Đồng Nai di tích - danh thắng: Di tích chiến thắng La Ngà

Di tích chiến thắng La Ngà (tại km số 104-113 trên quốc lộ 20 đi Đà Lạt, thuộc xã Phú Ngọc, huyện Định Quán) được Bộ Văn hóa xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia theo Quyết định số 235/VH-QĐ ngày 12-12-1986.

Di tích chiến thắng La Ngà (tại km số 104-113 trên quốc lộ 20 đi Đà Lạt, thuộc xã Phú Ngọc, huyện Định Quán) được Bộ Văn hóa xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia theo Quyết định số 235/VH-QĐ ngày 12-12-1986.

Vào đầu năm 1948, tình hình chiến trường chống Pháp ở miền Đông Nam bộ có nhiều diễn biến phức tạp. Nhận được nguồn tin tháng 3-1948 sẽ có một đoàn xe chở các sĩ quan Pháp từ Sài Gòn lên Đà Lạt dự hội nghị quân chính, Tỉnh ủy Biên Hòa và Ban chỉ huy Chi đội 10 Biên Hòa quyết định sẽ chặn đánh đoàn xe trên nhằm phá tan luận điệu xuyên tạc của địch về cuộc kháng chiến của nhân dân ta. Việc chuẩn bị được tiến hành khẩn trương, đoạn đường từ cầu La Ngà đến Định Quán được chọn làm mặt trận tiêu diệt địch.

Đúng theo kế hoạch, 15g ngày 1-3-1948, đoàn xe địch lọt vào trận địa phục kích của ta. Trong gần 1 giờ chiến đấu, Chi đội 10 Biên Hòa và Đại đội liên quân 17 đã tiêu diệt được 59 xe các loại, 150 lính và 25 sĩ quan Pháp,  trong đó có Đại tá Patruit, Tham mưu phó quân viễn chinh Pháp ở Đông Dương; Đại tá Sérigné, Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn 13 quân lê dương Pháp... Ngay khi kết thúc trận đánh, ta đã tiến hành giáo dục, giải thích rõ tính chất cuộc kháng chiến cho tù binh và những người Pháp dân sự, chăm sóc cho thương binh, cung cấp lương thực và thả họ vào sáng hôm sau.

Trận đánh đã gây tiếng vang lớn trong nước và quốc tế, buộc Đại tá Thalès, chỉ huy trưởng khu vực Đồng Nai thượng phải tự sát... Để kỷ niệm sự kiện lịch sử quan trọng này, năm 1998 Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Đồng Nai đã xây dựng một tượng đài chiến thắng ngay tại cao điểm 100, nơi diễn ra trận giao tranh ác liệt nhất giữa ta và địch; tượng cao 15,5m, đặt trên bục 2,5m trong khuôn viên rộng hơn 5 hecta. Tượng đài sừng sững, hiên ngang hắt bóng xuống dòng sông tĩnh lặng trong cuộc sống êm ả của làng cá bè La Ngà hôm nay. Mặc dù cảnh vật đã đổi thay, nhưng trận đánh lịch sử năm xưa vẫn mãi mãi là bài hùng ca vang vọng, thúc giục các thế hệ đi sau tiếp bước cha anh trên con đường đổi mới và hội nhập.

Phạm Chu Minh