúc của Tòa bố Biên Hòa, Dinh tỉnh trưởng tạo nên một khung cảnh kiến trúc hài hòa ở một thành phố có quy mô vừa phải bên sông Đồng Nai thơ mộng. Tại khu vực giao lộ, một hồ nước được xây dựng kiên cố nhưng hài hòa trong cảnh quan chung của các tuyến giao thông.

Sau khi đánh chiếm và bình định Biên Hòa, vào đầu thế kỷ XX, thực dân Pháp đã tiến hành xây dựng nhiều công sở trên vùng đất này để phục vụ cho chính quyền thuộc địa. Quảng trường Sông Phố được xây dựng cùng với kiến trúc của Tòa bố Biên Hòa, Dinh tỉnh trưởng tạo nên một khung cảnh kiến trúc hài hòa ở một thành phố có quy mô vừa phải bên sông Đồng Nai thơ mộng. Tại khu vực giao lộ, một hồ nước được xây dựng kiên cố nhưng hài hòa trong cảnh quan chung của các tuyến giao thông.

 

Quảng trường Sông Phố đã đi vào lịch sử xứ Biên Hòa từ những ngày sôi động khi quần chúng nổi dậy cướp chính quyền mùa thu năm 1945. Ngày 27-8-1945, nơi  đây đã diễn ra cuộc mít tinh trọng thể chào mừng chính quyền cách mạng lâm thời đầu tiên của tỉnh Biên Hòa.

Quảng trường Sông Phố

 

Trong khí thế cách mạng của tháng Tám lịch sử trên cả nước, người dân Biên Hòa hăng hái tham gia vào cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền. Sau khi nhận được chủ trương của Xứ ủy Nam kỳ, Ủy ban khởi nghĩa của tỉnh Biên Hòa được thành lập và nhanh chóng tập hợp, lãnh đạo quần chúng khởi nghĩa. Trong những ngày cuối tháng Tám năm 1945, trước làn sóng cách mạng dâng cao, bộ máy chính quyền thuộc địa ở Biên Hòa hầu như bị tê liệt. Các lực lượng cách mạng, yêu nước được tập hợp dưới sự lãnh đạo của Ủy ban khởi nghĩa Biên Hòa nhanh chóng chiếm lấy các cơ sở của địch. Ngày 26-8-1945, đồng chí Nguyễn Văn Nghĩa tập trung hàng trăm quần chúng tiến vào Tòa bố Biên Hòa treo lá cờ đỏ sao vàng. Đồng bào Biên Hòa vui mừng, reo hò vang dậy, ngắm lá cờ Tổ quốc tung bay. Ủy ban khởi nghĩa Biên Hòa buộc chính quyền thuộc địa bàn giao chính quyền cho cách mạng.

 

Buổi sáng ngày 27-8-1945, tại Quảng trường Sông Phố, một cuộc mít tinh lớn được tổ chức. Gần một vạn người từ các nơi kéo về đây tham dự. Trong không khí trào dâng của thắng lợi cách mạng, đồng chí Dương Bạch Mai - cán bộ Xứ ủy Nam kỳ - đại diện Mặt trận Việt Minh ở Nam bộ diễn thuyết về đường lối cách mạng của Đảng, được quần chúng hoan nghênh nhiệt liệt. Đồng chí Hoàng Minh Châu, Trưởng ban khởi nghĩa, tuyên bố chính quyền về tay nhân dân và công bố Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời tỉnh Biên Hòa gồm các đồng chí: Hoàng Minh Châu (Chủ tịch); Huỳnh Văn Hớn (Phó chủ tịch kiêm Trưởng ban tuyên truyền); Nguyễn Văn Long (phụ trách cảnh sát tỉnh); Ngô Hà Thành (phụ trách quốc gia tự vệ cuộc, công an tỉnh); Nguyễn Văn Tàng (phụ trách Ban quản trị tài sản quốc gia).

Kết thúc cuộc mít tinh là lễ tuyên thệ. Hơn một vạn người thay mặt đồng bào trong tỉnh đã long trọng giơ cao nắm tay tuyên thệ, sẵn sàng hy sinh tánh mạng, tài sản, kiên quyết bảo vệ nền độc lập tự do cho Tổ quốc. Đến 12 giờ trưa, cuộc mít tinh kết thúc. Quần chúng phấn khởi hô vang các khẩu hiệu: "Việt Nam độc lập muôn năm", "Việt Minh muôn năm" .... Cuộc mít tinh kết thúc, hàng vạn đồng bào tuần hành biểu dương lực lượng.

 

Từng toán người tiếp tục diễu hành tỏa về các địa phương. Từ phố thị cho đến các xã, các đồn điền cao su, khắp các nẻo đường đâu đâu cũng sôi động cả một rừng người và cờ, mọi người  hân hoan và cảm động trong niềm vui đến trào nước mắt...

 

Từ thân phận lầm than, nhân dân tỉnh Biên Hòa dưới sự lãnh đạo của Đảng đã cùng cả nước vùng đứng dậy đập tan bộ máy thống trị của giặc, giành độc lập tự do cho Tổ quốc. Phấn khởi tự hào trước thắng lợi đã giành được, Đảng bộ và nhân dân Biên Hòa đã đoàn kết khắc phục những khó khăn trở ngại tiếp tục đưa sự nghiệp cách mạng tiến lên.

Quảng trường Sông Phố trở thành nơi ghi dấu ngày hội thiêng liêng của toàn dân Biên Hòa.

Phan Đình

Tin xem nhiều