Vì sao các hợp tác xã nông nghiệp hoạt động còn yếu?

Hiện nay trên địa bàn tỉnh có 65 hợp tác xã (HTX) nông nghiệp nhưng chỉ có hơn 10 HTX làm ăn có hiệu quả. Số còn lại chỉ hoạt động cầm chừng, hoặc làm ăn thua lỗ, đang chờ giải thể. Nguyên nhân vì sao?

* Thiếu và yếu

Có một thực trạng hiện nay là đa số cán bộ trong ban chủ nhiệm HTX là nông dân có trình độ năng lực còn thấp, nên HTX chưa định hướng được hoạt động và chưa đa dạng được ngành nghề để phát triển. Do đó hiệu quả kinh tế HTX rất thấp, xã viên không tin tưởng, nên khó huy động được nguồn vốn trong xã viên, trong khi vốn vay từ các ngân hàng rất khó tiếp cận, hầu hết HTX nông nghiệp (NN) rơi vào tình trạng thiếu vốn sản xuất.

HTX rau Trường An phát triển được nhờ có phương án sản xuất tốt.

Tại các buổi làm việc với các huyện và thị xã Long Khánh về tình hình kinh tế tập thể (KTTT), đồng chí Lê Hồng Phương, Phó bí thư Thường trực Tỉnh ủy cho rằng, muốn HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả, thì phải đa ngành nghề để hỗ trợ nhau. Đồng thời, nhiều địa phương khi thành lập HTX.NN do chạy theo số lượng, chưa quan tâm chú trọng đến các biện pháp hỗ trợ cho HTX phát triển. Các huyện, thị, thành hầu như chưa có cán bộ chuyên trách về KTTT để hỗ trợ các HTX về khâu quản lý, cũng như kỹ thuật, phương pháp sản xuất kinh doanh. Do vậy, nhiều HTX.NN hiện vẫn chưa nắm rõ hết quyền, nghĩa vụ và ưu đãi HTX được hưởng. Đa số người dân thì ngại trở thành xã viên, vì còn những suy nghĩ không tốt về HTX kiểu cũ và hiện nay công tác tuyên truyền về mô hình HTX kiểu mới chưa được coi trọng. Thậm chí, có HTX, chủ nhiệm lại là hộ nghèo, ngay gia đình mình còn chưa tìm được biện pháp thoát nghèo, thì làm sao chỉ đạo HTX phát triển?

* Giải pháp nào cho HTX.NN?

Hiện nay Luật HTX mới cho phép HTX có thể thuê chủ nhiệm không thuộc ban quản trị, vì thế những HTX không tìm ra được chủ nhiệm có trình độ, năng lực ngay trong các xã viên, thì có thể thuê từ bên ngoài và HTX trích lợi nhuận để trả lương. Thực tế, nơi nào chính quyền địa phương quan tâm đến KTTT nhiều, thì nơi đó HTX hoạt động hiệu quả. Điển hình là huyện Xuân Lộc. Hiện nay, các xã đều xây dựng được từ 5 -10 câu lạc bộ năng suất cao, nhiều CLB đã phát triển thành HTX và làm ăn khá hiệu quả như: HTX rau Xuân Bắc, Trường An... Sở dĩ ở đây người dân tham gia KTTT đông, vì họ thấy khi vào HTX, nhờ sự hỗ trợ của tập thể, năng suất cây trồng sẽ cao hơn nhiều và họ sẽ được hưởng các ưu đãi về kỹ thuật, giống...

Trong những lần làm việc với các huyện, thị về KTTT, đồng chí Lê Hồng Phương, Phó bí thư Thường trực Tỉnh ủy đều căn dặn các địa phương, muốn đưa KTTT nói chung và HTX.NN nói riêng làm ăn đạt hiệu quả, thì lãnh đạo các cấp, các ngành phải luôn quan tâm để kịp thời hỗ trợ, tháo gỡ những khó khăn mà HTX gặp phải. Trong đó, chủ nhiệm HTX phải là người có năng lực trình độ, thì HTX mới làm ăn hiệu quả. Thật vậy, tại các HTX như: HTX rau Trường An (huyện Xuân Lộc), HTX An Hòa (huyện Long Thành)... do chủ nhiệm đều là những người có trình độ đại học nên họ dễ dàng nắm bắt, áp dụng các tiến bộ khoa học vào trong sản xuất kinh doanh; xây dựng được những phương án sản xuất hiệu quả, tạo sự tin tưởng cho xã viên và thu hút được nguồn vốn do họ đóng góp. Ở HTX An Hòa, vốn điều lệ chỉ khoảng 400 triệu đồng nhưng khi cần vốn để mở rộng sản xuất kinh doanh, chủ nhiệm HTX có thể huy động được hàng chục tỷ đồng từ xã viên.

Hiện nay nước ta đã gia nhập WTO, nông sản, hàng hóa muốn đủ sức cạnh tranh trên thị trường trong nước và tiến đến xuất khẩu thì nông dân buộc phải vào HTX để sản xuất cùng một quy trình. Vì có như vậy, sản phẩm làm ra mới đồng đều, đảm bảo vệ sinh và được thị trường thế giới chấp nhận. Có một tin vui đối với các nhà vườn là hiện nay, phía Mỹ đang xúc tiến đặt hàng chôm chôm, nhãn của Việt Nam. Đồng Nai là tỉnh có diện tích chôm chôm, nhãn khá lớn, nhưng lại không thể xuất khẩu được, vì hiện vẫn chưa có HTX chuyên trồng chôm chôm, nhãn chất lượng cao nên không đáp ứng được yêu cầu của phía đặt hàng.

Khánh Minh