Mít non hầm đuôi heo

Trái mít còn non, hột chỉ bằng ngón tay được sử dụng làm nguyên liệu để nấu món ăn là một món ngon và lạ miệng chỉ thấy xuất hiện ở một số miệt quê vùng Đông Nam bộ. Mà món này cũng không thấy hàng quán nào bán, chỉ những bà nội trợ khéo tay, chịu thương chịu khó nấu cho chồng cho con thôi.

Món mít non hầm có mặt trong bữa cơm của người vùng quê.

Trái mít còn non, hột chỉ bằng ngón tay được sử dụng làm nguyên liệu để nấu món ăn là một món ngon và lạ miệng chỉ thấy xuất hiện ở một số miệt quê vùng Đông Nam bộ. Mà món này cũng không thấy hàng quán nào bán, chỉ những bà nội trợ khéo tay, chịu thương chịu khó nấu cho chồng cho con thôi. Thật ra, món mít non xuất xứ từ miền Trung, tồn tại và lưu truyền theo câu ca xứ Quảng: "Có duyên lấy đặng chồng nguồn. Mít non gửi xuống cá chuồn gửi lên". Người xứ Quảng dùng mít non xắt nhỏ trụng sơ qua nước sôi làm món trộn ăn với bánh tráng hoặc nấu với cá chuồn dùng làm canh ăn với cơm. Khi theo chân các bậc tiền nhân khẩn hoang vùng đất phương Nam, đến vùng đất đỏ miền Đông, thì món mít đã có sự thay đổi trong cách chế biến và cũng trở thành món ăn theo mùa, hiện diện trong các bữa cơm. Ngoài việc bào mỏng để làm rau ghém, ăn kèm với cá chiên, thịt kho, mít non còn được đem khìa nước cốt dừa, ăn béo ngậy. Tuy nhiên, mít khìa nước cốt dừa cũng không bằng món mít hầm đuôi heo. Má tôi nói chỉ có bà ngoại nấu món này ngon nhất. Tôi không được thưởng thức món mít hầm bà ngoại nấu để biết ngon ra sao, nhưng hiện giờ, tôi thấy má là người nấu thành công nhất. Nói vậy để mỗi khi thấy thèm, tối ngủ thủ thỉ với má thì thể nào ngày hôm sau đi làm về, trong mâm cơm cũng có tô canh mít hầm. Má nói muốn hầm mít ngon phải biết lựa mít. Trái mít gai chưa kịp nở, không quá già cũng không quá non, hạt mít mới tượng cỡ bằng đầu ngón tay út, để khi nấu chín ăn vừa bùi vừa giòn lại có vị ngọt. Mít non vạt bỏ vỏ, chặt miếng vuông to cỡ nắm tay, vừa vạt vừa ngâm trong thau nước có pha ít muối và chanh cho trắng. Rửa đi rửa lại nhiều lần cho thật sạch vì mít non rất nhiều mủ. Mít non hầm với xương sườn non, đậu phộng sống giã nhỏ là hợp nhất. Xương sườn non chặt nhỏ, ướp gia vị cho thấm, sau đó xào hành mỡ thơm lên, cho tất cả vào, nêm nếm cho thật đậm. Tôi thắc mắc sao không thả đuôi heo vô hầm luôn. Má nói, riêng mấy cái đuôi heo thì chặt khúc phải đợi khi nào mít mềm thả vô sau, ăn giòn giòn mới ngon. Vì khi cho mít vào, chất xơ trong mít rút hết chất ngọt trong xương tiết ra. Đảo nhiều lần để mít và xương thấm gia vị, đổ nước sôi vào cho xăm xắp, lâu lâu hớt bọt, canh mít mềm mới thả đuôi heo. Trong lúc chờ nồi hầm sôi lại, má tôi đi giã đậu phộng sống ngâm từ hồi bắt đầu vạt mít, đổ vô nồi hầm. Sau đó má giã đậu đã rang vàng, xắt nhỏ rau răm, chuẩn bị tô. Má nêm lại nồi mít hầm rồi múc một tô thiệt lớn, rắc lên mặt một nắm đậu phộng rang giòn, giã nhỏ, một nắm rau răm xắt mịn. Mùi thơm của xương, vị béo của đậu phộng, nồng nồng của rau răm, vị ngọt bùi của mít quyện lại thật khó tả nổi. Với các vùng quê, món canh mít non đã trở thành món ăn quen thuộc trong các bữa cơm. Và vì đã trở thành món ăn quen thuộc nên có nhà, món này còn có mặt trong mâm cơm cúng giỗ, cạnh các món truyền thống như trứng kho thịt, canh khổ qua hầm...

T.Trang