Người dân làng cá bè Định Quán:
Đợi bồi thường cá chết đến bao giờ?

Hiện tượng cá chết hàng loạt vào các ngày: 5-3 và 2-4-2008 của 27 hộ nuôi cá bè tại ấp 1, xã Phú Ngọc, huyện Định Quán (khoảng 300 tấn cá bị chết với tổng thiệt hại gần 7 tỷ đồng) đã trôi qua gần 1 năm. Nguyên nhân được xác định là do nước thải của hai công ty: Men thực phẩm Mauri La Ngà và Cổ phần mía đường La Ngà. Thế nhưng, cho đến nay tất cả các hộ dân bị thiệt hại vẫn chưa nhận được sự bồi thường, hỗ trợ nào.

Hiện tượng cá chết hàng loạt vào các ngày: 5-3 và 2-4-2008 của 27 hộ nuôi cá bè tại ấp 1, xã Phú Ngọc, huyện Định Quán (khoảng 300 tấn cá bị chết với tổng thiệt hại gần 7 tỷ đồng) đã trôi qua gần 1 năm.  Nguyên nhân được xác định là do nước thải của hai công ty: Men thực phẩm Mauri La Ngà và Cổ phần mía đường La Ngà. Thế nhưng, cho đến nay tất cả các hộ dân bị thiệt hại vẫn chưa nhận được sự bồi thường, hỗ trợ nào.

Trong căn nhà xây bên cạnh làng bè cách đây khoảng 5 năm nhờ vào tiền lời nuôi cá, ông Trần Văn Tèo - một trong những hộ bị thiệt hại nặng nhất sau 2 đợt cá chết -  đang lo lắng đến tiền nợ vay ngân hàng và những khoản nợ vay "nóng" bên ngoài mà ông không biết xoay đâu ra để trả! Bao nhiêu vốn liếng của gia đình ông đã đầu tư vào nuôi cá bè. Chính vì vậy sau 2 lần cá bị "đột tử" do nguồn nước công nghiệp xả thải gây ô nhiễm, gia đình ông đang lâm vào cảnh bế tắc.

Không thể ngồi chờ, ông Tèo tiếp tục vay mượn thêm một ít vốn bên ngoài đầu tư  nuôi cá, kiếm tiền trang trải cho cuộc sống thường ngày và hy vọng 2 công ty sẽ mau chóng đền bù để thanh toán bớt những khoản nợ. Cho dù Công ty men thực phẩm Mauri La Ngà và Công ty cổ phần mía đường La Ngà đã hứa là sẽ "hỗ trợ", nhưng tới nay gia đình ông vẫn chưa nhận được đồng nào. Nợ đã quá lâu và không có khả năng chi trả, các chủ đại lý bán thức ăn cho cá đã không cho mua chịu nữa và cá trong bè của ông đang thoi thóp chờ cám!

 Trường hợp của hộ anh Nguyễn Minh Quan trong tình trạng bi đát hơn. Sau 2 đợt cá chết tổng cộng 24 tấn, anh phải ngậm ngùi bán tháo căn nhà trên đất liền để lấy tiền trả nợ. Không còn chỗ ở, anh đành phải đưa vợ con xuống sinh sống tại cái bè nhỏ chưa đầy 30m2 trên sông La Ngà. Con còn nhỏ nên vợ phải ở nhà để chăm sóc, một mình anh phải bươn chải đi làm thuê, làm mướn kiếm tiền lo cho 5 miệng ăn. Gần 1 năm trôi qua là một khoảng thời gian dài đầy khó nhọc của gia đình anh Quan. Hiện anh cũng không biết cuộc sống sẽ tiếp tục ra sao vì còn phải chờ vào sự bồi thường thiệt hại do cá chết?

Không riêng gì ông Tèo hay anh Quan mà 27 hộ dân nuôi cá bè bị chết vì ô nhiễm nguồn nước đều lâm vào tình cảnh như vậy. Khi đầu tư vào nuôi cá, hầu hết các hộ tại đây đều vay vốn ngân hàng và những khoản vay nóng bên ngoài. Trong quá trình nuôi, họ nợ các đại lý tiền gối đầu thức ăn cho cá. Vì vậy, sau sự việc cá chết bất ngờ đã làm cho họ lâm vào hoàn cảnh trắng tay kèm theo một khoản nợ khá lớn.

Ông Tèo với các loại giấy tờ chờ được bồi thường.

Ông Nguyễn Văn Sang, Chủ tịch UBND xã Phú Ngọc, huyện Định Quán, cho biết: "Các hộ nuôi cá này có hoàn cảnh rất khó khăn, đa số vốn vay mượn và nhất là nợ các đại lý cám. UBND xã đã có các văn bản gửi Công ty đường La Ngà và Công ty men Mauri La Ngà đề nghị phối hợp để nhanh chóng đền bù thiệt hại cho dân. Hai công ty cũng đã đến bàn bạc với UBND xã nhưng không thống nhất về phương án bồi thường, hỗ trợ cho dân". Ông Trần Văn Ngà, Tổng giám đốc Công ty CP mía đường La Ngà, nói: "Để giải quyết vấn đề này, quan điểm của tôi là phải bàn thống nhất phương án. Theo tôi có thể các hộ nuôi bè phải chia sẻ một phần trong 288 tấn cá chết. Vì không hẳn nước thải ra là cá chết hoàn toàn mà có thể là do môi trường trên lòng hồ cạn nước, thức ăn dư thừa cũng làm cá chết. Phần còn lại thì hai công ty có trách nhiệm hỗ trợ cho bà con. Chúng tôi sẽ làm việc với Công ty Mauri La Ngà để xác định trách nhiệm mỗi bên. Trước mắt, có thể trong phạm vi quyền hạn của tôi sẽ hỗ trợ cho hộ nuôi cá từ 100 đến 200 triệu đồng".

Vậy đến bao giờ người dân mới được nhận được tiền hỗ trợ, bồi thường?

V.Tuấn - N.Mai