Chở quá tải: Căn bệnh khó chữa?

Xe chở quá tải sẽ gây ra tác hại, như: xe điều khiển không chính xác, hệ thống thắng xe kém hiệu lực, gây hư hại đường sá, dẫn đến mất an toàn giao thông (ATGT). Nhưng vẫn còn nhiều người vì lợi ích riêng mà vô tư chở quá tải.

Xe chở quá tải sẽ gây ra tác hại, như: xe điều khiển không chính xác, hệ thống thắng xe kém hiệu lực, gây hư hại đường sá, dẫn đến mất an toàn giao thông (ATGT). Nhưng vẫn còn nhiều người vì lợi ích riêng mà vô tư chở quá tải. Từ người đi xe máy cho đến người lái ô tô tải (cả chủ xe tải), đã xem việc chở quá tải là bình thường, bất chấp sự an nguy của người cùng tham gia giao thông.

Xe tải ben chở quá tải lấn làn xe máy, giành đường với xe quá tải khác trên quốc lộ 51.

Ở Đồng Nai, ngoài tình trạng xe quá tải nói chung, còn có tình trạng xe tải ben hạng nặng (gọi tắt xe ben nặng) lưu thông khắp các tuyến đường, từ đường nông thôn đến đường huyện, đường tỉnh, quốc lộ, gây bức xúc cho người dân và người cùng tham gia giao thông.

NHÌN ĐÂU CŨNG THẤY “HUNG THẦN XA LỘ”

Từ đầu tháng 1-2014 đến nay, phóng viên Báo Đồng Nai đã đi qua nhiều tuyến đường của tỉnh để ghi nhận tình hình xe quá tải. Những tưởng việc siết chặt kiểm tra tải trọng xe (một trong những trọng tâm thực hiện Năm ATGT 2014) sẽ làm các chủ xe, tài xế xe ben nặng quan tâm. Thế nhưng, trên các nẻo đường đều có thể thấy các xe ben nặng lưu thông vô tư. Như trên tuyến đường liên huyện từ Thống Nhất qua TX.Long Khánh, nhiều xe ben nặng chở đá đi thi công nâng cấp quốc lộ 1. Chiếc nào cũng chở nặng lặc lè, chạy ào ào bất kể sự oằn mình chịu đựng của con đường tải trọng thấp này.

Ông Trần Tiến Dũng, Phó chánh Thanh tra giao thông (TTGT) tỉnh, cho biết xe chở vật liệu thi công công trình cũng phải chấp hành tải trọng theo quy định. Có thể, các chủ xe (hoặc tài xế) lấy lý do chở nặng để phục vụ tuyến đường huyết mạch, nhưng việc chở nặng lại gây hư hại cho đường liên huyện, thành ra “lợi bất cập hại”. Đó là chưa kể đến việc mất ATGT do các xe ben nặng phóng nhanh, vượt ẩu gây ra trên con đường có nhiều xe máy lưu thông này.

Trên đường tỉnh 768, tình trạng xe ben nặng chở quá tải gây mất ATGT và ô nhiễm môi trường vẫn cứ tiếp diễn. Các xe này chở đá từ các mỏ ra hệ thống bến thủy nội địa ở khu vực xã Thiện Tân. Thế nhưng, từ mỏ đá của các Công ty Vĩnh Hải và BBCC, các xe ben nặng chở đá đậy bạt không kín, chở quá tải, làm rơi vãi đá, bụi xuống mặt đường. Mặt đường mới hoàn thành cách nay vài tháng nhưng đã đầy sình, đất. Bùn đất bám đầy phần đường dành cho xe máy, khiến người đi xe máy phải chạy ra phần đường dành cho ô tô (luôn gặp xe tải ben nặng xuất hiện sau lưng), rất dễ có nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông.

Tình trạng tận dụng phương tiện để chở quá tải xảy ra khá phổ biến. Trong ảnh cho thấy từ người đi xe đạp đến xe máy, xe lôi đều chở quá tải để tiện lợi cho mình, bất chấp hành vi này vi phạm luật giao thông, gây mất an toàn cho người cùng tham gia giao thông.

Trong khi đó, tình trạng xe chở quá tải trên tuyến quốc lộ 51 xảy ra thường xuyên. Ngoài các xe tải thùng, xe container luôn chở lặc lè và phóng nhanh vượt ẩu, xe ben nặng chở quá tải cũng phổ biến. Chỉ trong 30 phút tại đoạn thuộc phường Long Bình Tân (TP.Biên Hòa), phóng viên đã ghi nhận được nhiều tình huống vi phạm của xe ben nặng. Phổ biến nhất là tình trạng cơi nới thùng xe và chở vun ngọn để tăng gấp đôi tải trọng.

Đặc biệt, từ khi có xe tải đầu kéo (xe tải “khủng”) chở bauxite lưu thông, người ta thấy trên đường xuất hiện các xe tải “khủng” chở đá, xe bồn “khủng” chở nhiên liệu. Các xe này có tải trọng gấp 3-4 lần xe ben nặng, xe bồn bình thường.

Một lãnh đạo TTGT tỉnh cho biết, các xe “khủng” này có nhiều trục (bánh xe) nên có thể bảo đảm đúng tải trọng trên các tuyến quốc lộ (tính tải trọng theo trục). Nhưng với các tuyến đường nhỏ, hoặc các cây cầu tính tải trọng theo tổng tải trọng xe, các xe “khủng” vượt tải trọng gấp 2-3 lần. Điều đáng lưu ý là, trong tình trạng dễ xảy ra cháy nổ hiện nay, việc xe bồn “khủng” (có dung tích gấp 3-4 lần xe bồn thường) chở nhiên liệu lưu thông trên đường làm cho người đi đường rất lo âu.

GIẢI PHÁP NÀO?

Thực hiện chủ đề Năm ATGT 2014, Ban ATGT tỉnh đã có văn bản chỉ đạo Sở Giao thông - vận tải (GTVT) và Công an tỉnh phối hợp thực hiện việc tuần tra kiểm soát, xử lý hành vi vi phạm chở hàng quá trọng tải của ô tô vận chuyển hàng hóa trên đường bộ. Hoạt động kiểm soát tải trọng xe phải diễn ra đồng loạt ở tất cả các địa phương, trên các tuyến giao thông, tập trung vào đối tượng xe tải nặng, xe container, xe chở vật liệu xây dựng.

Ngày 17-1, ông Dương Mạnh Hưng, Chánh TTGT tỉnh, cho biết TTGT tỉnh và Cảnh sát giao thông tỉnh đã có kế hoạch cụ thể hóa kế hoạch liên bộ GTVT và công an về phối hợp tuần tra kiểm soát, xử lý xe quá tải. Ông Hưng cũng cho biết, qua tết có thể đơn vị sẽ tiếp nhận trạm cân xe lưu động do Tổng cục Đường bộ Việt Nam trang cấp. Khi đó, hoạt động kiểm tra tải trọng xe sẽ được đẩy mạnh trên các tuyến quốc lộ, trọng điểm là 2 quốc lộ 1 và 51 qua địa bàn tỉnh.

Trong ảnh 1 là thùng xe tải ben nguyên thủy, ảnh 2 là thùng xe ben cùng loại đã cơi nới thành thùng. Phần cơi nới (mũi tên) và việc chở vun ngọn đã làm tăng gấp đôi tải trọng xe (từ khoảng 15 tấn lên hơn 30 tấn). Ảnh chụp trên quốc lộ 51, phường Long Bình Tân (TP.Biên Hòa) vào sáng 17-1.

Đối với tình trạng xe ben nặng vi phạm quá tải xảy ra trên tất cả tuyến đường trong tỉnh, có lẽ lực lượng tuần tra kiểm soát cần vận dụng văn bản chỉ đạo mới đây của Bộ GTVT. Trong đó có quy định về chiều cao xếp hàng hóa trên xe như sau: “Đối với trường hợp xe chở hàng rời, vật liệu xây dựng, như: đất, đá, cát, sỏi, than, quặng hoặc hàng có tính chất tương tự, chiều cao xếp hàng hóa không vượt quá chiều cao của thùng xe theo thiết kế của nhà sản xuất, hoặc theo thiết kế cải tạo đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt”.

Trên thực tế, người ta có thể dễ dàng truy cập trên internet hình ảnh nguyên thủy của các xe ben nặng để so sánh với hình ảnh xe ben đã tự ý cơi nới thành xe, thùng xe. Nếu lực lượng tuần tra kiểm soát ngoài quốc lộ tích cực xử lý theo hình ảnh và quy định của Bộ GTVT thì vẫn có thể dễ dàng xử lý xe ben nặng chở quá tải (trạm cân xe di động chỉ xử lý trên quốc lộ).

Hai ảnh trên cho thấy, xe bồn “khủng”, xe tải “khủng” ngày càng lưu thông nhiều hơn trên đường. Hai loại xe tải “khủng” này có thể không quá tải trên các tuyến quốc lộ, nhưng chắc chắn quá tải trên các tuyến đường tỉnh và hầu hết các cây cầu. Bởi, không lẽ chúng chỉ chạy trên quốc lộ mà không vào các tuyến đường nhỏ hơn để nhận hàng, giao hàng?

Thanh Toàn