Bất ổn trong chính sách đối ngoại của Mỹ

Hai cuộc chiến tranh mà Mỹ khơi mào từ cách đây nhiều năm bằng cái gọi là cuộc tấn công phủ đầu cùng với các chính sách không thành công thời hậu chiến tranh của nước này đã tạo ra một “tam giác bất ổn” trên bản đồ thế giới. Tam giác đó bao gồm 3 nước Iraq, Afghanistan và Pakistan.

Hiện trường một vụ đánh bom ở khu vực tam giác bất ổn.

Iraq, Afghanistan và nước láng giềng Pakistan, những nước đang liên tục phải oằn mình hứng chịu những vụ tấn công và các cuộc xung đột đẫm máu hàng ngày, hiện đã tạo thành một “tam giác bất ổn”. Đây là nhận định chung của nhiều nhà phân tích.

Mỹ đã chính thức phát động cuộc chiến tranh ở Afghanistan hôm 7/10/2001 và nhanh chóng lật đổ chính quyền Taliban. Chính quyền của cố Tổng thống Saddam Hussein cũng chịu chung số phận như vậy ngay sau khi quân đội Mỹ tấn công vào Iraq ngày 20/3/2003.

“Sự hỗn loạn hiện nay ở Afghanistan và Iraq có thể được xem là hậu quả của hai cuộc chiến tranh mà Mỹ phát động. Thay vì làm cho những nước này ổn định và phát triển thì cuộc chiến mà Mỹ tốn không biết bao nhiêu tiền của lại làm cho tình hình trở nên trầm trọng hơn. Rõ ràng, chính sách của Mỹ ở hai nước này hoàn toàn không có hiệu quả.

8 năm sau cuộc chiến ở Afghanistan, đất nước và con người Afghanistan vẫn đang bị chà đạp, giày xéo bởi những vụ bạo lực và nổi dậy của quân Taliban mặc dù số binh lính nước ngoài được triển khai tại đây vẫn không ngừng gia tăng nhanh chóng, từ con số vài nghìn trong những ngày đầu bây giờ đã vọt lên con số 100.000.

Hôm 28/10 vừa rồi, một nhóm chiến binh Taliban đã táo tợn tấn công thẳng vào một nhà khách của Liên Hợp Quốc ở ngay giữa thủ đô Kabul, giết chết 6 nhân viên của tổ chức này. Chỉ một giờ sau đó, quân nổi dậy Taliban đã bắn một loạt tên lửa vào thành phố này từ những địa điểm bí mật.

Cũng như vậy, 6 năm sau khi cuộc chiến ở Iraq được châm ngòi, đất nước và con người nơi đây cũng hàng ngày hàng giờ phải đối mặt liên tiếp với các vụ đánh bom đẫm máu. Trong khi đó, Mỹ lại đang tìm cách rũ bỏ cam kết “lâu dài” và “chắc chắn” trước đây với nước này khi lên kế hoạch rút hết quân vào cuối năm 2011.

Hôm 25/10 mới đây, hai vụ đánh bom tự sát đã xảy ra đồng thời ở các tòa nhà chính của Bộ Tư pháp Iraq và văn phòng của chính quyền thành phố Baghdad khiến ít nhất 155 người thiệt mạng và 500 người khác bị thương.

Tình hình ở Pakistan cũng chẳng sáng sủa hơn. Hôm 28/10, một vụ đánh bom tự sát đã cướp đi sinh mạng của ít nhất 90 người và làm bị thương hơn 200 người khác ở tỉnh Peshawar phía tây bắc Pakistan. Trước đó, hôm 11/10, một số chiến binh Taliban thậm chí táo tợn đến mức ngang nhiên tấn công vào tổng hành dinh của quân đội Pakistan giữa ban ngày. Các chiến binh đã bắt cóc 33 người làm con tin và giết 3 người trước khi binh lính Pakistan kịp tiêu diệt những tên này và giải thoát cho 30 người còn lại.

Trong một động thái rõ ràng là để đáp trả các cuộc tấn công bạo gan nói trên, quân đội Pakistan đã tiến hành một chiến dịch quy mô lớn nhằm vào các chiến binh Taliban ở Nam Waziristan, phía Tây Pakistan. Tính đến nay, Pakistan đã tiêu diệt được khoảng 300 chiến binh trong chiến dịch này.

Ở Afghanistan, lực lượng Taliban và đồng minh al-Qaeda đang cho thấy xu hướng mạnh lên và họ không ngừng mở rộng phạm vi hoạt động. Một nguyên nhân quan trọng gây ra tình trạng này là chính quyền của Tổng thống Bush đã quá tự mãn về kết quả đạt được từ cuộc chiến ở Afghanistan và vội vàng chuyển hướng tập trung cũng như nguồn lực từ Afghanistan sang Iraq quá sớm trong khi cuộc chiến ở Afghanistan chưa hoàn toàn thành công.

Cho đến nay, chiến lược củng cố quân đội ở Afghanistan của chính quyền Tổng thống Obama vẫn chưa đem lại bất kỳ kết quả cụ thể và thuyết phục nào.

Afghanistan và Pakistan có quan hệ chặt chẽ với nhau do nhiều chiến binh Taliban tìm cách ẩn náu ở các khu vực bộ tộc của Pakistan và tiến hành các cuộc tấn công vào đồng thời cả Afghanistan và Pakistan.

Trong khi đó, ở Iraq, mọi người đang chờ đợi để xem xem liệu Mỹ có thể rút quân theo đúng kế hoạch đã định khi mà tình hình ở nước này đang có chiều hướng xấu đi.

Theo các chuyên gia, những vụ đánh bom liên tục gần đây ở khu vực “tam giác bất ổn” là nhằm gây ra nỗi sợ hãi và tình trạng hỗn loạn ở cả 3 nước, từ đó đặt ra một thách thức nghiêm trọng cho nước Mỹ.

Rõ ràng, hai cuộc chiến tranh do Mỹ phát động và những chính sách yếu kém thời hậu chiến tranh đang kích động phong trào nổi dậy và bạo lực của các chiến binh ở cả 3 nước Afghanistan, Pakistan và Iraq. Washington đang thực sự phải đối mặt với những thử thách cực kỳ khó khăn ở khu vực tam giác bất ổn này. Nếu không vượt qua được thử thách nói trên, Mỹ sẽ ngày càng lún sâu, càng mắc kẹt hơn nữa vào tam giác bất ổn. Hậu quả của tình trạng này sẽ rất khó lường. Mỹ sẽ mệt ngoài, cạn kiệt sinh lực và dần mất vị thế bá chủ thế giới vào tay các nước khác.

VnMedia