Qua 10 năm thực hiện Chỉ thị số 06-CT/TW ngày 30-11-1996 của Bộ Chính trị và Thông tri 07-TT/TU ngày 12-12-1996 của Ban thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng chống và kiểm soát ma túy, được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát, thường xuyên của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp và việc tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc của các sở, ban ngành, đoàn thể..., công tác phòng chống ma túy trên địa bàn Đồng Nai đã đạt được những kết quả quan trọng, huy động được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị xã hội từ tỉnh đến cơ sở tham gia và tạo được sự chuyển biến tích cực từ trong các tổ chức cơ sở Đảng, các cơ quan chính quyền ra toàn xã hội...
Qua 10 năm thực hiện Chỉ thị số 06-CT/TW ngày 30-11-1996 của Bộ Chính trị và Thông tri 07-TT/TU ngày 12-12-1996 của Ban thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng chống và kiểm soát ma túy, được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát, thường xuyên của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp và việc tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc của các sở, ban ngành, đoàn thể..., công tác phòng chống ma túy trên địa bàn Đồng Nai đã đạt được những kết quả quan trọng, huy động được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị xã hội từ tỉnh đến cơ sở tham gia và tạo được sự chuyển biến tích cực từ trong các tổ chức cơ sở Đảng, các cơ quan chính quyền ra toàn xã hội...
* Huy động sức mạnh của cả xã hội
Xét về tính chất, mức độ, hoạt động tội phạm ma túy ở Đồng Nai không bằng một số tỉnh, thành khác nhưng tình trạng mua bán, sử dụng trái phép chất ma túy trên địa bàn tỉnh thời gian qua diễn biến khá phức tạp. Điều này được thể hiện qua số người nghiện ma túy năm sau luôn cao hơn năm trước. Năm 1997, toàn tỉnh có hơn 700 người nghiện, đến năm 1998 con số này tăng lên 972 người, năm 2004 là 1.557 người, năm 2005 là 1.567 người. Kéo theo số người nghiện đó là các loại tệ nạn xã hội, các vụ phạm pháp hình sự để có tiền hút chích ma túy, rồi HIV/AIDS... Bao cảnh gia đình tan nát vì ma túy.
Đến năm 2006, nhờ tập trung đẩy mạnh công tác cai nghiện, cũng như đấu tranh quyết liệt cùng bọn tội phạm ma túy nên tình trạng mua bán, sử dụng ma túy đã được hạn chế và có chiều hướng giảm xuống khi toàn tỉnh còn 1.229 đối tượng. Có thể xem đây là thành công bước đầu trong công tác phòng chống ma túy ở Đồng Nai. Để làm được điều đó, tỉnh đã có những giải pháp, hành động cụ thể nhằm huy động sức mạnh tổng hợp của cả xã hội vào công tác đấu tranh phòng chống ma túy. Tuyên truyền, giáo dục phòng chống ma túy vẫn thường xuyên phát trên các phương tiện truyền thông; các buổi sinh hoạt tại trường học của ngành giáo dục các mô hình khu công nhân lao động không có ma túy và tệ nạn xã hội của ngành lao động, xây dựng các khu phố, ấp văn hóa không có tệ nạn xã hội của Mặt trận Tổ quốc, các buổi sinh hoạt tổ dân phố lồng ghép tuyên truyền phòng chống ma túy của Đoàn thanh niên, phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, các đề án tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện và quản lý sau cai; mô hình cai nghiện tại gia đình, cộng đồng, các trung tâm cai nghiện dân lập ra đời nhằm chủ động phòng ngừa, ngăn chặn tệ nạn ma túy... được triển khai rộng khắp trên địa bàn.
Nhờ huy động toàn lực của tất cả các ban ngành, đoàn thể tham gia nên công tác phòng chống ma túy của tỉnh đã có những bước chuyển biến tích cực. Dễ thấy nhất là chuyển biến ở nhận thức của người dân khi tích cực hưởng ứng các cuộc vận động và tham gia tố giác tội phạm ma túy. Trước đây, việc các gia đình có con em nghiện hút che giấu, thậm chí chống đối cơ quan chức năng khi con họ bị bắt vì phạm tội liên quan đến ma túy, hay bị đưa vào cai nghiện bắt buộc là chuyện bình thường... thì nay, người dân đã nhận thức rõ tác hại của ma túy và hậu quả đau thương mà nó gây ra nên sẵn sàng hợp tác, hỗ trợ cơ quan chức năng trong phòng chống ma túy, tự nguyện đưa con em mình đến cơ quan chức năng nhờ đưa đi cai nghiện...
* 10 năm đấu tranh quyết liệt
Với nhiệm vụ là lực lượng chủ công trong đấu tranh với bọn tội phạm ma túy, lực lượng cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy của tỉnh đã thể hiện quyết tâm đương đầu với loại tội phạm tinh vi, xảo quyệt, nguy hiểm này. Ngành đã có những chuyên án đánh sâu, đánh mạnh vào các đường dây tội phạm ma túy có quy mô lớn, liên quan đến nhiều tỉnh, thành góp phần ổn định tình hình, chuyển hóa địa bàn. Như chuyên án 800L từ tháng 8-2000 đến 9-2001, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy công an tỉnh (PC17) phối hợp cùng Công an Biên Hòa và công an các tỉnh Ninh Bình, Nam Định, Đắc Lắc, Lâm Đồng, Nghệ An, Cần Thơ, TP.Hồ Chí Minh đấu tranh triệt phá đường dây vận chuyển, mua bán heroin liên tỉnh rất nguy hiểm do Nguyễn Xuân Hướng (ở Nghệ An) và Phạm Văn Cường (ở Ninh Bình) cầm đầu. Kết thúc chuyên án, công an bắt giữ 9 đối tượng; thu giữ 9.750 USD, 28,91 gram heroin, 0,13 gram methaphetamine... Hay chuyên án 105M2, từ tháng 10-2005 đến tháng 4-2006). Sau thời gian theo dõi, Phòng PC17 phối hợp Công an Biên Hòa triệt phá đường dây mua bán ma túy liên tỉnh từ TP.Hồ Chí Minh, Bình Dương vào Đồng Nai do Cáp Xuân Hải và Nguyễn Huy Liệu cầm đầu vào ngày 27-3-2006. Qua đó, lực lượng chức năng bắt và truy tố 4 đối tượng; thu giữ 1 bánh, 15 chỉ heroin, 3 khẩu súng, 1 lựu đạn, 1.900 USD, hơn 110 triệu đồng... Mở rộng chuyên án, ngày 12-4-2006, Phòng PC17 bắt tiếp Lý Tiến Cương cùng với tang vật gồm 5 cục heroin và nhiều phương tiện gây án khác... Hay chuyên án của Công an Biên Hòa đấu tranh triệt phá đường dây cung cấp "thuốc lắc" từ TP.Hồ Chí Minh vào các vũ trường ở Biên Hòa do Huỳnh Phương Ngọc Long (ngụ ở TP.Hồ Chí Minh) cầm đầu vào tháng 2-2003. Qua đó, đã tóm gọn 5 đối tượng, thu giữ 632 viên "thuốc lắc" cùng nhiều tang vật khác...
Tổng cộng, trong 10 năm qua, ngành công an đã điều tra, khám phá 1.583 vụ buôn bán, vận chuyển, sử dụng trái phép chất ma túy...; bắt và xử lý 3.793 đối tượng; thu giữ 1,5 bánh, 41 chỉ, 419 cục, 5.320 tép heroin, 634 viên ma túy tổng hợp, 990 ống tân dược gây nghiện... cùng nhiều tài sản, phương tiện có giá trị trên 2 tỷ đồng. Đồng thời, công an lập hồ sơ đề nghị truy tố 1.056 vụ với 2.050 đối tượng, xử lý hành chính 527 vụ với 1.743 đối tượng. Qua đó, góp phần đấu tranh triệt xóa 110 tụ điểm tổ chức mua bán, sử dụng trái phép ma túy, làm chuyển hóa cơ bản nhiều địa bàn trọng điểm phức tạp về ma túy ở TP. Biên Hòa, huyện Long Thành và TX. Long Khánh...
Song song với công tác đấu tranh triệt phá các đường dây vận chuyển, tiêu thụ, các tụ điểm mua bán, hút chích ma túy, Tòa án nhân dân cấp tỉnh, huyện cũng tổ chức phiên tòa xét xử 997 vụ án với 1.580 bị cáo phạm tội liên quan ma túy. Trong đó, có 1 bị cáo bị kết án tử hình, 2 án chung thân, 17 bị cáo bị xử mức án từ 15-20 năm tù, 604 bị cáo lãnh án từ 7-15 năm tù... Ngoài ra, trong 10 năm qua, ngành lao động cũng đã lập hồ sơ quản lý, giáo dục cai nghiện tại gia đình, cộng đồng 2.120 lượt đối tượng, cai nghiện bắt buộc tại trung tâm 756 đối tượng, tổ chức dạy nghề cho 1.242 đối tượng, hỗ trợ vốn giải quyết việc làm cho 772 đối tượng hoàn lương...
Bằng sự nỗ lực và quyết tâm cao, công tác phòng chống ma túy trên địa bàn tỉnh đã đạt kết quả đáng khích lệ. Tình hình nghiện hút, hoạt động tội phạm ma túy đã được hạn chế và có chiều hướng giảm dần, không còn những "điểm nóng" về mua bán, hút chích ma túy như trước. Tuy nhiên, tính chất của bọn tội phạm ma túy vốn tinh vi và xảo quyệt, hàng ngày, hàng giờ chúng vẫn cố vươn chiếc vòi bạch tuộc len lõi vào từng ngóc ngách của xã hội để lôi kéo, làm hại nhiều người, nhiều gia đình. Thực tế so với mục tiêu đề ra, công tác phòng chống ma túy đạt hiệu quả còn thấp, tình hình tội phạm ma túy còn tiềm ẩn và diễn biến phức tạp, tính chất ngày càng nghiêm trọng, các tụ điểm mua bán, tổ chức sử dụng trái phép ma túy cơ bản được triệt phá nhưng nhiều điểm mới vẫn tiếp tục phát sinh, tệ nạn nghiện hút tuy được kiềm chế nhưng chưa đạt... Đó cũng là những thách thức cho công tác phòng chống ma túy của tỉnh trong thời gian tới.
Phạm Mai
