Gần trưa, chúng tôi ghé thăm nhà một vài hộ dân sống gần bãi rác tự phát thuộc thị trấn Trảng Bom, huyện Trảng Bom. Tuy cách bãi rác 400 - 500m và trời không gió, song mùi hôi nồng nặc vẫn bốc lên khiến ruột gan chúng tôi lộn nhào. Theo những người dân ở đây thì từ 12 giờ đến 15 giờ mùi hôi còn khủng khiếp hơn.
Gần trưa, chúng tôi ghé thăm nhà một vài hộ dân sống gần bãi rác tự phát thuộc thị trấn Trảng Bom, huyện Trảng Bom. Tuy cách bãi rác 400 - 500m và trời không gió, song mùi hôi nồng nặc vẫn bốc lên khiến ruột gan chúng tôi lộn nhào. Theo những người dân ở đây thì từ 12 giờ đến 15 giờ mùi hôi còn khủng khiếp hơn.
* Ám ảnh vì rác
Mỗi ngày toàn tỉnh phát sinh hơn 2 ngàn tấn chất thải rắn, song chỉ có TP.Biên Hòa thu gom, xử lý bài bản. Tại các huyện và TX.Long Khánh, đa số rác thải thu gom đưa về đổ ở các bãi rác tự phát để đốt hoặc chôn lấp theo phương pháp thủ công. Cách làm này gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng và ảnh hưởng rất lớn đến đời sống của nhiều hộ dân sống gần bãi rác.
 |
| Bãi rác khu phố 3, thị trấn Trảng Bom gây ô nhiễm cho nhiều hộ dân sống gần. |
Ông Lê Xuân Hòa ở tổ 6, khu phố 3, thị trấn Trảng Bom (huyện Trảng Bom) bức xúc: "Gần 10 năm nay, gia đình tôi và những hộ sống gần đây rất khổ sở vì phải chịu đựng bãi rác này. Cứ từ trưa đến chiều là mùi hôi bốc lên nồng nặc, nhà nào cũng phải đóng kín cửa. Ruồi, muỗi thì phát sinh nhiều vô kể, gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe, đời sống của những gia đình quanh đây". Ông Thắng, gần nhà ông Hòa, nói: "Nhiều năm nay, tại các buổi tiếp xúc đại biểu HĐND các cấp, chúng tôi đều kiến nghị về sự ô nhiễm của bãi rác. Thế nhưng đến nay, ô nhiễm ngày càng tồi tệ hơn vì tình trạng đổ trộm rác bừa bãi ở các khu vực gần bãi rác, khiến mùi hôi phát sinh nhiều hơn".
Nhìn bao quát bãi rác thị trấn Trảng Bom, chúng tôi thấy xung quanh hai bên đường rác đổ vương vãi, có cả rác công nghiệp, rác độc hại. Bên trong bãi, rác đổ tràn lan không được chôn lấp hay đốt. Tương tự, chúng tôi đến một số bãi rác khác như: khu Liên Kim Sơn thị trấn Long Thành; bãi rác xã Gia Tân 2 (huyện Thống Nhất); bãi rác xã Suối Tre (TX. Long Khánh); bãi rác Đồng Mu Rùa (huyện Nhơn Trạch)... đều thấy tình trạng ô nhiễm khá trầm trọng. Và, người dân sống gần các bãi rác đang từng giờ từng ngày phải gồng mình lên chịu đựng.
* Ô nhiễm nặng nề
Gần 100 ngàn tấn rác thải chưa được thu gom Năm 2009, toàn tỉnh phát sinh gần 749 ngàn tấn chất thải rắn thông thường, trong đó thu gom được khoảng trên 664 ngàn tấn, còn lại gần 100 ngàn tấn vẫn chưa được thu gom xử lý. Riêng chất thải sinh hoạt, có 42 đơn vị, cá nhân thu gom, vận chuyển. Trong số rác thải được thu gom chỉ có 25% xử lý hợp vệ sinh, số còn lại đưa vào tái chế ở các cơ sở thu mua phế liệu và tập kết về các bãi rác tự phát. Khánh Minh
Rác thải khu Liên Kim Sơn thị trấn Long Thành chất cao như núi.
Theo Sở Tài nguyên và môi trường, toàn tỉnh có hơn 40 bãi rác tự phát nằm rải rác ở tất cả các huyện, thị. Việc thu gom rác thải giao cho các hợp tác xã và cá nhân, bình quân tỷ lệ thu gom rác thải sinh hoạt đạt 88%, chỉ có 3 huyện là Xuân Lộc, Thống Nhất và Định Quán tỷ lệ thu gom còn thấp. Thu gom rác ở các địa phương hầu hết chưa phân loại nên còn lẫn rác thải nguy hại trong rác thải sinh hoạt. Lo ngại nhất là rác thải nguy hại từ các phòng khám tư nhân ở các huyện đa số vẫn thu chung với rác thải sinh hoạt đưa về đổ ở các bãi rác. Vào mùa mưa, nước từ các bãi rác chảy tràn ra sông, suối, ao hồ gây ô nhiễm nguồn nước mặt và ngấm xuống đất.
Bà Lê Thị Hồng sống gần bãi rác khu Liên Kim Sơn thị trấn huyện Long Thành kể: "Cứ vào mùa mưa là nước từ bãi rác đen ngòm, hôi thối chảy tràn ra đường và tràn cả vào nhà những hộ dân sống gần đây làm trẻ con, người già thường xuyên bị bệnh đau mắt và đường ruột".
Với bãi rác tồn tại hơn 10 năm, chôn lấp không có hệ thống chống thấm thì việc ngấm sâu xuống lòng đất 15 - 20m là không tránh khỏi. Trong khi hầu hết các hộ sống gần đó đều đào giếng sâu khoảng 15m để lấy nước uống và sinh hoạt.
Theo thống kê, Đồng Nai có trên 80% hộ dân dùng nước sạch, song số hộ được sử dụng nguồn nước máy chưa nhiều, đa số vẫn dùng nước giếng. Do đó, rác thải hiện nay nếu không kịp thời phân loại xử lý bài bản sẽ ảnh hưởng rất lớn đến nguồn nước ngầm.
Bảo vệ nước ngầm như tài nguyên quý GS.TS khoa học Lê Huy Bá, Viện trưởng Viện Khoa học công nghệ và quản lý môi trường: "Chôn lấp rác thải không đúng quy trình sẽ gây ảnh hưởng rất lớn đến nước bề mặt, nước ngầm trong tự nhiên. Hiện nay, nước ngầm là tài nguyên cần được bảo vệ nghiêm ngặt. Vì biến đổi khí hậu đang làm nước biển dâng và nguồn nước ngầm bị cạn kiệt. Nếu ngay từ bây giờ, các địa phương không kịp thời ngăn chặn việc gây ô nhiễm nguồn nước mặt, nước ngầm thì trong tương lai gần chúng ta sẽ phải đối diện với tình trạng thiếu nước sạch dùng cho sinh hoạt và sản xuất".
Hương Giang
