Chúng ta đang sống trong một thời đại rất đặc thù. Dường như ở đâu, lúc nào, trên hầu hết các phương tiện truyền thông, chúng ta cũng đều nghe nói đến những từ "đổi mới, hội nhập". Mọi cá nhân, gia đình, cơ quan, đơn vị... đều đặt ra mục tiêu để phấn đấu sao cho ngày càng phát triển, tiến bộ, bắt kịp trào lưu chung của nhân loại.
Chúng ta đang sống trong một thời đại rất đặc thù. Dường như ở đâu, lúc nào, trên hầu hết các phương tiện truyền thông, chúng ta cũng đều nghe nói đến những từ "đổi mới, hội nhập". Mọi cá nhân, gia đình, cơ quan, đơn vị... đều đặt ra mục tiêu để phấn đấu sao cho ngày càng phát triển, tiến bộ, bắt kịp trào lưu chung của nhân loại. Chưa có khi nào mà người Việt
Đó là về chính trị và kinh tế. Nhưng còn tình yêu và hôn nhân - vũ trụ riêng tư của mỗi người thì sao? Liệu trong thời kỳ mở cửa hội nhập, chuyện yêu đương, lấy vợ, lấy chồng có điều gì khiến chúng ta phải lưu tâm, ủng hộ hay bác bỏ, khuyến khích và hạn chế?
hiều người cho rằng, ngày nay những đôi lứa yêu nhau sung sướng hơn các thế hệ trước rất nhiều. Điều đó thật đúng. Hầu hết những người trẻ (và cả không trẻ) bây giờ được tự do đến với nhau, ít bị trói buộc bởi những định kiến khắt khe, vô lý, mang màu sắc phong kiến. Chỉ cần đừng vi phạm Luật hôn nhân và gia đình, còn thì bạn có toàn quyền lựa chọn người yêu, dù cho có sự tương hợp hay khác biệt về tuổi tác, tôn giáo, trình độ học vấn, điều kiện xuất thân v.v... Thậm chí, ngay cả chuyện bạn xách gói đến sống chung với người yêu cũng là việc riêng của bạn, do bạn tự chịu trách nhiệm và gánh lấy hậu quả. Cha mẹ, bạn bè hay cơ quan, đơn vị có thể khuyên bảo, can ngăn nhưng chẳng ai "chế tài" hay kỷ luật bạn. Rõ ràng là đất nước đổi mới đã giúp cho mỗi người có được nhiều cơ hội để sống thoải mái, tự do và hạnh phúc hơn. Nếu ai đó gặp khó khăn trong tình yêu thì đã có các "kênh" tư vấn, giải đáp, giúp cho họ đạt được cuộc sống lứa đôi lành mạnh, viên mãn...
Nhưng sẽ là chủ quan nếu nói rằng thời kỳ đổi mới, khu vườn tình yêu sẽ chỉ toàn hoa thơm, trái ngọt. Sự thật là nếu chúng ta phạm sai lầm thì thay vì được hưởng mật ngọt, ta sẽ phải nếm trải vị chát đắng.
Trong nhiều biểu hiện chưa đẹp của tình yêu thời cơ chế thị trường, có lẽ nổi cộm và tiêu cực nhất chính là sự phóng túng, bất cẩn và thói thực dụng.
Trước hết, xin nói về sự phóng túng. Ngày nay, rất nhiều người quan niệm tình yêu đồng nghĩa với sự "dâng hiến" về thể xác (như lời của một bài hát "yêu là không giữ lại"...). Trong cuộc tọa đàm giữa các nhà xã hội học và tâm lý học do HTV thực hiện năm 2005, người ta đã đưa ra con số đáng báo động: 50% nam nữ thanh niên có quan hệ tình dục trước hôn nhân. Giả sử đôi bạn yêu nhau chân thành và hoạch định được tương lai của mình một cách nghiêm túc, lại biết cách tránh thai thì việc "cho nhau tất cả" còn khả dĩ chấp nhận được. Đằng này, rất nhiều người "cởi áo cho nhau" chỉ sau vài lần hẹn hò, vài câu thề thốt, thêm vào đó là không có chút kiến thức nào về sinh lý tình dục. Hệ quả của việc quan hệ tình dục dễ dãi, thiếu kiểm soát là Việt Nam được Tổ chức dân số của Liên hiệp quốc xếp vào 1 trong 5 quốc gia có tỉ lệ nạo phá thai cao nhất thế giới. Trong khi đó, chỉ số phát triển con người (HDI) ở Việt
Bên cạnh xu hướng hoạt động tình dục tùy tiện, không an toàn, tính thực dụng trong quan hệ lứa đôi cũng là điều rất đáng để chúng ta quan tâm. Tuy vẫn còn đó những câu chuyện tình lãng mạn, đẹp đẽ nhưng có vẻ như ngày càng có nhiều mối quan hệ dựa trên cơ sở tình - tiền. Sự vụ lợi trái hẳn với bản chất của tình yêu là vô tư, trong sáng đã biến tình yêu thành một cuộc đổi chác, mua bán, tạo ra sự lệ thuộc mà chủ yếu là lệ thuộc tiền tài, vật chất. Lẽ thường đàn ông hay chạy theo sắc đẹp, tuổi trẻ, sự hấp dẫn ngoại hình của phụ nữ, còn phụ nữ lại chạy theo danh vọng, địa vị xã hội và... túi tiền của người đàn ông. Nhiều mối quan hệ dán nhãn "tình yêu" nhưng thực chất chỉ là sự lợi dụng, một bên được thỏa mãn nhu cầu thân xác, một bên được hưởng cuộc sống xa hoa, thỏa mãn tham vọng phù phiếm v.v... Những "tình yêu" được xây dựng trên cơ sở của các món quà tặng đắt tiền, những chuyến picnic, những cuộc chiêu đãi xa xỉ trong các nhà hàng khách sạn..., dĩ nhiên không mấy lâu bền. Thường là đến một thời điểm nào đó, khi túi tiền vơi đi thì tình yêu cũng... vẫy cánh bay xa. Lúc đó thì sự đau khổ, oán trách, thậm chí cả thù hận là khó tránh khỏi.
Ai đó đã nói rất đúng rằng tình yêu không đơn thuần chỉ là sự thức dậy của bản năng tính dục mà còn là biểu hiện của lối sống. Nó phản ánh nhân cách, cá tính, sự trưởng thành về phương diện tinh thần của người đang yêu. Mặt khác, dù yêu đương là "tài sản" riêng của mỗi người nhưng mỗi cá nhân là một phần của cộng đồng nên tình yêu luôn mang dấu ấn của xã hội. Qua cách xử sự của những đôi lứa yêu nhau, người ta có thể nhận biết phong tục, tập quán, thói quen của cộng đồng và cả nét đặc trưng của văn hóa dân tộc. Bởi vậy, khi yêu, người Việt
Đất nước ta đang trong thời kỳ mở cửa, hội nhập với thế giới. Trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội đều đang đón nhận cả thời cơ lẫn thách thức. Sự lựa chọn đúng đắn, phù hợp sẽ giúp chúng ta đạt được thành công, trái lại, sai lầm sẽ dẫn đến sự thất bại. Tình yêu - tài sản vô giá của mỗi người cũng không nằm ngoài những quy luật của cuộc sống. Bởi vậy, những ai đang và sắp bước vào vương quốc của tình yêu xin hãy tỉnh táo, thận trọng, đừng để bị lóa mắt bởi những ảo vọng, những cám dỗ vật chất, để rồi tự biến mình thành người bất hạnh.
Hồng Ngọc