Công tác phòng, chống tham nhũng: Phát hiện ít, xử lý chậm?

Dư luận và ngay cả Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khi làm việc tại Đồng Nai từng đặt vấn đề: Có hay không tình trạng tội phạm tham nhũng phát hiện ít, xử lý chậm và tuyên án nhẹ?

Dư luận và ngay cả Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khi làm việc tại Đồng Nai từng đặt vấn đề: Có hay không tình trạng tội phạm tham nhũng phát hiện ít, xử lý chậm và tuyên án nhẹ?

Đến nay, trên địa bàn tỉnh còn tồn đọng 6 vụ án tham nhũng ở giai đoạn khởi tố điều tra, trong đó có 1 vụ vừa kết thúc điều tra chuyển sang Viện kiểm sát để truy tố theo quy định pháp luật. Theo Ban chỉ đạo phòng, chống tham nhũng (PCTN) tỉnh, Đồng Nai không phát hiện có nhiều án tham nhũng và những vụ án đã đưa ra xét xử cơ bản đúng pháp luật. Tuy nhiên, trước dư luận cho rằng, án tham nhũng xử treo (nhẹ) còn nhiều, ông Nguyễn Văn Vàng, Phó trưởng ban thường trực Ban chỉ đạo PCTN tỉnh nói: "Việc xét xử của tòa án có nặng hay nhẹ, treo hay không thì không thể nói chung chung được mà cần xem xét tính chất, mức độ từng vụ cụ thể. Theo tôi, thời gian qua, việc xét xử án tham nhũng ở Đồng Nai là cơ bản đúng pháp luật".

Đất đai - lĩnh vực phát hiện có nhiều vụ liên quan đến tham nhũng.(Ảnh có tính minh họa).

Song trước dư luận nêu trên, Ban chỉ đạo PCTN tỉnh cũng đã chỉ đạo các ngành tư pháp kiểm tra lại toàn bộ những vụ án đã, đang điều tra, truy cứu, xét xử. Được biết, qua kiểm tra, cơ quan chức năng đã đề nghị Viện kiểm sát hủy quyết định không khởi tố của công an đối với vụ tiêu cực của ông Nguyễn Tiến Nam, cán bộ xây dựng địa chính xã Bảo Quang (TX.Long Khánh) để tiến hành điều tra lại theo đúng trình tự pháp luật hình sự. Trước đó, Thanh tra tỉnh cũng đã kiến nghị khởi tố điều tra đối với vụ tiêu cực đất đai liên quan đến ông Nguyễn Thành Danh, nguyên Chủ tịch UBND xã Thiện Tân (huyện Vĩnh Cửu). Nhưng ban đầu cơ quan công an đã quyết định không khởi tố vụ án, vì vậy cơ quan viện kiểm sát sau khi xem xét các tình tiết, chứng cứ, thấy có đủ cơ sở nên đã ra quyết định khởi tố vụ án và đến nay vụ án vừa kết thúc điều tra. Hay như vụ tham ô tài sản xảy ra tại Nông trường cao su Hàng Gòn, so với mức thiệt hại xác định ban đầu là hơn 1 tỷ đồng, trong quá trình điều tra, cơ quan công an đã phát hiện tài sản của Nhà nước bị một số cá nhân của nông trường này chiếm đoạt đã lên đến khoảng 6 tỷ đồng.

Trên lĩnh vực truy tố, xét xử, nhiều vụ án như: Nguyên Phó chánh thanh tra huyện Vĩnh Cửu Đào Kim Sương nhận hối lộ; Đỗ Thành Nhân, cán bộ thú y ở huyện Long Thành có hành vi chiếm đoạt tài sản của Nhà nước; vụ tiêu cực trong ngành bưu điện liên quan đến Giám đốc Bưu điện Đồng Nai... đã được đưa ra xét xử nghiêm minh, theo đúng pháp luật. Tuy nhiên, dư luận vẫn chưa hài lòng với không ít vụ việc mà theo nhiều người: vi phạm "hoành tráng",  xét xử "có giảm nhẹ" và phúc thẩm thì "treo". Một vài vụ có dư luận "vào ra" như: vụ tiêu cực của cán bộ Cục thuế Đồng Nai ban đầu "phát hiện" rất lớn nhưng hiện nay, qua điều tra thấy... nhỏ lại; vụ trưởng khu phố 4, phường Quang Vinh (TP.Biên Hòa) nhận hối lộ 3 triệu đồng, đã kéo dài nhiều năm mà vẫn chưa xét xử, chắc là sẽ... chìm xuồng!; vụ tiêu cực đất đai liên quan đến ông Nguyễn Đình Ngận, cán bộ xã An Viễn (huyện Trảng Bom) có hành vi lắp ghép bản đồ được chuyển về huyện điều tra là nhằm... hạ thấp mức độ sai phạm(?!). Cũng có ý kiến cho rằng, qua danh sách thống kê trong 2 năm 2007 và 2008 của Đồng Nai thì thấy, tham nhũng bị phát hiện chủ yếu là cán bộ cấp xã và hầu hết là vụ nhỏ, trong khi tiêu cực vẫn diễn ra ở nhiều nơi với mức độ ngày càng nghiêm trọng.

Phó trưởng ban thường trực Ban chỉ đạo PCTN tỉnh cho rằng, dư luận chỉ là dư luận, còn thực tế có hay không thì phải xem xét từng vụ cụ thể với các nguyên nhân, yếu tố liên quan thì mới có thể kết luận được. Ông Vàng còn nói, án tham nhũng khó phát hiện và khi đã phát hiện thì trong quá trình điều tra, truy tố và xét xử phải làm đúng pháp luật, không thể chủ quan cứ án tham nhũng là phải xử nặng. Cho nên, có những vụ án ban đầu tỉnh thụ lý nhưng sau đó qua điều tra thấy mức độ vi phạm vừa phải nên đã chuyển về huyện giải quyết theo thẩm quyền được phân cấp chứ không phải để "làm nhẹ" tình hình; hoặc quá trình điều tra, truy tố, xét xử có chứng cứ đến đâu thì "xử" đến đó chứ không thể ép phải xử theo đúng dư luận mong muốn... Tuy nhiên, ông Vàng cũng thừa nhận, Ban chỉ đạo PCTN tỉnh không thể kiểm soát chi tiết tất cả các vụ án tham nhũng. Những vụ nào có biểu hiện xử nhẹ hoặc dư luận lùm xùm, có khiếu nại, tố cáo thì Ban chỉ đạo sẽ tiến hành làm rõ để không làm oan người vô tội và cũng không để sót lọt tội phạm.

Có thể nói, án tham nhũng ở Đồng Nai không nhiều và việc điều tra, truy tố, xét xử là kịp thời, đúng pháp luật. Đối với những vụ việc còn có dư luận, chính Ban chỉ đạo PCTN tỉnh đã rất tích cực kiểm tra và kiên quyết chỉ đạo xử lý nghiêm minh đúng người, đúng tội.

Trường Quân