Chuyện hòa giải ở xã Xuân Thành

Những năm qua, xã Xuân Thành (huyện Xuân Lộc) được xem là một điểm sáng trong hoạt động hòa giải cơ sở. Hàng trăm vụ việc mâu thuẫn, tranh chấp trong nội bộ nhân dân đã được các tổ hòa giải giải quyết thấu tình, đạt lý, góp phần tăng cường mối đoàn kết xóm làng, giữ vững an ninh trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn quản lý.

Hai thành viên trong Hội đồng hòa giải Xuân Thành đang nghiên cứu hồ sơ một vụ khiếu kiện.

* Công minh, khách quan khi hòa giải

Hôm về xã Xuân Thành, chúng tôi được nghe khá nhiều mẩu chuyện về công tác hòa giải ở đây.

Vào tháng 1-2008, Hội đồng hòa giải cơ sở có thụ lý vụ tranh chấp đất đai của anh Nguyễn Văn Tiến và bà Nguyễn Thị Ảnh, cư ngụ ở ấp Trảng Táo. Nhận thấy đây là vụ việc phức tạp, tranh chấp trong nội bộ gia đình giữa mẹ và con (Tiến là con nuôi) nên các cán bộ hòa giải xã Xuân Thành đi sâu tìm hiểu nguyên nhân phát sinh mâu thuẫn.

Được biết, trước đây, bà Ảnh có nhận của Lâm trường Xuân Lộc 4,25 hécta để trồng rừng theo Chương trình 327. Lúc ấy việc trồng và chăm sóc vườn cây được Tiến cùng bà Ảnh thực hiện. Đến năm 2006, khi Tiến lập gia đình riêng thì cũng là lúc bà Ảnh được Lâm trường Xuân Lộc cho phép khai thác, thanh lý số cây đã già cỗi. Sợ mình không được chia phần, nên khi bà Ảnh kêu thợ đến khai thác thì Tiến vác dao ra ngăn cản. Công an và dân quân ấp vào can ngăn thì Tiến dùng dao tấn công làm bị thương nặng trưởng công an ấp và ấp đội trưởng.

Sau sự việc này, Tiến bị bắt và bị phạt 14 tháng tù giam. Đến khi ra tù thì Tiến tiếp tục khiếu kiện. Ngày 17-1-2008, vụ việc tranh chấp của Tiến và bà Ảnh được đưa ra hòa giải. Tại buổi làm việc này, cán bộ hòa giải đã đi sâu phân tích cho Tiến hiểu về mặt pháp luật thì bà Ảnh có toàn quyền trên phần diện tích 4,25 hécta. Riêng về phần công lao của Tiến, Hội đồng hòa giải cũng đã ghi nhận và yêu cầu bà Ảnh hỗ trợ cho Tiến số tiền là 20 triệu đồng. Lãnh đạo Lâm trường Xuân Lộc cũng hứa và sẽ tạo điều kiện cho Tiến có đất sản xuất trên phần đất của lâm trường. Với cách giải quyết thấu tình, đạt lý này, cả hai bên đương sự đều vui vẻ, đồng ý không còn tranh chấp.

Một lần khác, Hội đồng hòa giải Xuân Thành nhận đơn khiếu nại về việc tranh chấp hợp đồng quyền sử dụng đất giữa ông Đặng Đình Lâm và vợ chồng ông Hoàng Văn Sơn, đều cư ngụ ở ấp Tân Hòa. Qua tìm hiểu được biết, tháng 12-2003, vợ chồng ông Sơn - bà Tuyết có sang nhượng cho ông Lâm 5 hécta đất ở ấp Tân Hòa với số tiền 55 triệu đồng. Nhưng khi làm hợp đồng, ông Lâm yêu cầu ghi tên người mua đất là một người khác nên vợ chồng ông Sơn không chịu ký.

Đi sâu tìm hiểu kỹ bản chất của vấn đề, cán bộ hòa giải xã Xuân Thành phát hiện, sở dĩ có sự việc nêu trên là do ông Lâm sang nhượng lại số đất nêu trên với giá chênh lệch gấp hàng chục lần so với giá mua ban đầu. Từ cơ sở này, cán bộ hòa giải đã phân tích tình, lý cho hai bên đương sự và yêu cầu ông Lâm hỗ trợ thêm cho vợ chồng ông Sơn 16 triệu đồng. Hai bên đã chấp nhận ký vào biên bản hòa giải thành.

* Chăm lo xây dựng đội ngũ hòa giải cơ sở

Xuất phát từ cuộc sống còn nhiều khó khăn, người dân còn bị chi phối bởi các phong tục, tập quán vùng, miền nên trong sinh hoạt hàng ngày đã phát sinh nhiều mâu thuẫn, tranh chấp. Anh Nguyễn Văn Dự, cán bộ tư pháp, kiêm Phó chủ tịch Hội đồng hòa giải xã Xuân Thành cho biết, từ khi có Pháp lệnh về công tác hòa giải cơ sở ra đời (1998), UBND xã Xuân Thành đã tiến hành khảo sát, đánh giá lại toàn bộ hoạt động của các tổ hòa giải, đồng thời thành lập thêm nhiều tổ mới đảm bảo đủ về số lượng lẫn chất lượng. Tính đến nay, Xuân Thành có 5 tổ hòa giải ở 5 ấp, 1 hội đồng hòa giải xã với tổng số 28 thành viên. Mỗi tổ hòa giải có từ 4 thành viên trở lên, tất cả đều do người dân bầu và quyết định.

Hoạt động hòa giải cơ sở ở Xuân Thành nhiều năm liền luôn đạt được hiệu quả cao, giải quyết khá tốt các vụ mâu thuẫn tranh chấp nhỏ trong nội bộ nhân dân là nhờ vào các tổ hòa giải luôn tôn trọng nguyên tắc, giải quyết từng vụ việc theo đúng chủ trương, đường lối, đúng pháp luật. Ông Trần Văn Tỵ, Phó chủ tịch UBND xã Xuân Thành, kiêm Chủ tịch Hội đồng hòa giải địa phương cho biết, bình quân mỗi năm, xã Xuân Thành tiếp nhận từ 28 - 30 đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân. Đó là chưa kể số đơn được hòa giải thành ở các ấp. 70% đơn thư khiếu nại, tố cáo nêu trên được hòa giải thành. Đây là tỷ lệ khá cao nếu như không có bản lĩnh và cố gắng của đội ngũ hòa giải viên thì không làm được.

Đ.V