Bánh ít, bánh tét cù lao Phố

Những loại bánh làm bằng nếp hoặc bột nếp này khá phổ biến ở các vùng quê miền Nam. Ở Đồng Nai nơi nào cũng có làm các loại bánh dân dã này và chợ nào cũng có bày bán. Thế nhưng dân sành điệu TP. Biên Hòa mỗi khi nhà có cúng giỗ hoặc cúng rằm, làm tiệc tất niên, ăn Tết Nguyên đán... đều đặt bánh tét của bà Hai Cứng, bánh ít của bà Tám Vắn. Và người ta quen miệng gọi là bánh ít, bánh tét cù lao Phố.

Bà Hai Cứng

Những loại bánh làm bằng nếp hoặc bột nếp này khá phổ biến ở các vùng quê miền Nam. Ở Đồng Nai nơi nào cũng có làm các loại bánh  dân dã này và chợ nào  cũng có bày bán. Thế nhưng dân sành điệu  TP. Biên Hòa mỗi khi nhà có cúng giỗ hoặc cúng rằm, làm tiệc tất niên, ăn Tết Nguyên đán... đều đặt bánh tét của bà Hai Cứng, bánh ít của bà Tám Vắn. Và người ta quen miệng gọi là bánh ít, bánh tét cù lao Phố. Lâu ngày bánh ít, bánh tét cù lao Phố cũng thành danh. Nay thì ở ấp Nhị Hòa, nơi đặt chợ xã Hiệp Hòa, có đến hàng chục nhà làm bánh ít, bánh tét,  bánh cúng, bánh cấp... bán mỗi ngày và rộ nhất là vào 4 dịp lễ lớn trong năm như: rằm tháng giêng, mùng năm tháng năm, rằm tháng bảy và sắp tới đây là rằm tháng mười. Thế nhưng địa  chỉ của bà Hai Cứng ở nhà số 442 và chị Ba Tâm (Huỳnh Thị Tâm - con gái bà Tám Vắn) ở số 449/2 vẫn được nhiều người ưa chuộng. Bà Tám Vắn là một trong những người làm bánh ít, bánh tét đầu tiên ở cù lao Phố. Bánh của bà ngon đến mức, năm 1970 ông giáo Ngói - một người  giàu có ở Biên Hòa  đặt mua gởi sang Pháp cho các con đang du học được ăn Tết có hương vị quê hương. Sau đó, người ta còn đặt bánh tét, bánh ít của bà Tám Vắn để gởi sang Mỹ, Hong Kong ... cho thân nhân ăn Tết. Từ khi bà Tám Vắn qua đời đến nay, chị Ba Tâm không làm bánh tét  nữa mà chuyển sang gói bánh ít bằng bột nếp và bột  năng với các loại nhân đậu, nhân dừa và bánh xu xuê rất được nhiều người ưa chuộng.

Bà Hai Cứng (Dương Thị Cứng) hiện giờ đang nổi tiếng với món bánh tét, loại đặc biệt mỗi đòn nặng trên 1kg, mà muốn mua được phải đặt trước. Bà Hai Cứng năm nay đã 73 tuổi, sống với nghề nấu bánh tét từ hơn 20 năm nay và đã nuôi một đàn con 7 người khôn lớn nhờ nghề gói bánh mà bà được mẹ là bà Sáu Lương cũng là một trong những nhà sản xuất bánh tét, bánh ú, bánh ít, bánh cúng, bánh cấp ... đầu tiên và ngon nổi tiếng ở cù lao Phố. Bà là mối cung cấp bánh cho các "đại gia" ở Biên Hòa. Trong đó có ông bang Trần Lâm để cúng lò vào những dịp rằm, lễ Tết. Sản lượng bánh của bà Sáu Lương nhiều đến nỗi mỗi lần giao phải thuê xe ngựa chở từ cù lao Phố qua Biên Hòa.

Chị Ba Tâm (con gái  bà Tám Vắn)  cho biết sở dĩ bánh ít,  bánh tét ở cù lao Phố lâu nay ngon có tiếng là nhờ những người làm bánh nơi đây biết chọn lựa kỹ càng từ khâu nguyên liệu. Trong đó nếp phải là loại dài ngày 6 tháng, dừa rám nguyên trái... để bột nếp làm ra dẻo ngon, để lâu không khô cứng. Riêng bánh tét còn phải nấu đến 6 tiếng rồi vớt ra ngâm nước lạnh thì bánh mới mềm, thơm và có thể để cả tuần lễ không sợ thiu hoặc nếp "sống lại" ăn mất ngon.

Bùi Thuận