
Rộng 32.400 hécta, sức chứa gần 3 tỷ m3 nước, hồ Trị An ngoài nhiệm vụ cung cấp sức nước để sản xuất điện còn có chức năng nuôi trồng thủy sản, cung cấp nước sinh hoạt, nước tưới và khai thác du lịch. Hiện nay, năng lực của vùng hồ nước rộng lớn này vẫn chưa được khai thác đúng mức...
Rộng 32.400 hécta, sức chứa gần 3 tỷ m3 nước, hồ Trị An ngoài nhiệm vụ cung cấp sức nước để sản xuất điện còn có chức năng nuôi trồng thủy sản, cung cấp nước sinh hoạt, nước tưới và khai thác du lịch. Hiện nay, năng lực của vùng hồ nước rộng lớn này vẫn chưa được khai thác đúng mức...
* Nguồn lợi thủy sản đạt thấp!
Sáng một ngày cuối tháng 11 này, 3 chiếc ca nô từ thị trấn Vĩnh An (huyện Vĩnh Cửu) đưa chúng tôi tiến thẳng về phía thượng nguồn hồ Trị An. Trên đường đi, ngoài những đàn cò trắng có mặt khắp nơi, chúng tôi còn gặp khá nhiều đàn chim đang trên đường kiếm ăn. Đáng kể là có rất nhiều chim én từ phương xa về. Phó giám đốc Trung tâm thủy sản Đồng Nai Cao Xuân Ảnh - người đã lăn lộn ở hồ Trị An 20 năm qua, bộc bạch: Theo thông lệ, cứ vào dịp cuối năm nhiều loại chim biển tìm về hồ Trị An. Và cho đến hết mùa xuân, chúng mới ra đi. Điều này chứng tỏ, nguồn thủy sản trên hồ Trị An, nhất là cá, khá phong phú mới "dụ" được những đàn chim di trú.
Nói về nguồn lợi thủy sản trên hồ, ông Ảnh cho biết: mỗi năm, Trung tâm Thủy sản đều thả cá giống cho hồ, nhưng hiệu quả thu về không cao. Có 788 hộ hợp đồng đánh bắt cá trên hồ, mỗi năm thu hoạch khoảng từ 4 ngàn đến 5 ngàn tấn cá (chủ yếu là cá chốt, rô phi, chèn, mè dinh...) Ngoài ra, còn có trên 600 hộ nuôi cá bè (hầu hết ở khu vực cầu La Ngà). Số tiền thu thuế từ hợp đồng đánh bắt cá năm nay là 2 tỷ đồng. Đây là khoản thu khá khiêm tốn so với những gì Nhà nước đã đầu tư.
* Du lịch sinh thái chưa phù hợp
Đến đảo Ó (còn gọi là đảo nhỏ), một điểm du lịch khá nổi tiếng ở hồ Trị An, chúng tôi không ngờ nơi đây thật vắng lặng. Khắp đảo, lổn ngổn cây cối bị đốn hạ; những con đường quanh đảo bị đào bới, moi móc lỗ chỗ. Ngay trên đỉnh đảo, một căn nhà lớn đang được xây dựng. Theo những công nhân đang làm việc ở đây, thì đảo đang được cải tạo lại. Trong đó, các công trình thi công gồm: loại bỏ một số cây cho thoáng mát, nâng cấp đường đi, nâng cấp nhà ăn... Theo nhận định của một số đơn vị có trách nhiệm ở huyện Vĩnh Cửu, đảo ở hồ Trị An không thu hút được khách là vì các loại hình vui chơi chưa phù hợp. Trước đây, Công ty du lịch Đồng Nai đã có sáng kiến tổ chức nhiều hoạt động hấp dẫn khách du lịch, trong đó có cả hệ thống trượt nước, nhà nghỉ dưỡng, phòng trọ... nhưng khách vẫn "quay lưng" với đảo. Cách đảo Ó không xa là đảo Đồng Trường (rộng 21 hécta). Trên đảo này, phần lớn được trồng điều và một số loại cây ăn trái, nhưng đã tàn lụi. Hiện tại, nơi đây chỉ còn một hoạt động có ý nghĩa, đó là nuôi heo rừng lai. Trên 150 con heo lớn nhỏ nuôi để phục vụ bàn tiệc ở cửa hàng trên đảo Đồng Trường hoặc ở đảo Ó (khi có người đặt).
Giám đốc Khu bảo tồn thiên nhiên và di tích Vĩnh Cửu (BTTNVC) Trần Văn Mùi cho rằng, thời gian qua ngành du lịch của tỉnh đã rất nỗ lực trong việc tìm kiếm hướng đi đối với một loại hình không dễ làm này ở vùng hồ Trị An. Nhưng xem ra vẫn chưa thể bắt nhịp được trước nhu cầu của du khách ngày càng "khó tính" khi mục đích chính của họ là tìm về với thiên nhiên để rong chơi, giải trí. Bàn về những loại hình thư giãn trên đảo Ó và đảo Đồng Trường, ông Mùi nói: "Một trong những điểm "lạ" ở đảo Ó là những bãi đá nhô khỏi mặt đất. Bãi đá này nằm khá cao so với mặt nước hồ, nên có thể bố trí cho du khách ngồi trên cao ngắm "trời - mây - non - nước" hoặc có thể tổ chức leo núi. Điều đáng chú ý là, nước xung quanh đảo rất trong, nếu được xây dựng thành bãi tắm thì phù hợp. Riêng ở đảo Đồng Trường, chắc chắn phải đầu tư, quy hoạch lại. Bởi, nếu không thì việc sử dụng đất ở đây sẽ lãng phí. Về du lịch trên mặt hồ, tôi nghĩ rằng, nhất thiết phải có các loại hình thể thao, chẳng hạn lướt ván; du ngoạn sông nước kết hợp đi rừng, ngắm thú...".
Tạ Nguyên















