Tình trạng vi phạm về môi trường trên địa bàn TP.Biên Hòa thời gian qua diễn biến khá phức tạp. Từ nạn khai thác cát trái phép trên sông đến việc đổ trộm rác thải nguy hại ra môi trường, hay vi phạm về vệ sinh an toàn thực phẩm…, tất cả đều gây ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường sống của người dân. Thế nhưng, việc xử lý mang tính triệt để đối với loại “tội phạm” mới này hiện không dễ dàng.
Tình trạng vi phạm về môi trường trên địa bàn TP.Biên Hòa thời gian qua diễn biến khá phức tạp. Từ nạn khai thác cát trái phép trên sông đến việc đổ trộm rác thải nguy hại ra môi trường, hay vi phạm về vệ sinh an toàn thực phẩm…, tất cả đều gây ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường sống của người dân. Thế nhưng, việc xử lý mang tính triệt để đối với loại “tội phạm” mới này hiện không dễ dàng.
* Vi phạm môi trường diễn biến phức tạp
TP.Biên Hòa hiện có hơn 4 ngàn công ty và hơn 30 ngàn hộ kinh doanh cá thể hoạt động ở đủ các loại ngành nghề và lĩnh vực, như: cơ khí; thu mua phế liệu, thực phẩm; giết mổ gia súc, gia cầm… Cùng với những đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, tình trạng các doanh nghiệp vi phạm về lĩnh vực môi trường diễn biến khá phức tạp, như: vi phạm trong quản lý chất thải nguy hại, chất thải công nghiệp, chất thải thông thường; khai thác tài nguyên khoáng sản (cát, đất, đá…) trái phép; vi phạm trong lĩnh vực vệ sinh an toàn thực phẩm…, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của nhiều người, gây nên sự bức xúc trong nhân dân.
Công an TP.Biên Hòa bắt giữ xe đổ trộm rác thải tại xã Hóa An. |
Một cán bộ thuộc Đội Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường (gọi tắt Đội Cảnh sát môi trường) Công an TP.Biên Hòa cho biết, để tiết giảm chi phí đầu tư cho việc bảo vệ môi trường, nhiều doanh nghiệp đã cố tình vi phạm, như: không xây dựng hệ thống thu gom, lưu giữ chất thải nguy hại; chuyển giao chất thải nguy hại cho đơn vị không có chức năng xử lý; phương tiện vận chuyển không đảm bảo (không có chức năng)… Đối với các loại chất thải thông thường, tình trạng vi phạm môi trường cũng khá phức tạp. Các đối tượng thường lợi dụng đêm khuya, chọn chỗ vắng người để đổ chất thải hoặc chọn cách đốt để tiêu hủy. Những việc làm này gây ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường sống hàng ngày của nhiều người dân. Theo thống kê của Công an TP.Biên Hòa, tình trạng vi phạm về môi trường xảy ra chủ yếu ở các phường, xã: Long Bình, Long Bình Tân, Tân Phong, Trảng Dài, Tân Hạnh, Hóa An…
Ngoài chất thải, thời gian qua, trên địa bàn thành phố cũng nổi lên vấn nạn khai thác cát trái phép trên sông, gây bức xúc, lo lắng cho nhiều hộ dân sống dọc bờ sông vì bị sạt lở, nhất là khu vực hai bên bờ sông Đồng Nai thuộc các phường, xã: Bửu Long, Tân Hạnh, Bửu Hòa, Tân Vạn, Hiệp Hòa… Hành vi của các đối tượng hút trộm cát rất tinh vi và liều lĩnh. Họ thường tổ chức hút trộm cát vào ban đêm, luôn cắt cử người cảnh giới, theo dõi hoạt động của cơ quan chức năng để báo động từ xa, thậm chí đánh chìm ghe, chống trả công an để tẩu thoát…
* Chế tài xử lý chưa đủ mạnh
Để chấn chỉnh tình trạng vi phạm về lĩnh vực môi trường đang diễn biến ngày càng phức tạp cần phải có sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng và một chế tài xử lý đủ mạnh. Nhưng trên thực tế, để xử lý các trường hợp vi phạm về môi trường hiện cơ quan chức năng còn gặp nhiều khó khăn.
Từ đầu năm 2012 đến nay, Đội Cảnh sát môi trường Công an TP.Biên Hòa đã kiểm tra, phát hiện và xử lý 103 vụ vi phạm về lĩnh vực bảo vệ môi trường (trong đó có 15 vụ khai thác cát trái phép), xử phạt gần 700 triệu đồng, đề nghị tịch thu 1 xe bồn, 24 ghe các loại. Công an TP.Biên Hòa còn phối hợp với các lực lượng liên ngành thực hiện trên 50 buổi kiểm tra công tác bảo vệ môi trường đối với các tổ chức, cá nhân kinh doanh trên địa bàn thành phố. Qua đó, đã lập biên bản vi phạm hành chính và đề nghị xử phạt 24 vụ với số tiền hơn 300 triệu đồng. Điển hình, ngày 16-3, Đội Cảnh sát môi trường phối hợp với Công an xã Tam Phước bắt quả tang xe tải 60V-4324 chở chất thải nguy hại không đăng ký và xử phạt chủ xe 25 triệu đồng. Mở rộng điều tra, lực lượng công an tiếp tục xử phạt Công ty Tân Dương (đóng tại KCN Tam Phước) 125 triệu đồng do chuyển giao chất thải nguy hại cho cá nhân không đủ điều kiện quản lý. Cùng thời gian này, lực lượng chức năng đã phát hiện và lập biên bản xử phạt Cơ sở Hữu Trí (phường Tân Vạn) hơn 23 triệu đồng về hành vi mua cát không rõ nguồn gốc.
Một cán bộ Cảnh sát môi trường cho biết, các cơ sở kinh doanh bị phát hiện gây ô nhiễm môi trường khá nhiều. Tuy nhiên, cơ quan chức năng chỉ có thể xử phạt hành chính doanh nghiệp, bởi Bộ luật Hình sự không quy định truy cứu trách nhiệm pháp nhân. “Chính vì chế tài xử phạt trong lĩnh vực vi phạm môi trường chưa đủ mạnh, cùng với lực lượng xử lý còn mỏng, trang thiết bị hỗ trợ chưa đầy đủ nên việc đấu tranh với loại tội phạm môi trường còn nhiều khó khăn” - vị cán bộ công an này nói.
Trần Danh