Cuối năm, cảnh giác với hàng giả!

Một số hàng giả bị cơ quan QLTT thu giữ.

Có thể nói, thông thường cuối năm là dịp để những kẻ làm ăn gian dối tung nhiều hàng giả, hàng dỏm ra thị trường tiêu thụ. Bởi năm hết tết đến, thị trường luôn sôi động vì sức mua tăng. Thủ đoạn của bọn bất lương là đưa hàng giả trà trộn với hàng thật. Nếu người tiêu dùng mất cảnh giác sẽ rất dễ bị lừa, vì sự tinh xảo của hàng giả hiện đã đến độ mắt thường khó phát hiện...

* Hàng giả ở đâu ra?

Theo số liệu thống kê của Đội quản lý thị trường (QLTT) số 1, trong năm 2005, lực lượng chống hàng giả (Chi cục QLTT) đã phát hiện 161 vụ kinh doanh, vận chuyển và buôn bán hàng giả. Tổng số tiền nộp phạt từ xử lý vi phạm trên 235 triệu đồng. Trong đó có 155 vụ kinh doanh cố định, còn lại là hàng đang trên đường vận chuyển thì bị cơ quan chức năng phát hiện. Chủng loại hàng giả tập trung vào các mặt hàng: thiết bị điện gia dụng, thực phẩm, mỹ phẩm, xà bông ... trong đó, có rất nhiều sản phẩm nhái từ những thương hiệu có uy tín trên thị trường. Chẳng hạn, đối với thiết bị điện gia dụng như ti-vi, máy ảnh kỹ thuật số, máy ảnh tự động ..., bọn làm hàng giả thường "nhắm" vào hãng Sony để nhái mẫu mã. Hay như pin giả thường nhái theo pin của hãng Energizer (Mỹ). Trên lĩnh vực thực phẩm, sữa bột dành cho trẻ em, bọn bất lương làm giả theo sữa Ensure (tiêu chuẩn Mỹ). Ngoài ra, một số chất phụ gia, rượu, đồ hộp, nước giải khát ... cũng bị những kẻ làm ăn gian dối "tận dụng" để chế tác thành ... "sản phẩm" giả. Về mỹ phẩm, những loại kem làm trắng da, kem tẩy tàn nhang, kem hút mụn ... đều là những loại hàng bán khá chạy trên thị trường, bọn làm hàng giả cũng ra sức chế tác ra hàng giả theo các sản phẩm chính hiệu.

Thực tế, những vụ kinh doanh hàng giả bị Đội QLTT số 1 phát hiện thời gian qua đều là phần ngọn, nhỏ lẻ. Điều này cho thấy trong kinh doanh, buôn bán, bọn tội phạm đã không từ một thủ đoạn nào để đem hàng giả trà trộn vào với hàng thật. Theo nhận định của các cơ quan chức năng, thị trường Đồng Nai chỉ là nơi phân phối hàng, còn cơ sở để sản xuất hàng giả với độ tinh xảo như thật thì chỉ có những tổ chức lén lút ở các nước kế cận trong khu vực làm ra. Ví dụ, một số mặt hàng điện máy, điện tử, đồ gia dụng... giả hầu hết được đưa từ các tỉnh biên giới phía Bắc vào. Giống như vậy, những mặt hàng mỹ phẩm, phụ tùng xe honda, quần áo... "nhái" hàng xịn thường từ các cửa khẩu  biên giới ở miền Trung  xâm nhập vào Việt Nam. Ngoài ra, những công đoạn "chế tác" khác mà không cần máy móc như in ấn nhãn hiệu trên bao bì, mẫu mã đựng hàng phụ gia, nước giải khát, các loại nước chấm... có thể được làm bằng thủ công trong nước.

* Biên pháp nào ngăn chặn hàng giả? 

Nói về các biện pháp ngăn chặn có hiệu quả hàng giả trà trộn vào thị trường, đội trưởng Đội QLTT số 1 Đào Hải Lý cho rằng, vấn đề cần thiết nhất chính là sự cảnh giác cao của người tiêu dùng. Bên cạnh đó, sự cộng tác nhiệt tình  của người dân trong việc tố giác những hành vi và biểu hiện gian dối trong kinh doanh sẽ góp phần hạn chế được hàng giả. Theo ông Lý, mọi người đều có thể tránh được những tổn hại đáng tiếc khi cẩn trọng xem xét kỹ hàng hóa định mua. Đối với hàng hóa có giá trị thì nên đến các siêu thị  hoặc những cửa hàng có uy tín. Thực tế, mặc dù sự tinh xảo của nhiều chủng loại hàng giả đến mức không dễ phát hiện, song về giá và kiểu cách "khuyến mãi" cũng là những yếu tố đáng ngờ đối với một sản phẩm thuộc hàng hiệu. Cụ thể, hàng giả  thường có giá chênh lệch rẻ hơn từ 4 - 5 lần so với hàng thật. Ví dụ, hóa mỹ phẩm Olay, hàng thật giá khoảng 160.000 đồng/hũ, trong khi đó hàng giả chỉ bán với giá khoảng 40.000 đồng. Tương tự, kem dưỡng da  giả hiệu Young One (của Mỹ) có giá thấp hơn vài chục ngàn đồng so với hàng thật. Đối với pin Energizer (hiện có doanh số bán ra trên thị trường Biên Hòa đạt từ 70-80 triệu đồng/tháng), nếu là hàng giả thường không đủ quy cách và cường độ dòng điện nên khi gắn vào các thiết bị, đồ dùng không hoạt động được. Hay như, vợt tennis xịn giá trên 1 triệu đồng, thì  hàng "nhái" chỉ 400 đến 600.000 đồng/vợt; vợt  cầu lông, máy tính Casio, điện thoại bàn, xà bông, mũ bảo hiểm cùng rất nhiều loại hàng giả khác đều được bán với giá rẻ bất ngờ so với hàng chính thống tại các siêu thị lớn.

Cũng theo ông Lý, một trong những vướng mắc làm cho lực lượng QLTT khó có thể tiến hành triệt phá tận gốc đường dây đưa hàng giả vào Đồng Nai là do bọn đầu sỏ không bao giờ xuất đầu lộ diện, mà chỉ giao việc cho tay chân thân tín đem hàng đi bỏ mối. Song, cái khó ở chỗ, những đối tượng "cò con" này thường không có chỗ ở nhất định và hay sử dụng chứng minh thư giả, nên khi cơ quan chức năng lần tìm đầu mối thường bị bế tắc. Ông Lý còn cho biết, đứng trước thị trường khá phức tạp dịp cuối năm, cơ quan QLTT nói chung và lực lượng chống hàng giả nói riêng phải làm việc cả ngày thứ bảy và chủ nhật. Nhưng đó chỉ là biện pháp tình thế, vấn đề đặt ra là, để có một thị trường lành mạnh và ổn định, thì cần có sự giúp sức của nhà sản xuất và cả người dân trong việc phát hiện và cung cấp những thông tin cần thiết về hàng giả.

Tạ Nguyên