Xúc tiến chương trình hỗ trợ chăm sóc nạn nhân da cam/dioxin Đồng Nai

Trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Đồng Nai trước Tết Mậu Tý, nhóm đối thoại Việt-Mỹ (kênh 2) về nạn nhân chất độc da cam (CĐDC)/dioxin Việt Nam do tiến sĩ Walter Isaacson, Chủ tịch Viện nghiên cứu chính sách Aspen (về chính trị và xã hội các nước trên thế giới) làm trưởng đoàn phía Mỹ và bà Tôn Nữ Thị Ninh (nguyên Phó chủ tịch ủy ban đối ngoại của Quốc hội), trưởng đoàn phía Việt Nam đã đề ra nhiều chương trình hành động nhằm tạo điều kiện chăm sóc tốt hơn nạn nhân, đặc biệt là trẻ em ở Đồng Nai bị nhiễm CĐDC...

Đoàn ĐTVM thăm một gia đình nạn nhân CĐDC ở xã Bình Hòa, huyện Vĩnh Cửu.

Giới thiệu về sự hình thành của Nhóm đối thoại Việt-Mỹ (ĐTVM), Tiến sĩ Isaacson cho biết: Trong năm 2007, trước việc dư luận quốc tế quan tâm đến CĐDC/dioxin Việt Nam, đặc biệt là vụ kiện da cam, nhóm ĐTVM ra đời với 10 thành viên là các nhà khoa học, nhà phân tích chính sách và doanh nhân của Mỹ và Việt Nam. Kế hoạch hoạt động của nhóm ĐTVM là thúc đẩy sự hợp tác để hỗ trợ các hoạt động nhân đạo và giảm thiểu tác hại của hậu quả CĐDC/dioxin đối với con người và môi trường mà quân đội Mỹ đã sử dụng trong thời kỳ chiến tranh Việt Nam. 4 tỉnh có nhiều nạn nhân CĐDC/dioxin là Đồng Nai, Quảng Nam, Đà Nẵng, Thái Bình. Nhóm ĐTVM xác định, mô hình ưu tiên cần can thiệp đối với nạn nhân CĐDC sẽ được triển khai thí điểm tại Đồng Nai trong hai năm 2008-2009.

Theo thống kê gần đây, Đồng Nai hiện có 13.147 nạn nhân CĐDC bị tàn tật hoặc bị ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng. Trong đó có 3.196 nạn nhân dưới 16 tuổi và 9.951 nạm nhân ở tuổi thanh niên trở lên. Đồng Nai có 3 trung tâm nuôi dưỡng, giúp đỡ người tàn tật, bao gồm: Trung tâm nuôi dạy trẻ khuyết tật (Sở Giáo dục - đào tạo), Trung tâm nuôi dưỡng trẻ mồ côi - khuyết tật (Sở Lao động - thương binh và xã hội) và đơn vị phục hồi chức năng (huyện Long Thành). Đây là những cơ sở đã có nhiều hoạt động thiết thực, cũng như nhiều kinh nghiệm trong việc chăm sóc trẻ bị giảm thiểu tính năng cơ thể. Tuy nhiên, cơ sở vật chất và năng lực hoạt động của 3 đơn vị này còn hạn chế. Do đó, nếu triển khai mô hình hỗ trợ, chăm sóc toàn diện cho hàng ngàn nạn nhân CĐDC ở địa phương cần phải được đầu tư thỏa đáng. Đây chính là điểm mà nhóm ĐTVM chú trọng và đề xuất những giải pháp hoạt động phù hợp trong thời gian tới. Trước mắt, nhóm ĐTVM đã xây dựng dự án mang tên: Hỗ trợ người khuyết tật, bắt đầu là nạn nhân CĐDC/dioxin và gia đình họ - thông qua hệ thống điều phối dịch vụ chăm sóc sức khỏe, phục hồi chức năng, giáo dục, dạy nghề và tạo việc làm. "Đến thăm một số gia đình có người thân bị nhiễm CĐDC/dioxin, chúng tôi nhận thấy cần phải thúc đẩy nhanh các chương trình hỗ trợ chăm sóc cho các nạn nhân, đặc biệt là trẻ em khuyết tật do bị di chứng từ CĐDC/dioxin. Về nguồn tài trợ, phía Mỹ sẽ thông qua quỹ Ford để kêu gọi sự ủng hộ của các doanh nghiệp Mỹ và các nước hỗ trợ cho dự án. Nói cách khác, nhóm ĐTVM là cầu nối để các nhà tài trợ trên thế giới hiểu và quan tâm, giúp đỡ Việt Nam trong việc khắc phục hậu quả trên con người và môi trường do CĐDC/dioxin gây ra. Chúng tôi tin rằng, dự án được thí điểm tại Đồng Nai sẽ đảm bảo thành công; đồng thời phần nào đó giúp cho nạn nhân CĐDC/dioxin ở Đồng Nai và gia đình họ giảm bớt được nỗi đau mất mát kéo dài trong nhiều thập niên qua. Từ mô hình triển khai ở Đồng Nai, nhóm ĐTVM sẽ vận động và xây dựng chính sách hỗ trợ các nạn nhân CĐDC ở tất cả các địa phương Việt Nam, nhất là những vùng thuộc điểm nóng. Tôi nghĩ rằng, bằng việc làm cụ thể từ chương trình hỗ trợ cho các nạn nhân CĐDC/dioxin Việt Nam, mối quan hệ Mỹ-Việt sẽ trở nên gắn bó hơn để cùng nhau hướng tới tương lai trên đà phát triển hai bên cùng có lợi!". Ông Isaacson nhấn mạnh.

Đoàn ĐTVM thăm một gia đình nạn nhân CĐDC ở phường Tân Phong, TP.Biên Hòa (người mặc áo khoác là Tiến sĩ Isaacson).

Đánh giá về dự án sẽ được thí điểm tại Đồng Nai, bà Tôn Nữ Thị Ninh cho rằng, thời gian qua, nhiều nạn nhân CĐDC/dioxin gặp rất nhiều khó khăn trong cuộc sống, nhất là về nhu cầu khám chữa bệnh, học hành và đào tạo nghề. Vấn đề về cơm-áo-gạo-tiền đã đẩy biết bao nhiêu gia đình nạn nhân bị nhiễm hoặc bị phơi nhiễm CĐDC vào con đường bế tắc khi không có điều kiện phát triển kinh tế. Chính vì vậy, mục tiêu của dự án là nâng cao năng lực về công tác chăm sóc, phục vụ nạn nhân CĐDC/dioxin. Trong đó, dự án sẽ đào tạo cho cán bộ y tế, người nhà nạn nhân các bài học kỹ năng phục hồi chức năng cho nạn nhân; nạn nhân CĐDC từ 18 tuổi trở lên nếu còn sức khỏe và nhận thức sẽ được học nghề, như: làm nông nghiệp, chăn nuôi, sửa xe, may, thủ công mỹ nghệ... Ngoài ra, gia đình các nạn nhân còn được giúp đỡ làm kinh tế để tăng thu nhập - điều kiện không thể tách rời đối với những gia đình đã chịu thiệt thòi rất nhiều vì chiến tranh hóa học của Mỹ để lại hơn 30 năm qua.

Đỗ Duy