Nhật Bản: DPJ chuẩn bị tiếp quản chính quyền
* Ông Hatoyama có thể trao lại chức Chủ tịch DPJ cho người tiền nhiệm Ozawa

Kết quả chính thức mà Ủy ban Bầu cử Quốc gia Nhật Bản công bố sáng 31-8 cho biết Đảng Dân chủ Nhật Bản (DPJ) đã giành được 308 trong tổng số 480 ghế tại Hạ viện nước này trong cuộc bầu cử ngày 30-8, chấm dứt thời gian 54 năm cầm quyền hầu như liên tục kể từ năm 1955 của Đảng Dân chủ Tự do (LDP).

Kết quả chính thức mà Ủy ban Bầu cử Quốc gia Nhật Bản công bố sáng 31-8 cho biết Đảng Dân chủ Nhật Bản (DPJ) đã giành được 308 trong tổng số 480 ghế tại Hạ viện nước này trong cuộc bầu cử ngày 30-8, chấm dứt thời gian 54 năm cầm quyền hầu như liên tục kể từ năm 1955 của Đảng Dân chủ Tự do (LDP). LDP giành được 119 ghế trong khi đồng minh của đảng này là Đảng Komeito Mới giành được 21 ghế. Ba đảng khác của phe đối lập là Đảng Dân chủ Xã hội giành được 7 ghế, Đảng Cộng sản Nhật Bản được 9 ghế và Đảng Quốc dân Mới được 3 ghế (Trước cuộc bầu cử, LDP có 300 ghế và Đảng Komeito Mới có 31 ghế, trong khi DPJ chỉ có 115 ghế tại Hạ viện Nhật Bản).

Đảng DPJ thắng lớn trong cuộc bầu cử Hạ viện Nhật Bản. (Ảnh AP)

Tối 30-8, chỉ vài giờ sau khi kết thúc bầu cử, ông Yukio Hatoyama đã hội đàm với hai Phó Chủ tịch DPJ là Ichiro Ozawa và Naoto Kan để thảo luận về công tác tiếp quản chính quyền. Trong ngày 31-8, DPJ thảo luận về khả năng thành lập chính phủ liên hiệp

Theo một số nguồn tin, chức Chánh Văn phòng nội các có thể sẽ được trao cho ông Naoto Kan hoặc Tổng Thư ký DPJ Katsuya Okada. Những vị trí còn lại sẽ được hoàn tất trong vài ngày tới.

Dự kiến ông Hatoyama sẽ được bầu làm thủ tướng mới của Nhật Bản thay Thủ tướng Taro Aso trong phiên họp đặc biệt của Quốc hội được tổ chức trong tuần từ ngày từ ngày 14-9 đến 20-9.

Ông Hatoyama cho biết có thể ông sẽ trao lại chức Chủ tịch DPJ cho người tiền nhiệm Ozawa, người phải từ chức hồi tháng 5 vừa qua do sức ép của dư luận sau vụ bê bối gây quỹ chính trị. Ông Ozawa cam kết sẽ tuân thủ mọi quyết định của ông Hatoyama về việc này. Đã có một số nghị sĩ DPJ lo ngại rằng ảnh hưởng của ông Ozawa sẽ tăng trong nội bộ đảng này, dẫn tới hình thành cơ cấu "quyền lực kép" với sự lãnh đạo của cả ông Ozawa và ông Hatoyama.

Mặc dù giành thắng lợi áp đảo trước LDP, nhưng phía trước DPJ là vô vàn thách thức. Thách thức đầu tiên và cũng là thách thức lớn nhất, đó là vực dậy nền kinh tế Nhật Bản, khắc phục tình trạng thất nghiệp và hạn chế thiểu phát. Trong vài tháng gần đây, có nhiều dấu hiệu nền kinh tế Nhật Bản đã phục hồi nhờ các gói kích cầu khổng lồ của chính phủ sau khi nước này lâm vào một cuộc khủng hoảng kinh tế "chỉ xảy ra một lần trong một thế kỷ". Tuy nhiên, sự phục hồi này vẫn chưa vững chắc, khi tỷ lệ thất nghiệp ở Nhật Bản vẫn tiếp tục tăng và lên đến mức cao kỷ lục 5,7% vào tháng 7 vừa qua; trong khi chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tiếp tục giảm. Riêng trong tháng 7, chỉ số CPI ở Nhật Bản đã giảm với tốc độ cao kỷ lục 2,2% so với cùng kỳ năm trước.

Cử tri Nhật háo hức đi bầu cử Hạ viện với dự đoán có thể có nhiều thay đổi trên đất nước mặt trời mọc. (Ảnh Xinhua)

Bên cạnh đ

Một thách thức khác mà chắc chắn DPJ sẽ phải giải quyết nếu đảng này thành lập chính phủ liên minh với Đảng Dân chủ Xã hội (SDP) và Đảng Quốc dân Mới (PNP), đó là duy trì đoàn kết trong nội bộ liên minh cầm quyền.

Điểm yếu lớn nhất của DPJ là chưa có kinh nghiệm lãnh đạo đất nước, sau 54 năm LDP cầm quyền hầu như liên tục kể từ năm 1955. Giành chính quyền đã khó, nhưng giữ vững và củng cố chính quyền đó còn khó hơn nhiều. DPJ sẽ làm thế nào để giải quyết các thách thức trên? Câu trả lời vẫn còn để ngỏ.

Trong phát biểu đầu tiên về chính sách đối ngoại của chính phủ mới, ông Hatoyama đã hoan nghênh chính sách "đối thoại và hòa hợp" của Tổng thống Mỹ Barack Obama, đồng thời tuyên bố sẽ nỗ lực giải quyết tranh chấp lãnh thổ kéo dài nhiều thập kỷ qua với Nga.

Đáp lại tuyên bố của ông Hatoyama, Nhà Trắng đã bày tỏ hy vọng tiếp tục duy trì "quan hệ đồng minh bền chặt" với Nhật Bản. Thư ký báo chí Nhà Trắng, ông Robert Gibbs, nói rõ: "Chúng tôi tin rằng liên minh Mỹ - Nhật và quan hệ đối tác gần gũi giữa hai nước sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ dưới sự lãnh đạo của tân chính phủ Nhật Bản". Ông Gibbs cũng cho biết Tổng thống Obama trông đợi sự hợp tác chặt chẽ với Thủ tướng mới của Nhật Bản trong các vấn đề song phương, khu vực và toàn cầu.

Trong khi đó, Thủ tướng Aso cho biết ông sẽ từ chức Chủ tịch LDP sau thất bại nặng nề của đảng này trong cuộc bầu cử Hạ viện khiến LDP chính thức mất quyền lãnh đạo đất nước sau 54 năm cầm quyền gần như liên tục. Trả lời phỏng vấn Đài truyền hình NHK, Thủ tướng Aso tuyên bố ông cần phải chịu trách nhiệm về thất bại của LDP, đồng thời thừa nhận việc đảng này thay liên tục 3 nhà lãnh đạo chỉ trong 3 năm là yếu tố chính làm suy giảm sức mạnh của đảng.

Theo vị Thủ tướng sắp mãn nhiệm, sự bất mãn và suy giảm lòng tin của người dân đối với LDP đã tích tụ từ nhiều năm nay và giờ là lúc LDP phải tạo dựng sự khởi đầu mới bằng cách bầu chủ tịch mới của đảng.