Thể thao và vị thế quốc gia

Xem buổi lễ khai mạc Asiad 16 kỳ vĩ (và chắc chắn tới đây lễ bế mạc cũng sẽ ấn tượng không kém), có lẽ không chỉ người Quảng Châu, Trung Quốc mà cả châu Á đều phải tự hào, còn thế giới thì ngả mũ khâm phục.

Theo ông Hoàng Vĩnh Giang, cơ hội để TTVN hoàn thành chỉ tiêu giành 4 tới 6 HCV tại Á vận hội kỳ này là hết sức khó khăn.(Ảnh : T.L)

Xem buổi lễ khai mạc Asiad 16 kỳ vĩ (và chắc chắn tới đây lễ bế mạc cũng sẽ ấn tượng không kém), có lẽ không chỉ người Quảng Châu, Trung Quốc mà cả châu Á đều phải tự hào, còn thế giới thì ngả mũ khâm phục. Những gì người Quảng Châu, Trung Quốc đã làm trên bờ sông Châu Giang trong đêm khai mạc (và đàng sau đó là 4 năm chuẩn bị) thực sự là một kỳ quan nghệ thuật và kỹ thuật của thị giác và thính giác, mà thậm chí chưa một kỳ Olympic nào sánh được (Tới đây, các quốc gia đăng cai Thế vận hội và Á vận hội sẽ phải đau đầu làm sao có thể ấn tượng hơn được). Trong lịch sử chưa từng có quốc gia nào đủ uy tín và năng lực, điều kiện để tổ chức 2 kỳ Đại hội TT lớn liên tiếp trong vòng 2 năm, lại tại 2 thành phố khác nhau. Chỉ trong vòng 2 năm, Trung Quốc đã bỏ ra một kinh phí khổng lồ lên đến 44 tỷ USD cho Olympic Bắc Kinh 2008 và 18,37 tỷ USD (gấp 3 lần World Cup ở Nam Phi) cho Asian Games Quangzhou 2010 (riêng chi phí lễ khai mạc vừa qua là 16 triệu USD). Không một quốc gia nào bỏ ra chừng ấy tiền chỉ để chứng tỏ... mình chơi thể thao giỏi. Với tư tưởng đại bá truyền thống, trong bất kỳ lĩnh vực nào đất nước đông dân nhất hành tinh này đều luôn muốn ở vị trí số 1: tòa tháp cao nhất thế giới, cây cầu dài nhất, tháp truyền hình cao nhất... và bây giờ là cuộc tổng tiến công trên vũ đài thể thao. Lấy phát triển kinh tế để làm đòn bẫy thúc đẩy thể thao và lấy thể thao để nâng cao vị thế quốc gia. Và với những tiềm lực và nguồn lực gần như vô hạn, người Trung Quốc đã làm được. Tại Olympic Bắc Kinh, lần đầu tiên họ đã qua mặt Mỹ để trở thành cường quốc thể thao số 1 thế giới, còn với kỳ Asiad này sẽ là sự xác lập ngôi "bá chủ" tuyệt đối ở lục địa vàng (số HCV của nước chủ nhà tăng từng giờ một cách chóng mặt, sau 6 ngày thi đấu đầu tiên Trung Quốc đã thâu tóm 109 ngôi vô địch, trong khi cả phần còn lại chỉ giành được tổng cộng 94 HCV. Không chỉ vậy, lực lượng của Trung Quốc còn dồi dào đến mức san sẻ cho cả Hong Kong, Ma Cao. Đó là lý do sự thăng tiến mạnh mẽ của 2 vùng lãnh thổ của Trung Hoa tại kỳ Asiad này).

***

Kể từ kỳ SEA Games 22 năm 2003, khi lần đầu tiên đăng cai tổ chức, TTVN đã chính thức trở thành "đại gia" của khu vực ĐNA khi luôn có mặt trong top 3. Tuy nhiên, 7 năm qua, trong khi các nước trong khu vực dần coi SEAGames như sân chơi "phong trào" hoặc dành cơ hội thử lửa cho các tài năng trẻ, để dồn sức cho các đấu trường lớn hơn, có uy thế hơn như Asiad, Olympic; thì tham vọng của TTVN vẫn chỉ quanh quẩn trong "ao làng", bằng lòng với việc đếm số HC ở mỗi kỳ SEA Games. Bằng chứng là chúng ta từng giành 2 HCV tại Asiad 14  và 3 HCV ở Asiad 15 nhưng sau 8 năm tại Asiad 16 này chỉ tiêu phấn đấu chỉ dám đặt ra từ 4 - 6 HCV (trong khi Singapore - đảo quốc luôn đứng sau VN ở SEA Games, lại có chỉ tiêu gấp 3 lần, còn Thái Lan là gấp 4 lần. Có nghịch lý và "kỳ cục" chăng khi TTVN dẫn đầu áp đảo và đứng hạng 3 ở 2 kỳ SEA-Games liên tiếp 2003, 2005 nhưng ở ASIAD 2006 lại chỉ xếp thứ 5 ở khu vực ĐNA (sau Thái Lan, Malaysia, Singapore và cả Philippines, điều đáng nói là ngoại trừ Thái Lan, các nước còn lại đều cử số lượng VĐV tham dự ít hơn nhiều chúng ta)?

Hãy coi SEA Games như một mục tiêu đã được chinh phục để phóng tầm mắt xa hơn, vượt ra khỏi lũy tre làng. Chỉ "đánh bắt xa bờ" mới có được những mẻ cá lớn, chỉ có HC ở tầm Asiad, Olympic mới nâng cao vị thế của đất nước, thế giới mới biết đến TTVN. Một đất nước với bề dày truyền thống lịch sử vô cùng tự hào và vị thế địa chính trị - kinh tế ngày càng nâng cao, TT phải nghĩ đến mục tiêu tối thiểu châu lục, mà trước tiên cần phải có một chiến lược đầu tư lâu dài, quyết liệt.

Đông Kha