Trồng quýt trái vụ: Hướng mở mới cho cây quýt Đồng Nai

Những năm gần đây, tuy trái quýt Đồng Nai có những ưu điểm như da xanh bóng, múi ngọt, mọng, ít xơ... đang tạo dần chỗ đứng trong làng trái cây nội địa, song mỗi khi quýt rộ mùa, giá cả và đầu ra vẫn luôn là vấn đề đau đầu đối với nông dân trồng quýt. Từ đó, nhiều nông dân trồng quýt kinh nghiệm lâu năm đã chuyển hẳn sang trồng quýt trái vụ mang lại hiệu quả lớn...

Những năm gần đây, tuy trái quýt Đồng Nai có những ưu điểm như da xanh bóng, múi ngọt, mọng, ít xơ... đang tạo dần chỗ đứng trong làng trái cây nội địa, song mỗi khi quýt rộ mùa, giá cả và đầu ra vẫn luôn là vấn đề đau đầu đối với nông dân trồng quýt. Từ đó, nhiều nông dân trồng quýt kinh nghiệm lâu năm đã chuyển hẳn sang trồng quýt trái vụ mang lại hiệu quả lớn...

Thương lái đang thu mua quýt trái vụ ở xã Núi Tượng.

* Giá quýt trái vụ gần gấp đôi chính vụ

Mùa quýt chính vụ thường diễn ra vào khoảng từ tháng 10 đến tháng 12. Theo nhiều hộ nông dân trồng quýt ở các xã: Núi Tượng (huyện Tân Phú), Thanh Sơn (huyện Định Quán) - hai địa phương có diện tích trồng quýt vào loại lớn của tỉnh, thì giá quýt chính vụ bao giờ cũng phụ thuộc rất nhiều yếu tố khác của thị trường như: trái cây khác được mùa; cạnh tranh với quýt miền Tây và các vùng khác... Chính vì vậy, giá quýt chính vụ hầu như luôn thấp, chỉ dao động từ 5.000 - 7.000 đ/kg mua tại vườn. Trong khi đó, giá quýt trái vụ luôn nằm ở mức từ 10.000 - 13.000 đ/kg. Nhiều nông dân trồng quýt có kinh nghiệm đã chuyển hẳn từ trồng quýt chính vụ sang trái vụ. Anh Long, nhà ở ấp 6B, xã Núi Tượng, huyện Tân Phú cho biết, từ nhiều năm nay, toàn bộ 24 hécta quýt của gia đình anh đều được làm trái vụ. Vì diện tích quá lớn nên khó có thể cho trái vụ quanh năm nên gia đình anh Long luân phiên thực hiện trái vụ theo cách cứ một năm trái vụ, một năm thuần vụ. Cụ thể, nếu năm nay thu quýt chính vụ từ tháng 10 đến tháng 12, thì thu quýt xong vào khoảng tháng 3 hoặc tháng 4 sẽ làm quýt trái vụ. Chín tháng sau, tức vào khoảng tháng 1 năm sau sẽ thu được quýt trái vụ. "Tất nhiên nếu chăm sóc tốt thì quýt chính vụ cũng có thể sinh lời, song xét về hiệu quả kinh tế, thì không thể  bằng quýt trái vụ được. Cụ thể, về năng suất, quýt trái vụ cũng có thể cho sản lượng bằng, hoặc hơn quýt chính vụ, tiền đầu tư cao hơn gấp rưỡi nhưng tiền lãi cũng gấp đôi" Với những hộ trồng quýt có diện tích nhỏ hơn, khoảng vài hecta trở xuống, người nhiều kinh nghiệm có thể "canh" cho quýt ra trái vụ quanh năm, chỉ trừ lúc quýt rộ mùa để luôn được giá tốt nhất. Anh Nguyễn Hữu Sử, một hộ trồng quýt cũng ở xã Núi Tượng cho biết, 0,6 hécta quýt của anh cũng đều làm trái vụ, thu lai rai quanh năm, chỉ hạn chế thu vào những lúc rộ mùa, rớt giá. Anh Sử tính toán:  "Với mức giá từ 10.000 - 13.000 đồng/kg quýt, trồng quýt nghịch vụ có thể cho lãi khoảng 80 - 100 triệu đồng/hécta. Trồng quýt trái vụ lại không phải phập phồng lo đầu ra vì quýt vừa chín rộ là thương lái tranh nhau đến hỏi múa liền vì trên thị trường còn đang hiếm loại trái này".

* Làm trái vụ không dễ

Quýt trái vụ giá cao, tiêu thụ lại dễ, song không phải hộ nông dân trồng quýt nào cũng "ép" được cây quýt ra trái nghịch mùa. Lý do là vì trồng quýt trái vụ đòi hỏi sự chăm sóc kỹ lưỡng, kinh nghiệm dày dạn và không ngại tiền đầu tư. Chính vì thế, hiện tại, theo Phòng Nông nghiệp huyện Tân Phú, chỉ có khoảng 20% trên tổng diện tích gần 2.000 hecta trồng quýt trên toàn huyện được trồng trái vụ. Hội Nông dân xã Thanh Sơn (huyện Định Quán) cũng cho hay, tổng số 1.000 hecta quýt của xã cũng chỉ có khoảng từ 18 - 20% diện tích cây quýt được nông dân áp dụng các phương pháp kỹ thuật để cho ra trái nghịch mùa.

Ông Ba Sang, một trong những hộ trồng quýt vào loại kỳ cựu của xã Thanh Sơn cho biết: "Trồng quýt trái vụ thì hiệu quả cao, song cũng ăn không ngon ngủ không yên với nó. Muốn trồng quýt trái vụ phải đảm bảo lượng nước tưới thật đầy đủ vào mùa khô, biết ép cho cây nở hoa đúng hẹn, kết trái đúng hẹn và xử lý những rắc rối đến từ thời tiết thì mới mong cây cho trái đẹp được". Anh Long ở ấp 6B xã Núi Tượng cũng cho biết, trồng quýt trái vụ phải kỹ lưỡng từng chút một: giai đoạn nào cắt nước để thúc cây ra hoa, giai đoạn nào bón lót, bón thúc cho cây phát triển, xịt thuốc phân hóa mầm hoa vào giai đoạn nào để cây giữ hoa tốt nhất... Anh Ba Vị, chủ của vườn quýt 2 hecta ở Núi Tượng cũng chia sẻ: "Tôi canh cho quýt ra trái vụ quanh năm nên thường là lệch khoảng 1 vài tháng so với thời điểm thu quýt nghịch thông thường. Trồng quýt trái vụ phải có kinh nghiệm, nếu làm không đúng và thiếu kinh nghiệm, trái quýt có thể xấu về hình thức, không bán được, hoặc sản lượng thấp hơn hẳn chính vụ, người đầu tư bị lỗ".

Một khó khăn khác nữa khiến nhiều nông dân chưa đầu tư nhiều vào quýt trái vụ là chi phí đầu tư khá cao. Trung bình một hécta quýt trái vụ phải đầu tư tiền phân bón, giống, nhân công... từ 100 đến 150 triệu đồng tùy vào "nội lực" của từng hộ nông dân. Thời gian gần đây, giá phân bón, nhân công và các loại thuốc tăng quá cao nên chi phí đầu tư cũng tăng theo. Kinh nghiệm từ nhiều hộ nông dân cho thấy, đầu tư quýt trái vụ phải "làm đến nơi đến chốn", chăm sóc cây thật tốt, nếu sợ chi phí cao mà bỏ dở giữa chừng là "xôi hỏng bỏng không" ngay. Do đó, mặc dù biết rõ rằng quýt trái vụ cho năng suất cao, giá bán cao lại dễ tiêu thụ, song mô hình này cho đến nay vẫn chưa được nhân rộng, vì nhiều nông dân trồng loại cây này vẫn lo ngại về mặt kỹ thuật và chi phí đầu tư.

Vi Lâm