Bóng đen bao phủ ngành hàng không thế giới

Ngành hàng không trên thế giới đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng do liên tục bị thua lỗ nặng trong thời gian qua khi chi phí nhiên liệu, dưới tác động của giá xăng dầu đứng ở mức cao, ngày càng tăng. Ngoài ra cạnh tranh gay gắt giữa các hãng hàng không và tai nạn máy bay liên tiếp xảy ra cũng làm cho tình hình tồi tệ hơn.

Delta Airlines đang lao xuống vực khủng hoảng

Ngành hàng không trên thế giới đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng do liên tục bị thua lỗ nặng trong thời gian qua khi chi phí nhiên liệu, dưới tác động của giá xăng dầu đứng ở mức cao, ngày càng tăng. Ngoài ra cạnh tranh gay gắt giữa các hãng hàng không và tai nạn máy bay liên tiếp xảy ra cũng làm cho tình hình tồi tệ hơn.

Thua lỗ và phá sản

Hiệp hội Vận tải hàng không quốc tế (IATA) vừa công bố dự báo thiệt hại của ngành hàng không thế giới có thể lên tới 7,4 tỷ USD trong năm 2005, cao hơn mức 6 tỷ USD đưa ra hồi tháng 5 khi giá dầu thế giới đứng ở mức 47 USD/thùng. Như vậy, tổng thiệt hại của ngành vận tải hàng không thế giới giai đoạn 2001-2005 sẽ đạt mức kỷ lục 43,4 tỷ USD.

Hai hãng hàng không lớn thứ 3 và thứ 4 của Mỹ là Delta Airlines và Northwest Airlines trong tuần này đang làm thủ tục phá sản do không đủ khả năng thanh toán nợ. Tổng số nợ của Delta hiện lên tới 20,5 tỷ USD, so với tổng giá trị tài sản của hãng vào khoảng 21,6 tỷ USD. Delta sẽ là công ty lớn thứ 9 trong lịch sử ngành hàng không Mỹ bị phá sản.

Trước đó, hai hãng hàng không lớn và lâu đời của Hoa Kỳ là American Airlines và United Airlines đã ở trong tình trạng phá sản.

Khốn khổ với giá xăng dầu

Nếu giá dầu cứ tăng thêm 1 USD/thùng thì các hãng vận tải hàng không trên thế giới phải chi thêm khoảng 1 tỷ USD.

Theo IATA, các hãng hàng không trên thế giới bị thua lỗ nặng trong những năm vừa qua là do giá xăng dầu trên thế giới liên tục tăng cao, đã đạt mức kỷ lục 70,85 USD/thùng hôm 30-8 vừa qua, sau đó giảm chút ít và hiện đứng ở mức khoảng 65 USD/thùng, đã gây rất nhiều khó khăn cho các hãng do chi phí nhiên liệu tăng theo. Nếu giá dầu cứ tăng thêm 1 USD/thùng thì các hãng vận tải hàng không trên thế giới phải chi thêm khoảng 1 tỷ USD. Do vậy, chi phí cho nhiên liệu của ngành vận tải hàng không trong năm 2005 có thể lên tới 97 tỷ USD, tăng 54% so với năm 2004 và 120% so với năm 2003.

Tuy nhiên, nếu như trong năm qua, nhiều hãng hàng không của Mỹ bị thua lỗ và gặp khủng hoảng kể từ sau vụ 11/9 năm 2001, thì các hãng hàng không châu Á và châu Âu luôn phải tìm cách tăng phụ phí nhiên liệu, tăng giá vé và tiết kiệm tối đa nhiên liệu để giảm thiểu những thua lỗ, thiệt hại và gồng mình tìm cách vượt qua giai đoạn khó khăn hiện nay.

Hãng hàng không Singapore Airlines (SIA) của Singapore cho biết họ dự định sẽ tăng phụ phí nhiên liệu thêm 5 USDngười/chuyến bay, trước khả năng giá dầu thế giới có thể tăng lên 80 USD/thùng trong tương lai không xa. Trong khi đó, để bù giá nhiên liệu, hãng hàng không lớn thứ 3 châu Âu là British Airways (BA) của Anh cũng bắt đầu áp dụng mức giá cao hơn cho các chuyến bay của hãng.

Không chỉ gặp nhiều khó khăn về giá dầu leo thang, ngành hàng không thế giới còn đang đứng trước cuộc cạnh tranh gay gắt về thị trường, về đường bay với sự xuất hiện thêm nhiều hãng hàng không giá rẻ như Tiger Airways của Singapore, Thai Air Asia của Thái Lan, Spring Airlines của Trung Quốc, Ryanair của Ireland, Easyjet của châu Âu….và nhiều hãng hàng không tư nhân khác mới ra đời.

Với sự xuất hiện của nhiều hãng hàng không giá rẻ và tư nhân, các hãng hàng không truyền thống gặp thêm rất nhiều khó khăn do không cạnh tranh được về giá cả. Đến năm 2004, trên thế giới có khoảng 900 hãng vận tải hàng không, tăng 150 hãng so với năm 1995.

Trong khi đó, từ đầu năm đến nay, tai nạn máy bay đã xảy ra liên tiếp, làm gần 700 người chết. Trong tháng 8 và những ngày đầu tháng 9, các vụ tai nạn liên tiếp đã phủ bóng đen lên ngành hàng không thế giới - một trong những ngành vận tải hành khách được cho là an toàn nhất.

Loạt tai nạn máy bay vừa qua do nhiều nguyên nhân khác nhau song các chuyên gia cho rằng đây là lời cảnh báo về tình trạng an toàn hàng không bị xuống cấp nghiêm trọng và công tác bảo đảm an toàn không được coi trọng. Kết quả điều tra các vụ tai nạn gần đây cho thấy yếu tố kỹ thuật và sự cạnh tranh quyết liệt giữa các hãng là nguyên nhân chính gây tai nạn.

Mặt khác, số chuyến bay gặp tai nạn cũng ngày càng tăng, trong đó nhiều hành khách bị thiệt mạng trong các chuyến bay của các hãng hàng không giá rẻ và các hãng hàng không thuộc các nước đang phát triển, các nước châu Phi... (Theo VNN)