Những xu hướng kiến trúc công trình dân dụng ở Đồng Nai

Nói về xu hướng kiến trúc ở Đồng Nai trong những năm qua, TS.KTS Nguyễn Sĩ Lâm, hội viên Hội KTS Việt Nam đã đưa ra nhận định có 3 xu hướng, đó là cách tân truyền thống, cách tân cổ điển và cách tân hiện đại.

Nói về xu hướng kiến trúc ở Đồng Nai trong những năm qua, TS.KTS Nguyễn Sĩ Lâm, hội viên Hội KTS Việt Nam đã đưa ra nhận định có 3  xu hướng, đó là cách tân truyền thống, cách tân cổ điển và cách tân hiện đại. Theo ông Lâm, xu hướng cách tân truyền thống xuất hiện ở Đồng Nai vào năm 1997 do nhu cầu xây dựng một số công trình mang tính chất và nội dung truyền thống như tái tạo lại Văn miếu Trấn Biên (phường Bửu Long - Biên Hòa), xây dựng đền thờ đặc công Rừng Sác (huyện Nhơn Trạch), nhà bia ở đền thờ Nguyễn Hữu Cảnh (xã Hiệp Hòa - TP. Biên Hòa) và gần đây là công trình xây dựng khu di tích Trung ương Cục miền Nam tại chiến khu Đ (huyện Vĩnh Cửu). Đặc trưng của xu hướng này là các kiến trúc sư khai thác tư liệu và lấy ý tưởng từ kho tàng kiến trúc truyền thống Việt Nam . Sử dụng các chi tiết trang trí truyền thống là ngôn ngữ kiến trúc chủ đạo. Các công trình này tạo được sự gần gũi với quần chúng nhân dân do sử dụng ngôn ngữ kiến trúc dân gian và truyền thống được thể hiện bằng vật liệu hiện đại và hình thức cách tân. Mặt hạn chế của xu hướng này là chỉ phù hợp với một số thể loại công trình đặc biệt, mang tính văn hóa duy trì truyền thống.

Về xu hướng cách tân cổ điển, TS.KTS Nguyễn Sĩ Lâm cho biết đây là xu hướng ảnh hưởng bởi trào lưu cách tân cổ điển cuối thế kỷ 20 khi nền kinh tế - xã hội ổn định và đời sống của người dân bắt đầu được sung túc. Tư tưởng này cũng ảnh hưởng sâu sắc đến một số công trình xây dựng cơ quan nhà nước như  Ngân hàng, Kho bạc, Sở Tài chính, Quỹ hỗ trợ đầu tư; và một số trường học, công trình phúc lợi như: Trường PTTH dân lập Nguyễn Khuyến, Bệnh viện tâm thần Đồng Nai. Đặc trưng  của xu hướng này là các kiến trúc sư  khai thác tư liệu từ kiến trúc cổ điển phương Tây như sử dụng các thức cột, chi tiết gờ chỉ trang trí, đầu hồi, các kiểu cửa cuốn, vòm. Ngôn ngữ kiến trúc này mang tính hình thức, phô trương, có nhiều hạn chế về sáng tạo, thiếu tính đột phá.

Còn xu hướng cách tân hiện đại là một xu hướng muốn phá vỡ những lối mòn trong các phong cách kiến trúc cổ điển và truyền thống. Chịu ảnh hưởng của các trào lưu kiến trúc đương đại thế giới như: Deconstruction, Hi-tech, kiến trúc sinh thái, kiến trúc theo vùng khí hậu, kiến trúc cộng sinh..., các kiến trúc sư sử dụng kiến trúc ngôn ngữ kiến trúc hiện đại thể hiện qua hình khối, đường nét, vật liệu, chất liệu, màu sắc. Đặc điểm của xu hướng kiến trúc này là tính hiện đại của hình khối công trình nhiều khi xa lạ với cảm xúc thẩm mỹ của quần chúng. Để khắc phục nhược điểm trên, các kiến trúc sư đã thổi thêm một ít tâm hồn Việt vào trong công trình qua các chi tiết trang trí mang nội dung truyền thống như phù điêu gốm (Trụ sở khối nhà nước tỉnh), hoa văn thổ cẩm (Thư viện tỉnh), hoa nan vách liếp (Trường trung học chuyên ban Ngô Quyền), văn hoa đồng tiền (Công ty xổ số kiến thiết và dịch vụ tổng hợp Đồng Nai).

P.V