Không thể xử lý hình sự kẻ trộm bị bắt quả tang!

Chủ nhà bắt quả tang một kẻ lạ mặt đang nằm trên trần nhà chờ cơ hội ra tay trộm cắp tài sản giao công an xử lý. Nhưng công an cho biết không thể xử lý hình sự đối tượng bởi chưa có đủ yếu tố cấu thành tội phạm theo quy định của pháp luật.

* Không có vật chứng nên không xử lý hình sự

Theo đơn phản ánh của người dân ở tổ 22, KP5, phường Tân Tiến (TP.Biên Hòa), thời gian gần đây, người dân luôn sống trong tâm trạng bất an, phập phồng lo sợ vì sự lộng hành của bọn đạo tặc chuyên trổ nóc, bẻ ổ khóa để đột nhập vào nhà trộm cắp tài sản.

Điển hình như vào khoảng 23 giờ ngày 14-2, chị Phương kiểm tra nhà cửa trước khi đi ngủ thì phát hiện một người đang nằm trên la-phông trần nhà. Khi bị bắt về trụ sở công an, đối tượng khai tên Đoàn Xuân Khánh (20 tuổi, quê ở tỉnh Lai Châu).

Thế nhưng khoảng 2 giờ ngày 17-2, công an phường và dân phòng lại phát hiện Khánh đang nằm ngủ bên hông nhà chị Phương... Người dân thắc mắc, tại sao tên trộm đã bị công an bắt rồi lại được thả nhanh chóng vậy!? Bức xúc, chị Phương đến Công an TP.Biên Hòa tìm hiểu lý do thì được giải thích, theo luật quy định, phải có tang chứng, vật chứng chứng minh Khánh lấy trộm tài sản của chị Phương thì công an mới bắt giam được, còn không thì chỉ xử phạt hành chính!

Trước sự việc này, người dân ở địa phương có đơn phản ánh gửi đến các cơ quan chức năng: "Thử hỏi chị Phương không phát hiện sớm kẻ trộm ẩn nấp thì việc gì sẽ xảy ra? Bà con chúng tôi rất bức xúc, hoang mang trước việc xử lý tội phạm như thế. Làm như vậy chẳng khác nào dung túng cho kẻ gian lộng hành, làm sao ngăn chặn được bọn tội phạm...".

* Chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm

Trao đổi với phóng viên Báo Đồng Nai, cán bộ điều tra trực tiếp thụ lý vụ việc (Công an TP.Biên Hòa) cho biết: Ngoài vụ bị bắt quả tang đang nằm trên trần nhà chị Phương, Khánh còn khai nhận trước đó đã lấy trộm ở nhà chị này 2kg gạo và 1 điện thoại di động của người khác tại nghĩa trang thuộc phường Hố Nai.

Cơ quan điều tra đã đưa Khánh đến địa điểm mà anh ta khai lấy trộm điện thoại để xác minh nhưng không tìm ra bị hại. Công an phường Hố Nai cho biết, không có ai trình báo mất trộm điện thoại vào thời điểm Khánh khai đã lấy cắp.

Từ những tình tiết nêu trên, xét thấy hành vi của Khánh chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm, nên Công an TP.Biên Hòa đã ra quyết định xử phạt hành chính về hành vi trộm cắp vặt.

Còn việc Khánh bị phát hiện nằm ngủ bên hông nhà chị Phương vào đêm 17-2 là do Khánh quay lại đây tìm giấy chứng minh nhân dân bị rớt! Khánh cũng khai, do không có tiền, không việc làm nên phải sống lang thang tại khu vực thuộc các phường: Tân Hiệp, Tân Tiến và nảy sinh ý định trộm cắp vặt để sống qua ngày. Theo điều tra viên, lời khai này của Khánh cũng chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm.

Được biết, theo khoản 1 điều 138 của Bộ luật Hình sự, người nào trộm cắp tài sản của người khác có giá trị từ 500 ngàn đồng trở lên hoặc dưới 500 ngàn đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm. Như vậy, trường hợp vi phạm của Khánh không bị xử lý hình sự là đúng. Tuy nhiên, nhiều người dân sau khi được giải thích như vậy đã đặt vấn đề: có phải đây là kẽ hở của pháp luật?

Phạm Thái

Theo điều 138 - Bộ luật Hình sự, tội trộm cắp tài sản là một tội danh có quy định về định lượng giá trị tài sản mà người phạm tội thực hiện. Do vậy, cơ quan công an xử lý hành chính đối với anh Đoàn Xuân Khánh là có căn cứ, vì chưa có cơ sở khẳng định mục đích của Khánh vào nhà chị Phương nhằm lấy trộm đồ vật cụ thể là gì và trị giá là bao nhiêu?

Cũng xin nói thêm, theo lời khai của Khánh, mục đích của anh này vào nhà chị Phương là để lấy trộm tài sản, nhưng chưa thực hiện được hành vi thì đã bị phát hiện. Do đó, pháp luật không buộc Khánh phải chịu trách nhiệm hình sự.

* Luật sư Ngô Văn Định

(Đoàn Luật sư Đồng Nai)