Vài năm nay, vào khoảng từ 27 tháng chạp, khắp các chợ Tết trong tỉnh Đồng Nai xuất hiện hai loại trái cây đẹp mắt được nhiều người ưa chuộng đem chưng trong mâm ngũ quả. Đó là dưa hoàng kim và đu đủ vàng. Cả hai loại trái cây này đều có màu vàng rực rỡ, chưng cạnh trái bưởi xanh, thanh long đỏ nhìn thật bắt mắt.
 |
| Dưa hoàng kim. |
Vài năm nay, vào khoảng từ 27 tháng chạp, khắp các chợ Tết trong tỉnh Đồng Nai xuất hiện hai loại trái cây đẹp mắt được nhiều người ưa chuộng đem chưng trong mâm ngũ quả. Đó là dưa hoàng kim và đu đủ vàng. Cả hai loại trái cây này đều có màu vàng rực rỡ, chưng cạnh trái bưởi xanh, thanh long đỏ nhìn thật bắt mắt. Đã thế, dưa hoàng kim còn có mùi thơm thoang thoảng nhẹ nhàng, tạo cho mâm ngũ quả một hương vị thanh tao mà gợi nhớ. Dưa hoàng kim là loại trái cây rất được các nhà chùa ưa chuộng, chưng cúng Phật trong những ngày Tết. Do vậy, mặt hàng dưa hoàng kim bao giờ cũng có giá cao gấp đôi so với dưa hấu. Đu đủ vàng cũng thế, giá cao gấp đôi đu đủ xanh.
* Dưa hoàng kim
Dưa hoàng kim được trồng ở Đồng Nai cách nay khoảng 10 năm. 28 Tết năm 1996, bà Lê Thị Phúc ở tổ 7, ấp 4, xã Hiệp Phước (huyện Nhơn Trạch) đi chợ Long Thành mua sắm hàng Tết. Nhìn thấy loại dưa tròn có vỏ màu vàng đẹp mắt và đến gần thoang thoảng mùi thơm, bà liền mua mấy quả đem về chưng bàn thờ ông bà. Chồng bà là ông Hai Cờ Ho - một lão nông tri điền trên cánh đồng đình Hiệp Phước bèn lấy giống trồng xen mấy hàng dưa hoàng kim bên ruộng dưa hấu. Việc gây giống ban đầu không ngờ đạt kết quả lớn. Khoảng 300kg dưa hoàng kim được chở lên Biên Hòa bán hết ngay với giá 1.000đ/kg vì nhiều bà nội trợ đi chợ Tết thấy dưa vàng đẹp mà thơm. Năm sau nữa, ông Hai Cờ Ho đưa diện tích dưa hoàng kim lên 2,5 sào. Trên 3 tấn dưa hoàng kim năm ấy có mặt ở các chợ Tết Long Thành, Biên Hòa và phần lớn là ở TP.Hồ Chí Minh, đánh bạt dưa hoàng kim miền Tây nhờ trái to, dai và không bị nứt da. Những năm tiếp theo, dưa hoàng kim Hiệp Phước lan rộng ra khắp các cánh đồng lớn, đồng cù lao dọc suối Cả, Bà Ký, Long An (huyện Long Thành). Cảnh sáng 28, 29 Tết, hàng trăm cần xé dưa hoàng kim được bà con nông dân tập kết ra hai bên vệ đường quốc lộ 51 để các xe chở về các chợ đầu mối, các nơi... thật tấp nập. Mùi thơm của dưa hoàng kim thoang thoảng khắp cánh đồng.
Trên quá trình đô thị hóa, cánh đồng trồng dưa hoàng kim đầu tiên ở Đồng Nai cũng bị biến mất đầu tiên. Năm nay bà Lê Thị Phúc đã 66 tuổi, các con của bà đều làm công nhân các khu công nghiệp gần đó. Miếng đất trồng dưa hấu, dưa hoàng kim của bà bây giờ là một dãy phòng trọ...
* Đu đủ vàng
 |
| Đu đủ vàng. |
Các chợ Biên Hòa, Phúc Hải, Tân Hiệp ... vào những ngày giáp Tết, người ta thấy ở hàng trái cây có loại đu đủ vàng. Phần lớn đu đủ này xuất xứ từ miền Tây với trái nhỏ như củ cải trắng. Còn đu đủ vàng ở Đồng Nai lại rất to, có trái đến 2,5kg, bình thường mỗi trái nặng chừng 1kg. Lứa đu đủ vàng đầu tiên được bán ở chợ Phú Thạnh (huyện Nhơn Trạch) lại được trồng ở ấp Bình Phú thuộc xã miệt vườn Long Tân. Cuối năm 1996, cô Mai Ngọc Thủy, chủ vườn cây ăn trái ở ấp Bình Phú đi huyện Long Hồ (tỉnh Vĩnh Long) dự đám cưới một người thân. Từng tốt nghiệp Đại học tổng hợp TP.Hồ Chí Minh nhưng ưa thích nghề làm vườn và có mẹ là “bà Hai bánh ú” rất mát tay trong việc trồng dừa xiêm mới 2,5 năm, cao chừng 1 mét đã có trái hoặc trồng bưởi có quả nặng đến 5kg... nên cô chủ vườn 21 tuổi này phát hiện ra ở Long Hồ có một giống đu đủ cao khoảng 1 mét đã có trái xum xuê, vàng ươm đẹp mắt, cô xin được mấy trái đem về Long Tân nhân giống. Đến nay, chủ vườn Mai Ngọc Thủy đã có 2 loại đu đủ vàng đều lớn trái hơn ở Vĩnh Long. Đó là loại đu đủ vàng dài có hột và đu đủ vàng tròn không hột. Đu đủ vàng tỏ ra thích hợp với đất vườn ẩm mát quanh năm ở Long Tân, lại được bón bằng phân chuồng hoai mục trộn với đất bã nên cây khá cao, có cây trên 2 mét và mỗi đợt ra đến 50 - 60 trái.
Chủ vườn Mai Ngọc Thủy cho biết: “Loại đu đủ vàng này rất dễ trồng, từ lúc gieo hạt đến khi cho trái chỉ khoảng 6 tháng. Đu đủ có trái quanh năm, nhưng “ăn” khoảng 1,5 năm nên chặt trồng mới vì lúc ấy cây cho trái nhỏ!”...
Bùi Thuận
