Tổ chức bán trú cho học sinh tiểu học: Giữa cung và cầu còn nhiều khoảng cách

Do yêu cầu công việc thường phải làm cả ngày, nhiều gia đình ở thành thị hiện nay không có thời gian để đưa đón con đi học cũng như lo bữa trưa cho con, nên có nhu cầu gửi con buổi trưa (đối với học sinh học hai buổi; hoặc buổi còn lại đối với học sinh một buổi). Loại hình trường bán trú đáp ứng nhu cầu này, nhưng thực tế hiện Biên Hòa chỉ có một ít trường tổ chức được bán trú nên hầu hết phụ huynh có nhu cầu chỉ còn cách gửi giáo viên lo giùm.

Sau giờ học, các em học sinh được giáo viên tổ chức đưa về nhà để ăn uống và nghỉ ngơi.

* Gửi con bán trú, nhu cầu lớn của nhiều phụ huynh

Hiện nay đối với nhiều gia đình có con học tiểu học, việc lo cho các em đi học, ăn uống chiếm rất nhiều thời gian. Chị Lê Thị Thúy, phụ huynh của một học sinh lớp 1 Trường tiểu học (TH) Nguyễn Du cho chúng tôi biết: "Công việc của tôi là bán hàng ở nhà. Công việc buôn bán bận rộn nhưng mỗi ngày phải bốn lần đưa đón, chưa kể trưa về phải lo cơm cho cháu ăn ngay để còn nghỉ ngơi, chiều đi học tiếp. Loay hoay với việc đón đưa suốt ngày thật mệt mỏi. Hiện tôi gửi cháu cho cô giáo chủ nhiệm. Chẳng biết ở đó cháu ăn uống, ngủ nghỉ thế nào, nhưng dù sao mình cũng không phải mất công canh giờ đưa đón. Tôi vẫn mong trường tổ chức bán trú tại chỗ, như thế các cháu khỏe hơn là phải về nhà cô giáo!". Còn anh Lương Văn Sơn, phụ huynh một học sinh lớp 3, Trường TH Trịnh Hoài Đức cho rằng: "Rõ ràng bây giờ tôi không có lựa chọn nào khác hơn phải gửi con cho cô giáo chủ nhiệm. Vợ chồng tôi đi làm cả ngày, thời gian đâu mà đưa đón cháu học chính, rồi học thêm, ăn uống... Nên dù phải bỏ ra vài trăm ngàn cũng phải chịu". Khá nhiều phụ huynh có con theo học tại những trường tiểu học ở Biên Hòa đều có chung nhu cầu gửi con bán trú và gần như phải cho các em theo bán trú trong suốt 5 năm học tiểu học, vì ở tuổi này các em chưa đủ khả năng tự lập một mình trong chuyện đi lại, ăn uống. Tất nhiên vẫn có nhiều gia đình cố gắng dành thời gian lo cho con. Nhưng rõ ràng trong xu thế chung, hình thức gửi con bán trú vẫn đang được nhiều phụ huynh quan tâm.

Thực tế hiện nay ở Biên Hòa, duy nhất chỉ có trường tư thục Nguyễn Khuyến (phường trảng Dài) có đầy đủ cơ sở vật chất để tổ chức bán trú đúng nghĩa cho học sinh. Một số trường tuy chưa có đầy đủ cơ sở vật chất nhưng cũng cố gắng tổ chức bán trú như Trường TH Lê Thị Vân (phường An Bình), Trường TH Hiệp Hòa (xã Hiệp Hòa). Còn đối với những trường không có bán trú nếu phụ huynh có nhu cầu chỉ có cách gửi cho giáo viên. Đối với những lớp hai buổi, giáo viên chủ nhiệm tổ chức các em về nhà, lo ăn trưa, ngủ nghỉ và đưa các em trở lại trường để học tiếp buổi chiều. Còn đối với các lớp một buổi, các em học sinh được đưa về nhà giáo viên ăn nghỉ và buổi chiều học thêm tại chỗ...

Có thể nói, tổ chức bán trú cho học sinh tiểu học dù dưới hình thức nào đi nữa đều chung một mục đích chính đáng là giúp phụ huynh giải quyết vấn đề đưa đón, ăn trưa và nghỉ ngơi của các em để cha mẹ yên tâm làm việc. Đây cũng là sự lựa chọn của nhiều gia đình trong việc quản lý con em mình sau những giờ học chính khóa. Cũng thế, việc tổ chức đưa đón, ăn cơm tập thể và học thêm của các em cũng góp phần tạo sự nề nếp "giờ nào việc nấy", nâng cao ý thức học tập cho học sinh ngay từ những năm đầu đến trường. Song, trong điều kiện cơ sở vật chất ở nhiều trường TH còn thiếu thốn, việc tổ chức bán trú tại trường cho học sinh TH một cách đúng nghĩa, bảo đảm chất lượng là một bài toán khó. Trước mắt chưa thể đáp ứng được nhu cầu của một số phụ huynh. Nhưng ngược lại, cũng không thể không quản lý và đề ra các quy định trong việc tổ chức gửi học sinh ở nhà giáo viên.

Bữa ăn trưa của các em học sinh tại Trường TH Lê Thị Vân (phường An Bình).

* Bán trú ở các trường tiểu học, bao giờ?

Thực tế, theo xu hướng chung cũng như nhu cầu bức xúc của xã hội về vấn đề bán trú cho HS tiểu học, ngành giáo dục đã có chủ trương trong thời gian tôi sẽ áp dụng việc học hai buổi cho tất cả các trường TH, đi kèm là tổ chức bán trú cho học sinh tại chỗ. Song, do điều kiện cơ sở vật chất của nhiều trường TH trên địa bàn hiện nay không đáp ứng được nên Phòng Giáo dục (GD) Biên Hòa mới chỉ "bật đèn xanh" đồng ý cho những trường TH đạt chuẩn quốc gia hoặc những trường có điều kiện làm thí điểm...

Theo quy định của Bộ, những trường tổ chức bán trú cho học sinh phải đảm bảo được một số điều kiện sau: phải có nhà ăn và bếp ăn tập thể đúng tiêu chuẩn; nhân viên phục vụ bếp ăn tập thể phải được khám sức khỏe, được tập huấn về an toàn - vệ sinh thực phẩm; thực phẩm đầu vào phải có hợp đồng trách nhiệm với bên cung cấp, có lưu mẫu thực phẩm đủ 24 giờ; chỗ nghỉ ngơi phải thoáng mát, vệ sinh; điều kiện đưa đón an toàn và tiện lợi, thoải mái cho học sinh v.v... Nếu bảo đảm tổ chức bán trú cho học sinh tiểu học theo đúng quy định của Bộ, thì hầu hết các trường tiểu học trên địa bàn tỉnh đều không đủ điều kiện. Thậm chí hiện nay nhiều trường tiểu học còn không đủ phòng ốc cho việc học, diện tích sân chơi chật hẹp, nhiều công trình liên quan như vườn hoa, cây xanh, thảm cỏ còn chưa có làm sao có điều kiện tổ chức những khu bán trú theo đúng quy định.

Về vấn đề này, ông Trần Thanh Quang, Phó phòng GD Biên Hòa cho biết: "Mô hình bán trú cho học sinh tiểu học là cần thiết và ích lợi. Nhưng hiện nay do điều kiện cơ sở vật chất của nhiều trường tiểu học còn thiếu thốn, chật hẹp nên không thể tổ chức bán trú cho học sinh theo đúng quy định, tiêu chuẩn của Bộ. Hiện nay, ngành mới chủ trương tiến hành thí điểm bán trú cho học sinh Trường tiểu học Nguyễn Du. Hiện còn một số vấn đề khó khăn nữa cần được giải quyết, có lẽ phải đến năm học 2006-2007 mô hình này mới bắt đầu hoạt động". Thông tin thêm cho chúng tôi biết về vấn đề tổ chức bán trú cho học sinh trường mình, ông Đoàn Văn Hòa - Hiệu trưởng Trường TH Nguyễn Du nói: "Hiện nay nhu cầu gửi con bán trú của phụ huynh có con học ở trường chúng tôi khá đông. Do điều kiện cơ sở vật chất còn thiếu thốn, mô hình bán trú thí điểm tại trường triển khai chưa xong. Nên việc đáp ứng nhu cầu gửi con bán trú của một số phụ huynh do giáo viên chủ nhiệm tổ chức. Tuy đó là thỏa thuận giữa phụ huynh và giáo viên nhưng đây là giải pháp "chữa cháy" cho tới khi bán trú của trường chính thức được thành lập. Việc gửi học sinh cho giáo viên, nhà trường không khuyến khích vì chúng tôi không yên tâm khi uy tín của trường có thể bị ảnh hưởng một khi ở những điểm bán trú ấy xảy ra vấn đề đáng tiếc cho học sinh của trường". Được biết, địa điểm bán trú tương lai cho học sinh Trường TH Nguyễn Du sẽ là cơ sở Trung tâm nuôi dưỡng trẻ mồ côi, khuyết tật Biên Hòa hiện nay (đối diện trường). Đây là một tòa nhà tương đối mới, trong đó có những khu ăn uống, nghỉ ngơi được xây dựng rất khang trang, sạch sẽ và tiện nghi.

Rõ ràng nhu cầu gửi con bán trú của phụ huynh đang rất lớn, trong khi việc tổ chức bán trú cho học sinh tiểu học trên địa bàn tỉnh còn rất nhiều khó khăn. Do đó việc gửi con cho giáo viên vẫn là sự lựa chọn của nhiều phụ huynh. Dù chất lượng được hay chưa được, thì nó vẫn tồn tại để đáp ứng nhu cầu trước mắt của một số phụ huynh học sinh.

Phương Liễu

BÀI 2: Ai quản lý các điểm bán trú tư nhân?