Sản phẩm mới đã có nhưng cơ hội nào để phát triển?

Tấm lợp fibro xi măng là một loại vật liệu lợp quen thuộc với hầu hết bà con và được sử dụng ở Việt Nam từ những năm 1963. Nhờ những ưu điểm như độ bền cao, chịu được khí hậu nóng ẩm đặc trưng, dễ vận chuyển và giá thành rẻ, loại tấm này thường được bà con dùng để xây dựng công trình nhà ở và chuồng trại.

Ngôi nhà lợp tấm fibro xi măng màu của Thái Lan

* Xu hướng tấm lợp fibro xi măng mới trên thế giới

Không còn duy nhất loại tấm lợp fibro xi măng với 1 màu ghi xám và kiểu dáng lượn sóng quen thuộc, nhiều quốc gia trên thế giới đã bắt đầu cải tiến công nghệ và thử nghiệm thành công các dòng sản phẩm tấm lợp fibro xi măng đa dạng về kiểu dáng, kích thước, chủng loại. Các sản phẩm mới có nhiều màu sắc và mang tính linh hoạt trong ứng dụng như tấm lợp mái, gạch ốp tường, tấm phẳng làm vách ngăn, tấm trần, sàn.

Với lợi thế là quốc gia có trữ lượng amiăng trắng nhiều bậc nhất thế giới, Liên bang Nga đã ứng dụng loại sợi khoáng tự nhiên này trong nghiên cứu để cho ra mắt những sản phẩm tấm lợp mới đáp ứng được thị hiếu của người tiêu dùng.

Tại chuyến đi khảo sát CHLB Nga của đoàn Chính phủ Việt Nam, đại diện Công ty Khoáng sản Orenburg đã chia sẻ thành quả về các tấm fibro xi măng được sản xuất tại Nga, không chỉ để đảm bảo chất lượng mà còn được bà con yêu thích vì có tính thẩm mỹ cao.

Công trình công cộng trong thành phố và khu nhà của công nhân

Nếu ai đã có dịp ghé thăm thành phố Yasniy xinh đẹp thì chắc chắn không thể quên những công trình màu sắc được xây dựng hoàn toàn từ tấm fibro xi măng. Loại sản phẩm có giá thành rẻ, thi công lắp đặt nhanh và chống cháy cực tốt đang dần thay thế cho những sản phẩm fibro xi măng cũ. Những người công nhân gắn bó cả cuộc đời mình ở thành phố mỏ không giấu nổi niềm tự hào khi sắp được chuyển đến những ngôi nhà mới, khang trang, sạch sẽ và ấm cúng.

Tại châu Á, các nước như Trung Quốc, Ấn Độ, Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Lào… nơi tấm lợp fibro xi măng được sử dụng phổ biến- cũng đã bắt đầu nghiên cứu sản xuất các loại tấm màu mới.

Nhiều nhà máy sản xuất tấm lợp của Thái Lan đã thành công khi cho ra đời những sản phẩm đa dạng về mẫu mã và có màu sắc bắt mắt. Chúng xoá bỏ rào cản tấm lợp fibro xi măng là dành cho dân nghèo - những người có thu nhập thấp - khi loại tấm màu mới được sử dụng rộng rãi trong các công trình nhà ở biệt thự tại xứ chùa Vàng.

* Cơ hội cho các doanh nghiệp tấm lợp Việt?

Có thể thấy thị trường tấm lợp giá rẻ hiện nay chỉ có tấm lợp sóng fibro xi măng trong khi các loại tấm tôn thì có giá thành cao. Chúng lại thường xuyên bị hoen gỉ khi lợp tại vùng biển, vùng núi sương muối, nhà bếp nấu có khói hoặc chuồng trại.

Đứng trước xu thế phát triển của xã hội và nhu cầu thị hiếu của bà con, các doanh nghiệp sản xuất tấm lợp trong nước đã bày tỏ nguyện vọng được đầu tư trong môi trường kinh doanh có chính sách ổn định.

Sản phẩm tấm mới nhiều màu sắc của Nga

Ông Lê Văn Nghĩa, Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư, Xây lắp và Vật liệu xây dựng Đông Anh chân thành chia sẻ: “Chúng tôi mong muốn chính sách ổn định để doanh nghiệp yên tâm sản xuất, đầu tư dây chuyền công nghệ chuẩn để đa dạng hoá sản phẩm. Doanh nghiệp cam kết đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của cơ quan quản lý".

Tuy nhiên, mong muốn của ông Nghĩa cũng như các doanh nghiệp ngành tấm lợp fibro xi măng chưa thể giải quyết trong một sớm một chiều, nhất là khi những thông tin tuyên truyền về tính độc hại của sợi amiăng trắng - thành phần quan trọng trong sản xuất tấm lợp đang lan truyền rộng rãi, dẫn đến sự thiếu nhất quán trong đề xuất chính sách của nhà nước dù Luật Đầu tư số 67/2014/QH13 đã quy định sản phẩm amiăng trắng là ngành nghề kinh doanh có điều kiện.

Nhiều doanh nghiệp hiện nay mắc kẹt khi sản xuất sản phẩm tấm lợp truyền thống thì không bán được hàng nhưng nắm bắt cơ hội đầu tư thì có nguy cơ mất trắng nếu nhà nước ban hành lệnh cấm.

Các nghiên cứu khoa học trong nước đều chưa tìm thấy trường hợp nào bị ung thư do phơi nhiễm với amiăng trắng. Năm 2017, Bệnh viện Xây dựng – Bộ Xây dựng thực hiện “Nghiên cứu ảnh hưởng của amiăng trắng đối với sức khoẻ người lao động tại các đơn vị sản xuất và người sử dụng tấm lợp amiăng xi măng” với sự phối hợp thực hiện của các cơ quan nghiên cứu đầu ngành nhưng không phát hiện trường hợp nào có tổn thương bụi phổi amiăng hay tổn thương mảng màng phổi.

Đề tài cấp Bộ: “Nghiên cứu các bệnh liên quan đến amiăng ở những người tiếp xúc” được thực hiện năm 2009 – 2011 do Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản, thông qua Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tài trợ cho Cục quản lý Môi trường Y tế - Bộ Y tế cũng kết luận: Trong số 08 trường hợp thực bệnh, không có trường hợp nào có tiền sử rõ ràng tiếp xúc nghề nghiệp với amiăng.

NGỌC PHÚC