"Thời gian vàng" trong nhồi máu cơ tim

Bệnh lý tim mạch là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, đặc biệt là nhồi máu cơ tim. Phần lớn các ca bệnh tử vong do không tận dụng được "thời gian vàng"  trong can thiệp điều trị.

Bệnh lý tim mạch là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, đặc biệt là nhồi máu cơ tim. Phần lớn các ca bệnh tử vong do không tận dụng được “thời gian vàng”  trong can thiệp điều trị.

TS.BS Đỗ Quang Huân, Viện phó Viện Tim TP.Hồ Chí Minh, cho biết tại Việt Nam, bệnh nhân tử vong do bệnh lý tim mạch nhiều hơn gấp 4 lần số người tử vong do HIV/AIDS, sốt rét và lao cộng lại.

3 - 6 - 12  giờ vàng

Cách đây 1 tháng, anh N.N. (47 tuổi, xã Phước Tân, TP. Biên Hòa) trong lúc sơn tường bỗng thấy khó thở, ngực trái nhói từng cơn. Vì đang sơn dở bức tường nên anh gắng sức làm cho xong, nhưng chỉ vài phút sau anh gục xuống khi những cơn đau thắt ngực đến dồn dập. Gia đình vội đưa anh đến Bệnh viện đa khoa Thống Nhất. Chụp CT, anh được chẩn đoán một số đoạn mạch máu bị tắc nghẽn do huyết khối. Dù được chuyển viện cấp cứu lên Bệnh viện Chợ Rẫy nhưng do đi vào giờ cao điểm, mất hơn 2 giờ mới đến được bệnh viện, anh N. đã không qua khỏi.

Theo bác sĩ Huân, tim là bộ phận có chức năng bơm máu đến nuôi các cơ quan trong cơ thể. Động mạch vành là tên gọi của các động mạch dẫn máu và các chất dinh dưỡng, năng lượng đến nuôi tim. Khi mảng xơ vữa trong lòng động mạch vành vỡ ra, sẽ làm hẹp, bít tắc động mạch vành và gây ra thiếu máu cơ tim cấp tính,  hoại tử cơ tim (còn được gọi là nhồi máu cơ tim cấp). Tỷ lệ tử vong do nhồi máu cơ tim cấp rất cao. Nếu bệnh nhân qua được cơn nhồi máu cơ tim cấp có thể sẽ bị suy tim, bị rối loạn nhịp tim. Những yếu tố nguy cơ gây nên bệnh mạch vành đó là: huyết áp cao, mỡ máu cao, hút thuốc lá, béo phì, đái tháo đường, tuổi cao và gia đình có di truyền bị bệnh mạch vành sớm...

Ở những bệnh nhân nhồi máu cơ tim, nếu được can thiệp (chụp mạch vành, đặt stent) trong 3 giờ đầu sau khi những dấu hiệu đầu tiên khởi phát, bệnh nhân có thể trở lại cuộc sống bình thường; 6 giờ sau mới được can thiệp thì một phần cơ tim đã bị suy,  bệnh nhân được cứu sống nhưng nguy cơ biến chứng suy tim cao; 12 giờ đồng hồ có thể vẫn kịp nhưng thường chắc chắn một phần cơ tim đã bị suy, tim yếu đi, tuổi thọ rút ngắn rất nhiều.

Có thể can thiệp tim mạch tại chỗ

Theo thống kê của Bệnh viện đa khoa Thống Nhất, mỗi năm bệnh viện có hơn 400 ca bệnh lý tim mạch phải chuyển viện. Từ Đồng Nai lên TP.Hồ Chí Minh không quá xa, nhưng tình trạng giao thông phức tạp đã khiến không ít người bệnh không tận dụng được thời gian vàng, thậm chí tử vong trên đường chuyển viện. Hiện bệnh viện đang xúc tiến thành lập trung tâm tim mạch can thiệp để can thiệp và điều trị bệnh lý tim mạch tại chỗ cho người dân.  Theo bác sĩ Phạm Văn Dũng, Giám đốc bệnh viện,  hiện trung tâm tim mạch can thiệp đã được chuẩn bị về  cơ sở vật chất, nguồn nhân lực và đang chờ duyệt kinh phí để triển khai.

Đầu tháng 4-2014, Bệnh viện đa khoa Đồng Nai đã  đưa vào hoạt động máy DSA - loại máy can thiệp các bệnh lý liên quan đến mạch máu, đặc biệt là bệnh mạch vành và có thể đặt stent. Những bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim giờ đây sẽ không còn phải lên các bệnh viện ở TP.Hồ Chí Minh mà có thể can thiệp tại bệnh viện này. Theo bác sĩ Phan Huy Anh Vũ, Giám đốc bệnh viện, DSA là một phương pháp thủ thuật xâm lấn tối thiểu, thông tim can thiệp đơn giản, tránh cho bệnh nhân một phẫu thuật lớn lồng ngực, ít biến chứng, tỷ lệ thành công cao và bệnh nhân chỉ cần nằm viện 1-2 ngày.

Hiện Bệnh viện đa khoa Đồng Nai đang làm văn bản đề nghị Sở Y tế và Bảo hiểm xã hội bổ sung phương pháp can thiệp này vào danh mục kỹ thuật thanh toán bảo hiểm y tế cho người dân. 

Phương Liễu