Lại rộ lên nạn bơm hút trộm cát trên sông Đồng Nai

Chất lượng cát ở lòng sông Đồng Nai thuộc loại tốt nên các nhà xây dựng rất ưa chuộng. Mặc dù đã có lệnh ngưng từ lâu nhưng tình trạng lén lút khai thác cát bằng cách bơm hút vẫn còn xảy ra, nhất là vào mùa khô.

Chất lượng cát ở lòng sông Đồng Nai thuộc loại tốt nên các nhà xây dựng rất ưa chuộng. Mặc dù đã có lệnh ngưng từ lâu nhưng tình trạng lén lút khai thác cát bằng cách bơm hút vẫn còn xảy ra, nhất là vào mùa khô.

Các ghe thiết kế hai ngăn để bơm hút cát đậu bên bờ sông thuộc huyện Vĩnh Cửu.

Trong năm 2007, Phòng Cảnh sát giao thông đường thủy (CSGTĐT) đã truy bắt khoảng 60 vụ bơm hút cát trái phép, tạm giữ 60 phương tiện, tăng số vụ và số phương tiện (trên 50%) so với năm 2006. Trung tá Dương Thanh Hải, Phó trường Phòng CSGTĐT cho biết, những tháng cuối năm thời tiết thuận lợi nên tình trạng trộm cát diễn ra mạnh hơn. CSGTĐT phát hiện và xử lý trung bình 10 vụ/tháng. Trước đây nạn bơm hút cát trái phép diễn ra nhiều ở đoạn  sông thuộc phường Long Bình Tân (TP.Biên Hòa) nhưng nay, lại diễn ra phổ biến ở các đoạn sông thuộc xã Long Tân (huyện Nhơn Trạch) và một số xã thuộc huyện Vĩnh Cửu.

Trung tá Hải cho biết thêm, các tay hút trộm cát có cả "trinh sát" giả làm ngư dân hoạt động quanh quẩn ở đoạn sông trước trụ sở CSGTĐT. Khi thấy ca-nô của tổ tuần tra ra quân là họ điện thoại thông báo cho đồng bọn rút quân. Với giá cả hiện nay, một ghe hút cát có dung lượng khoảng 10 mét khối nếu hoạt động trót lọt từ một đến hai lần trong một đêm, thì có thể kiếm được từ 1 đến 2 triệu đồng.

Rạng sáng ngày 10-1-2008, chúng tôi theo chân một chiếc ghe máy của một ngư dân về hướng huyện Vĩnh Cửu. Bác ngư dân này cho biết, các ghe hút cát trái phép hoạt động mạnh ở đoạn sông các xã Tân Triều, Bình Lợi, Thiện Tân... và chỉ hoạt động vào ban đêm. Ban ngày họ neo ghe bên bờ sông, nếu phát hiện CSGTĐT đi tuần thì họ kéo ghe vào sâu trong đọt (ngọn rạch nhỏ) cất giấu. Theo qui định của UBND tỉnh, cảnh sát có thể tạm giữ những ghe có kết cấu đặc thù cho việc bơm hút cát (có hai ngăn). Có lẽ, do không thấy ca-nô của cảnh sát, nên các chủ ghe có kết cấu đặc thù trên vẫn đậu công khai bên bờ sông. Có chủ ghe còn "nghi binh" bằng cách viết chữ bán ghe lên be (thành ghe) để CSGTĐT không có cớ bắt ghe của họ. Thế nhưng, nếu nhìn kỹ sẽ thấy các ghe này được rửa rất sạch sẽ, không để sót một hạt cát nào vương vãi, các tấm ván kè be ghe trắng sạch chứng tỏ dấu hiệu bị chà xát thường xuyên, cho thấy các chiếc ghe ban ngày nằm im lìm này rất có thể đã hoạt động tích cực vào ban đêm.

Hàng chục chiếc ghe bơm hút cát bị tạm giữ tại trụ sở CSGTĐT.

Cách nay hơn một năm, báo Đồng Nai đã thông tin trường hợp một thợ lặn ở khu vực Bình Thới (Vĩnh Cửu) dò hút cát vào ban đêm bị thiệt mạng. Nguyên nhân do chủ ghe được thông báo có cảnh sát tuần tra nên đã vội rút ống và di chuyển ghe đi trốn. Không ngờ hành động vội vàng này đã làm ống hơi của thợ lặn bị quấn vào chân vịt. Sau đó trục máy kéo anh thợ lặn lên và đầu anh bị chân vịt chém vào. Nhưng có lẽ vì thu nhập từ khai thác  cát lậu  tương đối khá nên các chủ ghe và thợ lặn vẫn còn lén lút kiếm tiền một cách nguy hiểm và vi phạm pháp luật. Hy vọng trong năm mới CSGTĐT Đồng Nai được sự phối hợp tích cực hơn của ngành tài nguyên để ngăn chặn triệt để nạn hút trộm cát trên sông Đồng Nai.

Thanh Toàn