Sáng ngày 14-6-2007, Hội đồng cưỡng chế, giải tỏa huyện Nhơn Trạch đã tiến hành ủi, cưa 5,3 hécta cây trồng gồm khoai mì, bạch đàn, điều của một số hộ ở xã Phú Hội. Đây là diện tích đất thuộc dự án khu dân cư (DAKDC) được UBND tỉnh ra quyết định giao đất (Quyết định số 1999/QĐ.CT.UBT) cho đơn vị chủ đầu tư là Công ty TNHH Thái Dương (Sunco) ngày 10-7-2003. Tuy nhiên, từ đó đến nay, 10/11 hộ dân bị thu hồi đất đã không chịu giao đất với lý do: giá đền bù quá thấp so với giá mà Công ty Thái Dương sau khi phân lô, bán nền lại cho những chủ đất cũ... Chủ tịch UBND huyện Nhơn Trạch Từ Ngọc Chiếu cũng đã thừa nhận giá bồi thường mà Công ty Thái Dương đưa ra còn thấp.
Sáng ngày
* Mỗi mét vuông đất có giá bằng 4 tô phở!?
Ông Huỳnh Văn Hạch, một nông dân cố cựu ở mảnh đất Phú Hội, khi trình bày với phóng viên báo Đồng Nai về những bất hợp lý trong vấn đề bồi thường đối với DAKDC Phú Hội cho biết, dự án này được quy hoạch trên diện tích 5,3 hécta. Đây là đất sản xuất nông nghiệp của 11 hộ dân nhưng nằm sát mặt tiền của đường 25B. Sự gắn bó của người nông dân Phú Hội với mảnh đất này không chỉ là những loại cây trồng, vật nuôi, mà còn là nơi sinh sống của nhiều thế hệ khác nhau. Trước yêu cầu về phát triển kinh tế - xã hội ở Nhơn Trạch, nông dân sẵn sàng chấp nhận cuộc sống mới ở nơi khác, làm nghề khác. Tuy nhiên, điều mà họ mong mỏi, chính là tiền bồi thường thỏa đáng khi toàn bộ đất đai của họ bị Nhà nước thu hồi. Vấn đề đặt ra là họ sẽ làm gì để sống nếu không còn đất sản xuất. Song, dường như mọi bức xúc, thắc mắc của người dân lại không được chính quyền địa phương và đơn vị chủ đầu tư quan tâm đúng mức.
Theo thông báo về giá tiền bồi thường đối với đất nằm trong DAKDC Phú Hội, ban đầu Công ty Thái Dương đưa ra giá 9.800 đồng/m2. Sau đó, trước những phản ứng gay gắt của số hộ dân có đất nằm trong diện giải tỏa, công ty này đồng ý hỗ trợ, nâng thêm 200% (19.600 đồng), lên 29.400 đồng/m2. Với giá bồi thường này, tính ra, mỗi hécta đất bị thu hồi, nông dân chỉ nhận được 294 triệu đồng, thấp hơn hàng chục lần so với giá chuyển nhượng trên thị trường. Do vậy, chỉ 1/11 hộ chấp nhận giá bồi thường và đã di dời đi nơi khác. Không đồng ý với cách tính mà phần thiệt nghiêng về phía người dân, 10 hộ còn lại tiếp tục khiếu kiện. Qua nhiều lần thương thảo không đạt được kết quả, ngày 12-6-2007, Công ty Thái Dương tiếp tục nâng thêm 12 ngàn đồng thành 41.400 đồng/m2, thấp hơn 4.500 đồng so với giá đất loại 5 (đất nông nghiệp trồng cây lâu năm) ở Nhơn Trạch mà UBND tỉnh đã ban hành. Không chỉ có ông Hạch, mà các hộ gia đình: Nguyễn Văn Nhỏ, Nguyễn Công Danh, Trần Văn Đức, Trương Văn Tố, Nguyễn Bích Hùng, Trà Trọng Toại, Trà Thị Phong Sương, Trần Thị Sơn Trà, Nguyễn Văn Luyến khi gửi đơn khiếu nại đều cho rằng, trong quá trình sản xuất, mỗi hécta đất trồng mì có thể thu hoạch 20 triệu đồng/vụ x 2 vụ/năm thì người nông dân không giàu nhưng cuộc sống ổn định. Còn giá bồi thường mà Công ty Thái Dương đưa ra (41.400 đồng) cho mỗi m2 đất chỉ bằng hoặc thấp hơn... 4 tô phở ngon, là điều không thể chấp nhận!
* Bất hợp lý từ đâu?
Trao đổi với chúng tôi về những bất hợp lý của giá bồi thường đối với DAKDC Phú Hội, Chủ tịch UBND huyện Nhơn Trạch Từ Ngọc Chiếu cũng thừa nhận giá mà Công ty Thái Dương đưa ra là còn thấp. Chính vì vậy, UBND huyện đã trao đổi với chủ đầu tư để đơn vị này có thể hỗ trợ thêm cho những hộ gia đình bị thu hồi đất. Lãnh đạo Công ty Thái Dương chấp thuận và hứa sẽ xem xét. Tuy nhiên, ông Chiếu cũng nhấn mạnh, DAKDC Phú Hội kéo dài đã nhiều năm, nên việc để "treo" mãi sẽ ảnh hưởng đến nhà đầu tư, đồng thời ảnh hưởng đến sự phát triển của địa phương. Vì thế, chính quyền địa phương sẽ bằng mọi cách để giúp người dân ổn định cuộc sống sau khi tái định cư (TĐC) - kể cả việc tạo điều kiện để người dân buôn bán tại nơi ở mới.
Thực tế, điều bất hợp lý không chỉ ở chỗ giá bồi thường thấp, mà còn là vấn đề TĐC cho người dân nằm trong DAKDC Phú Hội. Theo thông báo của Công ty Thái Dương, hộ bị thu hồi đất nhiều sẽ được mua lại một nền nhà 5m x 20m với giá 50 triệu đồng (500 ngàn đồng/m2). Xem ra, sự "ưu ái" dành cho những hộ gia đình bị mất đất ở xã Phú Hội chính là một cuộc đổi chác mà phần lợi thuộc về đơn vị chủ đầu tư. Đây chính là vướng mắc thứ hai khiến người dân đi khiếu kiện. Bởi lẽ, khi bị thu hồi đất, người nông dân chỉ được trả tiền bằng 4 tô phở/m2. Nhưng cũng chính tại mảnh đất đó, nếu mua lại họ phải trả với cái giá cao hơn gấp 10 lần. Phác họa về một tương lai cho gia đình mình, ông Hạch thẳng thắn: "Theo "tiêu chuẩn" mà Công ty Thái Dương quy định, chỉ có 3/10 hộ có nhiều đất bị thu hồi được mua nền nhà. Trong đó gồm các hộ: Nguyễn Văn Nhỏ (5.068m2, được mua 1 nền nhà), Trương Văn Tố (17.268m2, được mua 2 nền nhà) và tôi (13.300m2, được mua 1 nền nhà). Nếu Công ty Thái Dương trả theo giá đã thông báo, tôi được nhận trên 550 triệu đồng. Trừ tiền mua nền nhà (50 triệu đồng), tôi còn khoảng trên 500 triệu đồng. Với số tiền này, theo thời giá hiện nay thì chắc chắn tôi không thể làm nhà theo thiết kế bắt buộc (2 lầu) được. Như vậy, tôi và con cái tôi sẽ làm gì để có được cuộc sống "bằng hoặc cao hơn nơi ở cũ" như Nhà nước thường nói. Đáng kể là, Công ty Thái Dương cũng đặt thẳng vấn đề: nếu các hộ dân không có nhu cầu sử dụng nền nhà (!?), công ty sẽ nhận chuyển nhượng lại theo giá trao đổi giữa hai bên (!?). Riêng 7 hộ gia đình còn lại (có dưới 5.000m2 đất bị thu hồi) thì hiện nay đang rất hoang mang vì họ chẳng được nghe nói đến chương trình di dời, TĐC dành cho mình...".
T.N
