Nhiều thay đổi liên quan đến cư trú

Luật Cư trú sửa đổi được Quốc hội thông qua ngày 13-11-2020 và có hiệu lực từ ngày 1-7 tới đây, trong đó có nhiều điểm mới đáng chú ý, chi tiết nhiều thủ tục liên quan đến cư trú như: rút ngắn thời gian giải quyết đăng ký thường trú; bỏ toàn bộ các quy định về thủ tục cấp đổi, cấp lại sổ hộ khẩu, cấp giấy chuyển hộ khẩu…

Luật Cư trú sửa đổi được Quốc hội thông qua ngày 13-11-2020 và có hiệu lực từ ngày 1-7 tới đây, trong đó có nhiều điểm mới đáng chú ý, chi tiết nhiều thủ tục liên quan đến cư trú như: rút ngắn thời gian giải quyết đăng ký thường trú; bỏ toàn bộ các quy định về thủ tục cấp đổi, cấp lại sổ hộ khẩu, cấp giấy chuyển hộ khẩu…

Việc đăng ký, thay đổi nơi tạm trú, thường trú sau ngày 1-7 sắp tới sẽ được cập nhật lên Cơ sở dữ liệu về cư trú thay vì cấp mới, cấp đổi các loại sổ hộ khẩu, sổ tạm trú như hiện nay. Trong ảnh: Người dân làm căn cước công dân có gắn chip tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả UBND TP.Biên Hòa. Ảnh: Trần Danh

Các quy định mới của Luật Cư trú sửa đổi được dư luận đánh giá cao vì bảo đảm tốt hơn nữa quyền tự do cư trú của công dân nhằm hướng tới mục tiêu đơn giản hóa thủ tục hành chính, góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về an ninh, trật tự trong tình hình mới.

* Những điểm mới nổi bật

Luật Cư trú sửa đổi gồm 7 chương, 38 điều, so với Luật Cư trú năm 2006 đã bổ sung một số trường hợp bị hạn chế quyền tự do cư trú, phù hợp với điều kiện thực tế hiện nay. Cụ thể là với người bị cách ly có nguy cơ lây lan dịch bệnh cho cộng đồng và với địa điểm, khu vực cách ly vì lý do phòng, chống dịch bệnh; địa bàn có tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật; địa điểm không được đăng ký thường trú mới, đăng ký tạm trú mới, tách hộ theo quy định của Luật Cư trú sửa đổi...

Ngoài ra, Luật Cư trú sửa đổi còn thay đổi, bổ sung quy định về các trường hợp thường trú, tạm trú. Chẳng hạn như áp dụng điều kiện thường trú chung mà không phân biệt ở tỉnh hay thành phố thuộc Trung ương; giảm thời gian đăng ký thường trú từ 15 ngày xuống còn 7 ngày... Hay quy định mới đề cao tính nhân văn khi cho phép trẻ em, người khuyết tật đặc biệt nặng, người khuyết tật nặng, người không nơi nương tựa được người đại diện hoặc ban quản lý cơ sở tín ngưỡng, người đứng đầu hoặc người đại diện cơ sở tôn giáo đồng ý cho đăng ký thường trú tại cơ sở đó…

 Đặc biệt, theo Khoản 3, Điều 38, Luật Cư trú sửa đổi đã bỏ toàn bộ các thủ tục về cấp đổi sổ hộ khẩu, cấp lại sổ hộ khẩu, cấp giấy chuyển hộ khẩu, cấp đổi sổ tạm trú, cấp lại sổ tạm trú, điều chỉnh những thay đổi trong sổ tạm trú, gia hạn tạm trú. Quy định này hướng tới việc quản lý dân cư bằng mã số định danh trên Cơ sở dữ liệu quốc gia nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính.

* Đổi mới hình thức quản lý cư trú

Một trong những điểm mới được nhiều người quan tâm nhất ở Luật Cư trú sửa đổi là quy định bỏ toàn bộ các thủ tục về cấp sổ hộ khẩu, sổ tạm trú và điều chỉnh những thay đổi trong sổ tạm trú, gia hạn tạm trú. Thay vào đó, khi thay đổi nơi thường trú, tạm trú, người dân chỉ cần lên cơ quan công an tại địa phương điều chỉnh, cập nhật thông tin về cư trú trong Cơ sở dữ liệu về cư trú (Điều 22 và Điều 28). Điều này có nghĩa là từ ngày 1-7, sẽ không cấp sổ hộ khẩu, sổ tạm trú nữa mà thay vào đó là việc cập nhật dữ liệu.

Theo Phòng Cảnh sát quản lý hành chính Công an tỉnh, Luật Cư trú sửa đổi đã có bước tiến lớn khi đã sửa đổi các quy định về tạm trú, thường trú theo hướng đổi mới hình thức quản lý cư trú trên cơ sở ứng dụng hiệu quả thành tựu khoa học. Từ đó bảo đảm tính khoa học, công khai, minh bạch và thuận tiện cho đăng ký, quản lý cư trú của các địa phương.

Bà V.T.N. (chủ nhà trọ tại P.Bửu Hòa, TP.Biên Hòa) cho rằng: “Quy định về bỏ toàn bộ các thủ tục về cấp sổ hộ khẩu, sổ tạm trú sẽ đơn giản hóa các thủ tục hành chính, giảm bớt giấy tờ khi chủ nhà trọ hỗ trợ người thuê đi đăng ký tạm trú. Từ đó giảm bớt việc đi lại cũng như nỗi lo khi bảo quản các sổ tạm trú của người thuê”.

Hiện nay, Bộ Công an đang lấy ý kiến 4 dự thảo thông tư liên quan đến cư trú gồm có: dự thảo Thông tư quy định về quy trình đăng ký cư trú; dự thảo Thông tư quy định về công tác tàng thư hồ sơ cư trú; dự thảo Thông tư quy định về biểu mẫu sử dụng trong đăng ký, quản lý cư trú; dự thảo Thông tư quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Cư trú và Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Cư trú. Thời gian lấy ý kiến từ ngày 5-3 đến hết 5-5-2021.

Như vậy, trong thời gian tới, khi các thông tư hướng dẫn chi tiết hơn về Luật Cư trú sửa đổi được ban hành, sẽ tạo thuận lợi cho người dân rất nhiều khi làm các thủ tục hành chính liên quan đến cư trú.

Đăng Tùng