Vòng luẩn quẩn chính trị ở Thái Lan

Thủ tướng Thái Lan Samak Sundaravej đối mặt với những người chỉ trích ông trong một cuộc tranh luận bất tín nhiệm bắt đầu từ hôm nay (24/6). Giới phân tích cho rằng ngay cả khi ông thất bại và bầu cử sớm diễn ra, chính trị Thái Lan sẽ vẫn trong vòng luẩn quẩn.

Một thành viên của Liên minh vì Dân chủ nhân dân biểu tình trước tòa nhà Chính phủ Thái Lan (Ảnh: AFP)

Thủ tướng Samak Sundaravej nhậm chức sau khi đảng Sức mạnh nhân dân (PPP) của ông giành thắng lợi trong các cuộc bầu cử tháng 12/2007, chấm dứt hơn một năm cầm quyền của các tướng lĩnh - những người đã lật đổ cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra năm 2006.

Ông Samak đã công khai vận động tranh cử với tư cách là một đồng minh của cựu Thủ tướng Thaksin, theo đuổi các chính sách của ông Thaksin ở các khu vực nông thôn. Tuy nhiên, sự quen thân của ông với thương gia giàu có này - người vốn bị tầng lớp trung lưu và nhóm có nhiều ảnh hưởng truyền thống xem thường - đã phần nào châm ngòi cho cuộc khủng hoảng hiện nay.

Đảng Dân chủ đối lập cho rằng ông Samak đang điều hành đất nước với tư cách là đại diện của ông Thaksin - người bị cấm tham gia các hoạt động chính trị. Trong khi đó, những người biểu tình đang cắm trại bên ngoài tòa nhà chính phủ ở Bangkok nói rằng ông Samak đang ngăn cản các cuộc điều tra tham nhũng đối với ông Thaksin.

Trong cuộc tranh luận này, ông Samak sẽ phải bảo vệ Chính phủ mới 4 tháng tuổi của ông khỏi những lời cáo buộc quản lý tồi và bè cánh. Các nghị sĩ đảng Dân chủ cũng dự định chất vấn ông Samak và 7 bộ trưởng trong nội các về cách điều hành nền kinh tế, một thỏa thuận với Campuchia về một ngôi đền tranh chấp, tính minh bạch của việc mua các xe buýt cho Bangkok và các vấn đề khác.

’’Chúng tôi chỉ muốn làm công việc của chúng tôi là chất vấn Chính phủ. Chất vấn việc làm của Chính phủ không phụ thuộc vào thời gian cầm quyền. Ngay khi có những dấu hiệu tham nhũng và điều hành không hiệu quả, chúng tôi có thể tổ chức một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm’’, phát ngôn viên Ong-art Klampaiboon của đảng Dân chủ cho biết.

Trong khi đó, phát ngôn viên Kudeb Saikrajang của PPP cho biết, ông Samak sẽ tự tin khi tham gia tranh luận. ’’Thủ tướng có thể trả lời mọi câu hỏi bởi Chính phủ chẳng làm gì sai. Cuộc tranh luận này là nỗ lực nhằm gắn ông với cựu Thủ tướng Thaksin nhằm phá hoại uy tín của ông’’, Kudeb nói.

Cuộc tranh luận sẽ kết thúc bằng một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm vào ngày 26/6. Ông Samak đã thề sẽ từ chức nếu ông thất bại trong cuộc bỏ phiếu tín nhiệm này.

Theo các nhà phân tích, khả năng ông Samak thất bại là rất nhỏ vì liên minh 6 đảng của ông chiếm 2/3 trong tổng số 480 ghế của Hạ viện Thái. ’’Phe đối lập không có đủ số ghế cần thiết để tạo ra thay đổi lớn, cho thấy sự thật rằng họ không có phiếu phổ thông’’, GS chính trị Giles Ji Ungpakorn thuộc ĐH Chulalongkorn nói.

Tuần lễ cam go nhất của Thủ tướng Samak bắt đầu hôm 23/6 với một cuộc tranh luận với các thượng nghị sĩ. Gần 50% số thượng nghị sĩ được bổ nhiệm theo hiến pháp do quân đội Thái Lan hậu thuẫn. Tại cuộc tranh luận, ông Samak đã bác bỏ những lời cáo buộc ông là con rối của Thaksin.

Ông Samak hiện còn chịu áp lực từ những người biểu tình trên đường phố do Liên minh Dân chủ nhân dân (PAD) dẫn đầu. Liên minh này đã đưa 25.000 người áp sát văn phòng của ông Samak kể từ ngày 20/6. PAD đã dẫn đầu các cuộc biểu tình chống Thaksin trong nhiều tháng trước khi xảy ra đảo chính quân sự hồi năm 2006. Các cuộc biểu tình mới nhất của PAD đã làm dấy lên lo ngại về một cuộc đảo chính mới, khiến các nhà đầu tư tháo chạy khỏi thị trường chứng khoán Thái Lan.

Các cuộc biểu tình của PAD có ảnh hưởng mạnh bởi giới lãnh đạo của PAD được coi là đại diện cho các trung tâm quyền lực truyền thống trong hoàng cung và quân đội. Ông Thaksin đã làm mếch lòng nhóm người có ảnh hưởng lớn này bằng các chính sách chẳng hạn như chăm sóc y tế miễn phí mà giúp ông giành được sự ủng hộ tại các khu vực nông thôn đông dân của Thái Lan.

Các nhà phân tích cho rằng ngay cả khi ông Samak bị truất quyền, căng thẳng vẫn tồn tại giữa các cử tri và các trung tâm quyền lực truyền thống. ’’Ngay cả khi Hạ viện bị giải tán và một cuộc bầu cử mới diễn ra, chính trị Thái Lan vẫn sẽ đi theo con đường như vậy bởi PPP sẽ trở lại - một cái bóng của hệ thống Thaksin, và PAD sẽ tiếp tục hành động phản đối của họ’’, nhà phân tích chính trị Somjai Phagaphasvivat thuộc ĐH Thammasat nhận định. (Theo AFP)