Không như trong quá khứ, EURO 1984 với hào quang bao trùm của Platini; 1988, 2000 van Basten, Zidane rực sáng…; rồi Xavi, Iniesta, Griezmann…; EURO 2020 không xuất hiện một ngôi sao tấn công nào nổi trội, cho dù quy tụ đầy đủ những cầu thủ đương thời ưu tú nhất của trời Âu.
Không như trong quá khứ, EURO 1984 với hào quang bao trùm của Platini; 1988, 2000 van Basten, Zidane rực sáng…; rồi Xavi, Iniesta, Griezmann…; EURO 2020 không xuất hiện một ngôi sao tấn công nào nổi trội, cho dù quy tụ đầy đủ những cầu thủ đương thời ưu tú nhất của trời Âu: Ronaldo, Paul Pogba, Lewandowski, Modric, Kevin de Bruyne, Lukaku, Eden Hazard… Minh chứng là danh hiệu “cầu thủ xuất sắc nhất” lần đầu tiên trong lịch sử (bắt đầu có từ EURO 1996) được trao cho một thủ thành: Donnarumma, nhờ 2 màn thể hiện xuất thần trong loạt luân lưu 11m ở bán kết và chung kết giúp tuyển Italy có chức vô địch thứ 2 sau 53 năm.
Ngày về huy hoàng của nhà vô địch xứng đáng |
Không khó để giải thích, trong bóng đá hiện đại ngày nay, khi yếu tố chiến thuật được đặt lên hàng đầu, một tài năng cá nhân dù xuất chúng đến đâu cũng không thể một mình “gánh team”, không thể có “đội bóng 1 người”. Khi sự thận trọng, toan tính được lập trình đến từng chi tiết, không còn có chỗ cho bóng đá lãng mạn, phô diễn cá nhân. EURO 2020 là sự lên ngôi của bóng đá đồng đội, tập thể mà yêu cầu xuất sắc đồng đều về trình độ, năng lực không chỉ là giữa 11 vị trí trên sân mà cả giữa những cầu thủ chính thức và dự bị khi 1 đội bóng được phép thay đến 5 người, có thể làm mới cả nửa đội hình trong 1 trận đấu (nếu đá hiệp phụ là 6). Thành công của 2 đội vào chung kết Italy, Anh chính là nhờ chiều sâu đội hình, dồi dào nhân sự tương đồng.
Yếu tố chắc chắn trong phòng ngự được đặt lên trước tiên và hàng đầu, tiếp đến là khả năng chuyển đổi trạng thái nhanh và đa dạng ra sao để quyết định chiến thắng. Để phục vụ cho ý đồ này là sự áp dụng sơ đồ 3 trung vệ, trong đó 2 hậu vệ cánh wing-back có vai trò hết sức quan trọng mà tiêu biểu là Luke Shaw của Anh và trước khi chấn thương là Spinazzola của Italy.
Cùng với Tây Ban Nha, tiki taka cũng chính thức cáo chung, đi vào dĩ vãng. Sự đề cao kiểm soát bóng không còn là chìa khóa thành công khi một đội bóng hoàn toàn có thể để cho đối phương tha hồ giữ bóng, chỉ cần giữ chặt cự ly đội hình, thu hẹp tối đa không gian chiều dọc, không cho quả bóng hướng xuống là… vô hại.
Với sự đề cao sức mạnh tập thể, yếu tố thể lực EURO 2020 cho thấy không còn khoảng cách quá lớn giữa các đội tuyển. Một “chiếu dưới” hoàn toàn có thể gây bất ngờ cho các tên tuổi giàu truyền thống vào bất cứ lúc nào.
Đông Kha