UBND tỉnh vừa công bố quyết định xếp hạng di tích cấp tỉnh đối với Địa điểm ghi dấu sự kiện trận tập kích đồn Hoàng Diệu ngày 18-5-1969 (xã Bảo Vinh, TX.Long Khánh). Quyết định cũng nghiêm cấm mọi hoạt động xây dựng khai thác trong khu vực di tích đã khoanh vùng bảo vệ di tích.
UBND tỉnh vừa công bố quyết định xếp hạng di tích cấp tỉnh đối với Địa điểm ghi dấu sự kiện trận tập kích đồn Hoàng Diệu ngày 18-5-1969 (xã Bảo Vinh, TX.Long Khánh). Quyết định cũng nghiêm cấm mọi hoạt động xây dựng khai thác trong khu vực di tích đã khoanh vùng bảo vệ di tích.
UBND TX.Long Khánh được giao thực hiện quyền quản lý nhà nước đối với di tích này. Hiện trong khu vực khoanh vùng bảo vệ di tích này đã có bia tưởng niệm cán bộ, chiến sĩ hy sinh trong trận tập kích đồn Hoàng Diệu ngày 18-5-1969 và sân lễ rộng khoảng 100m2. Như vậy, toàn tỉnh hiện có 56 di tích được xếp hạng.
Theo hồ sơ xếp hạng di tích: sau cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 và đợt tiến công Xuân Kỷ Dậu 1969 ở chiến trường miền Ðông Nam bộ, tại quận Xuân Lộc, tỉnh Long Khánh, quân đội Mỹ và chính quyền Sài Gòn đã thiết lập Căn cứ Hoàng Diệu (nay là KP.2, phường Xuân Thanh, TX.Long Khánh). Đây là nơi tập trung các loại vũ khí tối tân và địa điểm đóng quân của quân đội chính quyền Sài Gòn. Từ 22 giờ ngày 17 tới rạng sáng 18-5-1969, các lực lượng của ta đồng loạt tấn công vào Căn cứ Hoàng Diệu. Do yếu tố bất ngờ nên mở đầu cuộc tập kích của ta làm cho quân địch trong Căn cứ Hoàng Diệu hoảng loạn. Tuy vậy, tới rạng sáng ngày 18-5, địch đã cho rất nhiều máy bay yểm trợ bắn pháo sáng nhằm phát hiện mục tiêu và nã đạn về phía cán bộ, chiến sĩ của ta. Để bảo toàn lực lượng, ta cho lực lượng rút lui mà không kịp đưa những đồng đội hy sinh về lại căn cứ. Sáng 18-5-1969, địch gom thi thể chiến sĩ ta và chôn ở hố chôn tập thể.
Từ năm 1992, các lực lượng chức năng đã tiến hành nhiều đợt tìm kiếm hài cốt cán bộ, chiến sĩ hy sinh trong trận tập kích căn cứ Hoàng Diệu. Đến ngày 13-9-2014, hố chôn tập thể 36 liệt sĩ đã được phát hiện ở Nghĩa trang xã Bảo Vinh, cách vị trí của Căn cứ Hoàng Diệu trước kia khoảng 200m. Ngày 12-10-2014, Tỉnh ủy - HĐND - UBND - Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã tổ chức lễ truy điệu và an táng 36 hài cốt liệt sĩ Trung đoàn 95 và Trung đoàn 5 - Sư đoàn Bộ binh 5 trong trận tập kích Căn cứ Hoàng Diệu ngày 18-5-1969, tại Nghĩa trang liệt sĩ TX.Long Khánh.
Sông Thao