Từ đầu năm 2012 đến nay, trên địa bàn tỉnh đã xảy ra hơn 40 vụ án giết người, làm hàng chục người chết. Trong đó, số vụ giết người do mâu thuẫn trong sinh hoạt xã hội chiếm hơn 60%, các đối tượng gây án chủ yếu từ 16-25 tuổi.
Từ đầu năm 2012 đến nay, trên địa bàn tỉnh đã xảy ra hơn 40 vụ án giết người, làm hàng chục người chết. Trong đó, số vụ giết người do mâu thuẫn trong sinh hoạt xã hội chiếm hơn 60%, các đối tượng gây án chủ yếu từ 16-25 tuổi.
Hậu quả từ những vụ án mạng đã tác động không nhỏ đến đời sống xã hội, nhưng trách nhiệm của xã hội đối với việc giáo dục nhận thức đối tượng thanh thiếu niên là vấn đề cần được quan tâm.
* Mâu thuẫn nhỏ, hậu quả lớn
Chỉ xuất phát từ những mâu thuẫn nhỏ trong cuộc sống, từ va quẹt giao thông, xích mính trong bữa nhậu, đến mâu thuẫn chuyện làm ăn, nợ nần…, tất cả đều có thể dẫn đến án mạng. Chuyện đau lòng từ các vụ án chỉ được những người trong cuộc nhận ra và ăn năn khi mọi việc đã quá muộn.
 |
| Nhóm đối tượng phạm tội giết người (tại huyện Long Thành) có tuổi đời chỉ từ 18-22. |
Nghe bạn gái kể chuyện mâu thuẫn với Giáp Văn Tuấn (làm công nhân ở Khu công nghiệp Sông Mây) trong lúc làm việc tại công ty, ngày 13-7, Nguyễn Văn Thanh (ngụ ở xã Hố Nai 3, huyện Trảng Bom) đã rủ người đánh Tuấn. Khi thấy Giáp Văn Tuấn, Phan Văn Thỏa (20 tuổi, quê ở tỉnh Nghệ An) và nhóm bạn vừa ra khỏi công ty, nhóm của Thanh đã xông vào đánh, khiến anh Thỏa tử vong.
Xuất phát từ mâu thuẫn nhỏ trong bữa tiệc sinh nhật, nhưng do thiếu kiềm chế, những thanh niên vốn là bạn bè đã trở thành kẻ thù, khiến người mất mạng, kẻ hối hận đối diện án tù. Ngày 17-7, anh Danh Điều (22 tuổi, quê ở tỉnh Bạc Liêu) cùng Nguyễn Minh Đức (16 tuổi, ngụ huyện Long Thành) và nhóm bạn làm chung đi dự tiệc sinh nhật của người bạn tại một quán karaoke ở phường Long Bình Tân (TP.Biên Hòa). Trong lúc tiệc tùng, cho rằng Điều “nhìn đểu” mình, Đức đã gây gổ với Điều. Tiệc tan, Đức dùng dao đâm Điều tử vong. Tại cơ quan điều tra, Đức khai mâu thuẫn giữa hai người chỉ mới phát sinh khi dự sinh nhật bạn. Hối hận với hành vi của mình thì mọi việc đã muộn, Đức đang phải đối diện với sự trừng trị của pháp luật về hành vi đã gây ra.
Không phải là bạn bè như Điều và Đức, chỉ vì thấy “ngứa mắt” chuyện giữa đường mà Nguyễn Thanh Tuấn (25 tuổi, ngụ huyện Nhơn Trạch) đã dùng dao đâm anh Nguyễn Hữu Hà (32 tuổi, quê ở tỉnh Hà Tĩnh) tử vong. Ngày 16-6, đang đi xe máy trên đường (thuộc xã Phước Thiền, huyện Nhơn Trạch), thấy anh Hà cùng Phan Anh Toàn (26 tuổi) điều khiển xe máy đánh võng, chọc ghẹo người dân bên đường, Tuấn bấm còi xin vượt thì nảy sinh cãi nhau với Hà. Bị Hà và Toàn tấn công, Tuấn đã bỏ chạy vào một phòng trọ gần đó lấy 2 con dao đánh trả, khiến Hà tử vong sau đó.
Các cán bộ điều tra thụ lý những vụ án giết người do mâu thuẫn xã hội cho biết, nguyên nhân để kẻ thủ ác gây án phần lớn xuất phát từ những lý do rất đơn giản. Thế nhưng, hậu quả sau đó không chỉ là mạng người, sự tù đày của kẻ thủ ác, mà còn là sự tác động đến hạnh phúc, cuộc sống của biết bao người thân trong gia đình và dòng họ.
* Cần giáo dục nhận thức cho giới trẻ
Đã tham gia bào chữa cho nhiều bị cáo giết người, luật sư Đinh Quốc Dũng (Đoàn luật sư Đồng Nai) nhận định: “Một vụ án mạng thường xảy ra trong tích tắc, nhưng hậu quả nó để lại rất lớn đối với đời sống xã hội. Những xích mích nhỏ, nếu mọi người đủ bình tĩnh để giải quyết thì chẳng có gì phức tạp. Tuy nhiên, với những người thiếu kiềm chế và trình độ nhận thức pháp luật kém, thì khi gặp chuyện họ muốn dùng ngay vũ lực để giải quyết mâu thuẫn”. Theo luật sư Dũng, việc thiếu nhận thức và hành động nông nổi của một bộ phận giới trẻ xuất phát từ việc thiếu quan tâm giáo dục của gia đình.
Về vấn đề này, một cán bộ kiểm sát cho rằng, sự nhận thức kém dẫn đến hành động thiếu suy nghĩ của một bộ phận thanh thiếu niên là nhất thời, bồng bột. Tuy nhiên, sự nông nổi đó có căn nguyên. Chính vì thiếu những nền tảng tốt từ cái nôi gia đình lành mạnh nên nhiều thanh niên, dù lớn tuổi nhưng vẫn chưa trưởng thành về nhận thức xã hội. Ngoài ra, môi trường xã hội với nhiều cám dỗ đã khiến cho không ít thanh niên phải sa ngã.
Một cán bộ điều tra nhận định, bên cạnh những nguyên nhân xã hội, thì việc để xảy ra những vụ án mạng còn phải nhắc đến việc quản lý nhân hộ khẩu tại các địa phương. Cán bộ điều tra này cho biết, quá trình điều tra nhiều đối tượng tội phạm, cơ quan điều tra phát hiện có đối tượng gây án chưa từng đăng ký tạm trú tại bất kỳ đâu. Sự lơi lỏng đó đã biến các thanh niên lêu lổng thành những kẻ lộng hành không kiểm soát được bản thân và gây ra những vụ án nghiêm trọng.
Trần Danh
