5 năm thực hiện pháp lệnh tổ chức điều tra hình sự:
Cần sửa luật để phòng, chống tội phạm hiệu quả hơn

Trong 5 năm thực hiện Pháp lệnh Tổ chức điều tra hình sự, tình hình hoạt động các loại tội phạm trên địa bàn tỉnh tuy còn diễn biến phức tạp nhưng được kiềm chế, không để xảy ra bị động.

Trong 5 năm thực hiện Pháp lệnh Tổ chức điều tra hình sự, tình hình hoạt động các loại tội phạm trên địa bàn tỉnh tuy còn diễn biến phức tạp nhưng được kiềm chế, không để xảy ra bị động.

Thời gian qua, Cơ quan cảnh sát điều tra (CSĐT) toàn tỉnh đã thụ lý điều tra hơn 13.000 vụ với 22.611 bị can, đề nghị truy tố 11.440 vụ với 20.319 bị can. Công tác điều tra xử lý tội phạm đã có nhiều chuyển biến tích cực, tỷ lệ và chất lượng điều tra ngày càng cao, nhất là các loại tội phạm xâm phạm nhân thân, chiếm tỷ lệ từ 80-100%. Trong đó, lực lượng công an đã điều tra thành công nhiều chuyên án, vụ án lớn như: chuyên án 409T phá đường dây trộm cắp, làm giả giấy tờ, tiêu thụ tài sản do Lê Văn Nam cầm đầu; vụ trốn thuế ở Công ty Grobest; vụ sử dụng súng cướp tiệm vàng Kim Hồng ở huyện Nhơn Trạch; vụ Võ Công Hoàng cướp tài sản, giết người chặt xác ném xuống sông; chuyên án 105M chống tội phạm mua bán trái phép ma túy; tàng trữ vũ khí quân dụng trái phép do Nguyễn Huy Liệu cầm đầu...

Theo đánh giá của thủ trưởng cơ quan điều tra cấp huyện và tỉnh, qua 5 năm thực hiện Pháp lệnh này cho thấy, kết quả điều tra án có nhiều tiến bộ; các đơn vị, ngành liên quan đã có sự thống nhất cao hơn trong phối hợp và chỉ đạo án. Cơ quan CSĐT Công an tỉnh luôn theo sát diễn biến tình hình hoạt động của các loại tội phạm cũng như những khó khăn của các lực lượng CSĐT để chỉ đạo kịp thời, đáp ứng tốt yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Tuy nhiên, theo lãnh đạo Công an tỉnh, trong quá trình thực hiện Pháp lệnh Tổ chức điều tra hình sự vẫn còn bộc lộ những hạn chế: "Do lực lượng trinh sát quản lý địa bàn còn thiếu và chưa có sự phối hợp chặt chẽ với công an cơ sở nên việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa nghiệp vụ chưa phát huy nhiều tác dụng. Giữa lực lượng trinh sát và chính quyền cơ sở chưa có sự trao đổi thông tin kịp thời nên nhiều đối tượng có biểu hiện nghi vấn, hoạt động phạm tội chưa được đấu tranh ngăn chặn ngay từ đầu…".

Mặt khác, công tác điều tra, giải quyết án cố ý gây thương tích, hiếp dâm, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, sử dụng trái phép chất ma túy, tội phạm là người nước ngoài... còn gặp một số khó khăn. Đối với án cố ý gây thương tích, trong một số trường hợp, cơ quan công an chỉ khởi tố khi có yêu cầu của người bị hại. Do đó, một số vụ án dù tính chất phức tạp, đối tượng nguy hiểm nhưng công an không xử lý được. Điều này đã gây không ít khó khăn trong phòng, chống tội phạm. Bên cạnh đó, việc tòa án tuyên xử án treo với tội danh này khá nhiều khiến tình hình tội phạm cố ý gây thương tích tiếp tục diễn biến phức tạp. Một số vụ án lạm dụng tín nhiệm vẫn chưa có sự thống nhất trong quan điểm giữa cơ quan điều tra và Viện Kiểm sát dẫn đến tiến độ giải quyết án rất hạn chế. Với tội phạm hiếp dâm, do yêu cầu của cơ quan tố tụng đòi hỏi phải có chứng cứ trực tiếp, nhưng trên thực tế nhiều vụ hiếp dâm trẻ em xảy ra trong thời gian dài gia đình bị hại mới tố giác, nên việc truy tìm chứng cứ rất khó khăn. Ngoài ra, còn phải kể đến những khó khăn do thiếu lực lượng điều tra viên, trinh sát, cơ sở vật chất... phục vụ cho công tác điều tra phá án ở cấp huyện. Vì vậy, không ít vụ án bị tồn đọng kéo dài, gây bức xúc trong nhân dân.

Phạm Mai