Lỗi của ai?

Hiện nay, tình trạng người dân đến các cơ quan Đảng, chính quyền khiếu nại tố cáo (KNTC) diễn biến phức tạp. Song điều này cũng cho thấy, người dân có tôn trọng luật pháp, tin tưởng vào Đảng và chính quyền thì mới tìm đến khiếu kiện.

Hiện nay, tình trạng người dân đến các cơ quan Đảng, chính quyền khiếu nại tố cáo (KNTC) diễn biến phức tạp. Song điều này cũng cho thấy, người dân có tôn trọng luật pháp, tin tưởng vào Đảng và chính quyền thì mới tìm đến khiếu kiện.

Tuy nhiên, tình trạng KNTC phức tạp có chiều hướng gia tăng một phần do các khâu giải quyết từ đầu, từ cơ sở chưa tốt. Một số vụ tranh chấp, khiếu kiện trong dân chưa được chính quyền cơ sở nắm bắt kịp thời, tổ chức hòa giải sớm. Nhiều vụ KNTC liên quan đến đền bù, giải tỏa, tái định cư có phần trách nhiệm của cán bộ, hội đồng bồi thường, chủ dự án làm chưa tốt khâu kiểm kê, đo đạc, áp giá đền bù, xét duyệt tái định cư. Nhưng sâu xa hơn là công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho người dân chưa hiệu quả.

Người dân, khi bị xâm hại đến quyền lợi thì mới nghiên cứu, tìm hiểu pháp luật. Dù vậy không phải ai sau khi tìm hiểu cũng nắm bắt đầy đủ các quy định của những điều luật, hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình khi KNTC. Thường thì người dân chỉ thấy mình bị thiệt hại và có quyền khiếu nại, nhưng ít quan tâm đến trách nhiệm phải tuân thủ pháp luật như là khiếu nại đúng trình tự, thủ tục, đối tượng; quyết định đã có hiệu lực thì phải chấp hành. Đó là chưa kể một số trường hợp quá khích, bị kẻ xấu lôi kéo, xúi giục, kích động KNTC sai sự thật, gây phức tạp tình hình an ninh trật tự. Hạn chế nữa là, một số cán bộ tiếp nhận đơn thư, thụ lý giải quyết chưa có nhiều kinh nghiệm trong việc giải thích, hướng dẫn, tuyên truyền pháp luật cho người dân nắm bắt, thực hiện. Một số trường hợp điều tra, xác minh vụ việc qua loa, cá biệt có cán bộ cố tình làm sai lệch hồ sơ dẫn đến KNTC càng gay gắt hơn. Hiện tượng đùn đẩy trách nhiệm, chuyển đơn lòng vòng, trả lời thiếu nhất quán vẫn diễn ra. Điển hình như đơn thư KNTC của công dân do Đoàn đại biểu Quốc hội, HĐND, MTTQ, cơ quan báo, đài chuyển đến các cơ quan hành chính nhà nước thì thường chậm hoặc không có phản hồi. Ngoài ra, vẫn còn tình trạng một số cán bộ lãnh đạo chưa thực hiện tốt trách nhiệm tiếp công dân theo định kỳ.

Sâu xa hơn, việc KNTC diễn biến ngày càng phức tạp là do các quy định của pháp luật còn nhiều bất cập, có điểm chưa phù hợp thực tế. Luật Đất đai vẫn còn nhiều "kẽ hở" để cho các tổ chức, cá nhân tìm cách lách và người dân khi bị thu hồi đất luôn thấy bị thiệt thòi. Ngay như Luật KNTC vẫn chưa có đầy đủ các quy định chế tài đủ nghiêm nhằm hạn chế, ngăn chặn tình trạng khiếu kiện vượt cấp, gay gắt, bất chấp pháp luật, cố tình gây rối trật tự trị an.

Giải quyết vấn đề này đòi hỏi phải có thời gian. Song trước mắt, người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cơ quan, đơn vị, địa phương cần nhận thức và chỉ đạo quyết liệt hơn về công tác giải quyết KNTC. Đội ngũ cán bộ tiếp dân, thụ lý giải quyết KNTC phải được chọn lựa từ những người giỏi chuyên môn, có kiến thức pháp luật, có bản lĩnh chính trị và đạo đức. Việc triển khai thực hiện các dự án đụng chạm đến quyền lợi của dân phải tổ chức lấy ý kiến, bàn bạc, thỏa thuận với dân; trong quá trình triển khai thực hiện dự án phải đảm bảo công khai, minh bạch, dân chủ. Công tác hòa giải ở cơ sở cần được củng cố, nâng cao chất lượng.

An Xuyên