Tổng thống đắc cử Iran H. Rouhani kêu gọi sự tôn trọng của cộng đồng quốc tế

Trong tuyên bố đầu tiên sau khi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống, ngày 15-6, Tổng thống đắc cử Iran Hassan Rouhani cho biết việc ông đắc cử là "chiến thắng của chủ nghĩa ôn hòa trước chủ nghĩa cực đoan", đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế đối xử với Iran bằng sự tôn trọng và công nhận các quyền của nước này nếu muốn nhận được phản hồi thích hợp.

* Dư luận về kết quả bầu cử tổng thống Iran

Tân Tổng thống Iran Hassan Rowhani

Theo kết quả bầu cử chính thức, 36,7 triệu người (72,7%) trong số 50,5 triệu cử tri Iran đủ tư cách đã đi bỏ phiếu và ông Rouhani giành được 18,6 triệu phiếu bầu, tương đương 50,68% tổng số phiếu. Đứng thứ hai là Thị trưởng Tehran Mohammad Baqer Qalibaf với 6,07 triệu phiếu (16,55%) và vị trí thứ ba thuộc về nhà đàm phán hạt nhân Saeed Jalili với 4,16 triệu phiếu (11,35%)… Đại giáo chủ Ali Khamenei đã chúc mừng chiến thắng của ông Rouhani, đồng thời hối thúc mọi người trợ giúp tổng thống đắc cử cùng đồng sự trong chính phủ.

Tổng thống đắc cử Iran Hassan Rouhani sinh ra trong một gia đình tôn giáo vào ngày 13-11-1948 ở thành phố Sorkheh, tỉnh Semnan. Năm 1969, ông vào Đại học Tehran và nhận bằng cử nhân luật ba năm sau đó. Rouhani lấy bằng thạc sĩ và tiến sĩ luật ở đại học Glasgow Caledonian, Scotland. Ông từng giữ các chức vụ như lãnh đạo các ủy ban Quốc phòng và Chính sách Đối ngoại trong quốc hội, chỉ huy không quân Iran và phó tổng chỉ huy các lực lượng vũ trang. Rohani nói thành thạo tiếng Anh, Arab và Ba Tư, viết gần 100 cuốn sách và bài báo cũng như thực hiện 700 dự án nghiên cứu.

Là một tổng thống dân cử, ông Rouhani sẽ chuẩn bị đối phó với một nền kinh tế đang gặp khó khăn vì tỷ lệ thất nghiệp và lạm phát cao và bị tê liệt vì những chế tài quốc tế về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Iran.

Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon đã gửi lời chúc mừng nồng ầm tới ông Rouhani, đồng thời hối thúc Tehran có vai trò "xây dựng" trong các vấn đề khu vực và quốc tế. Văn phòng của Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon gửi một thông điệp chúc mừng ông Rouhani, trong đó nêu rõ: "TTK LHQ Ban Ki-moon có ý định tiếp tục can dự với giới chức Iran và với tổng thống đắc cử nước này về các vấn đề quan trọng đối với cộng đồng quốc tế cũng như sự thịnh vượng của người dân Iran. Ông Ban Ki-moon sẽ tiếp tục khích lệ Iran đóng vai trò xây dựng trong các vấn đề khu vực và quốc tế".

Cùng ngày, Mỹ bày tỏ hy vọng chính phủ mới ở Iran sẽ thực thi ý nguyện của người dân và đưa ra những lựa chọn mang tính trách nhiệm nhằm tạo ra một tương lai tốt hơn cho mọi người dân nước này. Washington tuyên bố sẵn sàng tham gia đàm phán trực tiếp với Chính phủ Iran về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của nước này nhằm đạt được "một giải pháp ngoại giao giải quyết hoàn toàn quan ngại của cộng đồng quốc tế về chương trình hạt nhân của Iran".

Phản ứng về kết quả bầu cử tổng thống Iran, Pháp tuyên bố "sẵn sàng làm việc" với ông Rouhani về các vấn đề từ tham vọng hạt nhân của Tehran đến cuộc xung đột Syria, trong khi Anh kêu gọi Tổng thống đắc cử Rouhani đưa nước Cộng hòa Hồi giáo đi trên "con đường khác trong tương lai". Ngoại trưởng Đức Guido Westerwelle hoan nghênh việc bầu chọn ông Rouhani làm tân Tổng thống là một cuộc bầu cử vì cải cách và một "chính sách đối ngoại xây dựng".

Từ Brussels, Đại diện cấp cao Liên minh châu Âu (EU) phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại, bà Catherine Ashton cho biết EU cam kết hợp tác với Tổng thống đắc cử Iran nhằm tìm kiếm một giải pháp cho chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Tehran.

(Theo BBC, AFP)