Xung quanh vụ gia đình ông Vũ Đức Liêm bị Đội Thi hành án (THA) huyện Thống Nhất (cũ) phát mãi tài sản sai pháp luật, kéo dài hơn 10 năm vẫn chưa kết thúc, báo Đồng Nai đã có loạt bài phản ánh khá chi tiết. Để làm sáng tỏ thêm vấn đề, mới đây phóng viên báo Đồng Nai đã có cuộc trao đổi với lãnh đạo một số cơ quan bảo vệ pháp luật trong tỉnh xoay quanh vấn đề này.
Xung quanh vụ gia đình ông Vũ Đức Liêm bị Đội Thi hành án (THA) huyện Thống Nhất (cũ) phát mãi tài sản sai pháp luật, kéo dài hơn 10 năm vẫn chưa kết thúc, báo Đồng Nai đã có loạt bài phản ánh khá chi tiết. Để làm sáng tỏ thêm vấn đề, mới đây phóng viên báo Đồng Nai đã có cuộc trao đổi với lãnh đạo một số cơ quan bảo vệ pháp luật trong tỉnh xoay quanh vấn đề này.
Kỳ 2: Bất nhất những phiên tòa
* Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân (KSND) tỉnh HỒ VĂN NĂM: "Viện bảo lưu quan điểm"
Trước sau như một, Viện KSND Đồng Nai vẫn bảo lưu ý kiến về việc kết tội hai bị cáo Đỗ Ngọc Chất, Phùng Văn San. Năm 2004, để có cơ sở khởi tố vụ án, khởi tố bị can, Viện KSND tối cao đã phải tốn khá nhiều công sức, thời gian trong việc làm rõ những sai trái của hai bị can Đỗ Ngọc Chất, Phùng Văn San - nguyên là đội trưởng và chấp hành viên Đội Thi hành án huyện Thống Nhất (cũ). Ban đầu, việc khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với hai ông Chất và San phạm tội "Ra quyết định trái pháp luật"; và sau này chuyển thành tội danh "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" (Viện KSND tối cao ủy quyền cho Viện KSND tỉnh Đồng Nai thực hành quyền công tố tại tòa) đã được Viện KSND tối cao cân nhắc theo hướng có lợi cho các bị cáo (điều 285 Bộ luật Hình sự năm 1999). Tuy nhiên, quá trình xét xử từ cấp sơ thẩm đến phúc thẩm, Hội đồng xét xử các cấp vẫn chưa thống nhất với Viện KSND về tội danh của các bị cáo.
 |
| Các bản án dân sự và hình sự, cùng nhiều đơn khiếu nại của ông Vũ Đức Liêm trong 10 năm qua. |
Sau phiên tòa phúc thẩm (lần 2) ngày
Về bản án dân sự, tôi cho rằng việc ông Liêm khiếu nại đòi lại tài sản đã bị THA là chính đáng, bởi căn cứ về mặt pháp lý thì tài sản đó là đồng sở hữu của vợ chồng ông Liêm. Việc Đội THA huyện Thống Nhất (cũ) thực hiện quyết định phát mãi toàn bộ tài sản của ông Liêm, bà Dung khiến cuộc sống của gia đình này khốn đốn thời gian dài là một việc làm thiếu đạo lý.
Đối với trách nhiệm cá nhân trong tư cách là đại biểu Quốc hội, mỗi lần tiếp xúc cử tri ở huyện Trảng Bom tôi đều nghe cử tri bức xúc phản ánh lại vụ việc đã kéo dài quá lâu. Bản thân tôi thấy rằng, các cơ quan chức năng phải nhanh chóng xử lý dứt điểm vụ án này, cả về dân sự lẫn hình sự.
* Phó chánh án TAND tỉnh LÊ THÀNH VĂN: "Luật pháp còn bất cập, nên..."
Tôi đồng tình với quan điểm của báo Đồng Nai trong việc thông tin về vụ kiện kéo dài của ông Vũ Đức Liêm. Ngành Tòa án cũng rất bức xúc đối với trường hợp của ông Liêm và gia đình, vì họ đã phải gánh chịu hậu quả từ một vụ THA sai. Về mặt hình sự, chúng tôi đã xác định, hành vi sai phạm của bị cáo Chất và San là cố ý. Điều này thể hiện rõ bằng một quyết định THA trái pháp luật. Nhưng nếu căn cứ vào tội danh "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" mà Viện KSND tỉnh đã truy tố lại không ổn. Bởi tội "Thiếu trách nhiệm... " là lỗi vô ý, mà Bộ luật Hình sự năm 1985 lại không quy kết tội danh này. Lấn cấn giữa Viện KSND và Tòa án là ở đây. Đối với quyết định bản án số 247 của Tòa phúc thẩm TAND tối cao tại TP.Hồ Chí Minh ngày 14-3-2008, TAND tỉnh đã có văn bản đề nghị TAND tối cao xem xét lại. Chúng tôi cho rằng, không thể chấp nhận một phần kháng nghị của Viện KSND tỉnh (quyết định của TAND tối cao tại phiên tòa phúc thẩm ngày
Về mặt dân sự, việc ông Liêm yêu cầu bồi thường những thiệt hại mà Đội THA huyện Thống Nhất gây ra, theo tôi là chính đáng. Thế nhưng, ở lĩnh vực này (dân sự) thì chưa có quy định nào đối với người bị thiệt hại do bị oan (Nghị quyết 388/2003/NQ-UBTVQH chỉ quy định về bồi thường thiệt hại cho người bị oan do người có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng hình sự gây ra). Ngày
Tôi nghĩ rằng, vụ THA đối với gia đình ông Liêm kéo dài hơn 10 năm qua, khả năng chưa dừng lại, vì luật pháp của chúng ta còn nhiều bất cập.
* Chủ tịch Hội Luật gia Đồng Nai - Luật sư NGUYỄN ĐỨC: "Không thể thờ ơ, vô cảm trước nỗi oan của người dân!"
Hành vi vi phạm pháp luật của hai ông Đỗ Ngọc Chất, Phùng Văn San đã quá rõ. Xuất phát từ hành vi này nên gia đình ông Vũ Đức Liêm phải tan cửa nát nhà. Nỗi oan của một gia đình sau một quyết định sai trái, đến bây giờ vẫn chưa có cơ quan nào đứng ra giải quyết? Theo pháp luật hiện hành, nếu để xảy ra oan thì cơ quan nào làm sai phải có trách nhiệm bồi thường, xin lỗi người bị oan. Theo tôi, vấn đề còn lại chính là "kỹ thuật" thực hiện việc khắc phục sai trái đó của các cơ quan chức năng - cơ quan THA huyện và tỉnh.
Oan sai của một gia đình công dân đã rõ, nhưng chẳng hiểu vì sao các cơ quan chức năng lại để kéo dài hơn 10 năm qua? Thực ra, các cơ quan tố tụng đều có lý do trong việc xử lý những tồn tại của vụ án này, nhưng nếu cứ "đá qua, đá lại" mãi thì không biết gia đình ông Liêm sẽ phải chờ đợi đến bao giờ mới được minh oan; mới được bồi thường tài sản theo đúng quy định của pháp luật? Giả sử, nếu ông Liêm có "mệnh hệ" gì thì các cơ quan chức năng sẽ trả lời ra sao? Theo tôi, đã đến lúc phải kết thúc vụ án, không thể kéo dài thêm. Chúng ta không được quyền thờ ơ, vô cảm trước nỗi đau và sự oan khiên của người dân. Vì đó không chỉ là trách nhiệm của cơ quan nhà nước mà còn là lương tâm của những người đứng đầu các ngành pháp luật, cũng như các cơ quan chức năng. Ở đây xin được nhấn mạnh, về mặt hình sự, ông Chất và San sau này có bị tòa phạt tội hay không thì về mặt dân sự, hai ông vẫn phải có trách nhiệm bồi thường những thiệt hại mà gia đình ông Liêm phải gánh chịu trong suốt thời gian qua.
Tạ Nguyên (thực hiện)
![[Infographic] Con số và sự kiện ngày 29-12-2025](/file/e7837c02876411cd0187645a2551379f/122025/thum-do-hoa_20251228215518.jpg?width=400&height=-&type=resize)
