Nơi mùa xuân bắt đầu

Cách trung tâm TP.Biên Hòa khoảng 80km về hướng Bắc, Trung tâm giáo dục lao động xã hội Đồng Nai (TTGDLĐXHĐN), xã Xuân Phú, huyện Xuân Lộc hiện đang "giáo dưỡng" gần 800 con người "lạc lối" làm lại cuộc đời. Tết đang gần kề, những học viên sẽ thiếu đi không khí quây quần đầm ấm bên các thành viên trong gia đình. Nhưng tại đây, họ vẫn có một bầu không khí khác về tình người, tình anh em sống trong tập thể.

* Hé nụ cười xuân

Dẫn chúng tôi vào phòng sinh hoạt của các học viên sau khi cắt cơn, ông Nguyễn Văn Hải, Phó giám đốc TTGDLĐXHĐN cho biết: "Những học viên vào đây phần lớn đều là dân trong tỉnh. Bước đầu họ phải trải qua 10 ngày cắt cơn, sau đó là nửa tháng đến một tháng để phục hồi sức khỏe, học nội quy và bước vào giai đoạn lao động sản xuất". Tết sắp đến, ngoài việc tăng cường lực lượng bảo vệ thắt chặt các chốt để tránh tình trạng "đào ngũ", những học viên sẽ được tạo điều kiện sinh hoạt, vui chơi lành mạnh theo từng khu để vơi bớt nỗi cô đơn vì nhớ nhà.

Những hoạt động về giáo dục luôn được TTGDLĐXHĐN chú trọng.

Dịp này, lãnh đạo Sở Lao động - thương binh và xã hội cũng ghé thăm và chỉ đạo phải quan tâm thiết thực hơn nữa đến đời sống vật chất cũng như tinh thần cho các học viên đang cai nghiện. Không chỉ tạo điều kiện cho những học viên đón Tết vui vẻ, nhiều hoạt động vui chơi giải trí cũng được các cấp lãnh đạo quan tâm và rà soát khá chặt chẽ. Ông Phạm Văn Hòa, Giám đốc TTGDLĐXHĐN nói thêm: "Cùng với những hoạt động vui chơi giải trí như: đánh cờ tướng, bóng bàn, đá cầu..., chúng tôi còn lên thực đơn và tăng tiền ăn từ 50 ngàn lên 100 ngàn đồng cho học viên ăn trong 2 ngày 30 và mùng 1 Tết. Học viên ở đây đang trong quá trình cai nghiện và tu dưỡng nên chúng ta cần quan tâm và khích lệ để vực dậy ý chí, giúp họ mau chóng trở về tái hòa nhập cộng đồng". Bà Lê Thị Mỹ Phượng, Giám đốc Sở Lao động - thương binh và xã hội cho biết: "Chúng tôi vừa rà soát lại cơ sở vật chất của trung tâm nhằm phát hiện những khiếm khuyết để kịp thời tu sửa và đổi mới. Chúng tôi còn tạo điều kiện cho các em học tập, lao động sản xuất và học nghề theo đúng trình tự nhằm giúp các em dần quên quá khứ để sống tốt, sống có ích".

7 giờ sáng, sau khi đã làm vệ sinh cá nhân, tập thể dục và dùng xong bữa sáng, các học viên bước vào ngày làm việc ở xưởng đan lát, xưởng cơ khí, xưởng may, hoặc ra đồng để trồng và chăm sóc rau... 10 giờ 30 họ trở về "đơn vị" theo sau là sự giám sát chặt chẽ của những người bảo vệ. Tiếng kẻng báo kiểm tra doanh số vang lên lúc 11 giờ, khi đó tất cả học viên theo từng khu sẽ tập hợp để chủ nhiệm đếm "lực lượng". Khi xong tất cả thủ tục, lúc này những học viên sẽ ngồi theo từng cụm ăn cơm tập thể. Xong giờ cơm, những học viên sẽ nghỉ ngơi hoặc xem tivi để 1 giờ trưa sẽ tiếp tục lao động cho đến 4 giờ 30 là về nghỉ ngơi. Anh T. (một học viên giấu tên) tỏ vẻ hồ hởi: "Lao động là vinh quang mà. Trước đây, tôi chỉ biết chơi bời và tụ tập bạn bè ăn nhậu, quậy phá rồi sa vào nghiện hút. Vào đây tôi mới thấm thía những nỗi đau mà tôi đã gây ra cho ba mẹ. Tôi quyết tâm làm lại cuộc đời để ra Tết về lại với gia đình, về thăm người yêu". Nói đến đây, T. nhoẻn miệng cười, chốc chốc anh lại ngân nga theo lời bài hát "Ra giêng anh cưới em" trong niềm vui khi mùa xuân đang đến gần, đồng nghĩa với việc anh sắp được về với gia đình và cưới vợ...

* Mùa xuân đầu tiên

Kể về giai đoạn cắt cơn khi vừa vào đây, anh Trần Nhật Thanh (32 tuổi, quê ở Vũng Tàu) cho biết: "Đó là giai đoạn đau đớn và mệt mỏi nhất. Nhưng trong những lúc khó khăn nhất, tôi được các cán bộ tại đây động viên nên quyết tâm cai nghiện để trở về làm người sống có ích cho xã hội và trả hiếu cho ba mẹ". Nói đến đây, từ khóe mắt của anh ngấn những giọt nước mắt ân hận. Từng bị Công an huyện Xuyên Mộc (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) tuyên án 7 năm về tội cướp tài sản, tháng 10-2006, sau khi ra tù, Thanh sa lầy vào nghiện ngập. Đến tháng 10-2008, Thanh xin tình nguyện vào TTGDLĐXHĐN để cai nghiện và làm lại cuộc đời. Thanh tâm sự: "Ban đầu, tôi rất sợ cô đơn, sợ cái cảm giác ghẻ lạnh và ánh mắt dè bỉu của mọi người. Nhưng các cán bộ ở đây rất quan tâm đến tôi. Những anh em sống ở đây đều muốn làm lại cuộc đời nên họ giúp đỡ và khích lệ tinh thần tôi rất nhiều". Thanh không giấu được niềm vui: "10 ngày nữa tôi được về lại gia đình rồi. Đây không phải mùa xuân đầu tiên tôi vắng nhà, nhưng không hiểu sao tâm trạng tôi lại nôn nóng như một đứa trẻ. Lần đầu tiên trong đời tôi thèm cái cảm giác được ăn cái bánh tét nóng hổi vừa được lấy ra từ nồi nước sôi đỏ lửa".

Nhắc đến Tết, học viên H. (45 tuổi) bồi hồi: "Năm nào tôi cũng đón giao thừa cùng với bà xã và mấy đứa con. Tết đến, trong đây cũng tổ chức nhiều hoạt động vui chơi để khích lệ tinh thần tụi tôi vơi nỗi nhớ nhà". Điều làm anh H. lo ngại nhất khi trở về với cộng đồng là đứa con trai lớn 17 tuổi, liệu có "bất trị" và đi vào lối mòn của ba nó. Vừa nói, anh vừa lấy tay chống vào trán để che đi những giọt nước mắt tiếc nuối cho thời trẻ sống trụy lạc.

Hướng nghiệp và tạo cơ hội việc làm cho những học viên bằng những lớp dạy nghề.

Cách chỗ anh H. đứng chừng 7m, một tốp thanh niên đang tươi cười tập những tiết mục hát song ca, tốp ca... nhằm chuẩn bị giao lưu văn nghệ học viên trong từng khu với nhau. Những giọng ca nghiệp dư nhưng đậm tinh thần hăng hái, đoàn kết và quyết tâm làm lại cuộc đời. Lời bài hát có đoạn: "Ai cũng chọn việc nhẹ nhàng, gian khổ sẽ dành phần ai...", đây là tiết mục được các anh chuẩn bị khá công khu nhằm gửi tặng đến những cán bộ đang làm việc tại TTGDLĐXHĐN. Ngước nhìn về hướng những học viên đang tươi cười tập hát, anh H. nói vui: "Vào đây ai cũng giống nhau nên mọi người rất gắn bó. Có lẽ, khi về lại gia đình, tôi sẽ rất nhớ họ và nhớ về những kỷ niệm sống tại đây". Kể về những câu chuyện xúc động tại nơi này, chính anh H. cũng không kìm được nước mắt. Chuyện là hôm nọ, khi bật tivi nghe ca sĩ hát bài về mùa xuân, bỗng dưng một học viên lủi thủi leo lên gác. Thế rồi, không ai bảo ai, tất cả học viên tắt tivi mỗi người ngồi vào một góc và nỗi nhớ nhà dâng lên da diết.

Những học viên nơi đây đang cố gắng học tập hằng mong sớm về lại gia đình để xây dựng cuộc đời mới. Mùa xuân tại TTGDLĐXHĐN có thể sẽ là mùa xuân kỷ niệm mang theo suốt cuộc đời của những học viên từng cai nghiện tại đây. Mùa xuân của sự gắn bó, sẻ chia và quan tâm của con người với nhau để xoa dịu nỗi nhớ nhà và là động lực để các học viên cố gắng sống tốt, sống lành mạnh và sống có ích.

Tùng Minh