Đổi mới thị xã Long Khánh nhìn từ 2 xã điển hình: Hàng Gòn và Bình Lộc

Nhà cao tầng ở xã Bình Lộc giờ không còn là chuyện hiếm.

Tại hội nghị điển hình tiên tiến của thị xã Long Khánh lần I được tổ chức mới đây, có 140 đại biểu được công nhận là những cá nhân điển hình tiên tiến và chiến sĩ thi đua của các ban, ngành, đoàn thể và 15 phường, xã. Hội nghị đã giới thiệu 13 đại biểu đi dự Đại hội thi đua tỉnh lần thứ III, trong đó có một đại biểu ở xã Hàng Gòn và hai đại biểu ở xã Bình Lộc - những địa phương đang có tốc độ phát triển khá toàn diện...

* Hàng Gòn không còn "bao cấp"

Hàng Gòn là xã miền núi đặc biệt khó khăn của thị xã Long Khánh. Xã có 3 ấp với 10.600 nhân khẩu của 2.007 hộ. Trong đó có 1.026 nhân khẩu /194 hộ thuộc 6 dân tộc thiểu số. Diện tích đất nông nghiệp của xã là 3.127/ 3.412 hécta đất tự nhiên. Từ năm 2001 trở về trước, Hàng Gòn là địa bàn nghèo khó. Người dân nơi đây sản xuất nông nghiệp theo kiểu manh mún, nhỏ lẻ, không hiệu quả, nên đời sống ngày càng khó khăn, thiếu thốn. Cơ sở hạ tầng - điều kiện để phát triển kinh tế của Hàng Gòn trong giai đoạn này hầu như không đáng kể. Số hộ có điện thắp sáng lúc đó chỉ ở mức 25% và toàn bộ hơn 40km đường giao thông nội bộ trong xã đều là đường đất; nước sạch không đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng... Điều này dẫn đến việc sản xuất bị đình trệ, chuyện học hành của con em trở nên chật vật, người dân bệnh tật không có điều kiện chăm sóc. Vật chất thiếu thốn, sản xuất nông nghiệp không phát triển nên tỷ lệ hộ nghèo của Hàng Gòn thời điểm đó chiếm đến 16%. Đứng trước tình hình này, năm 2001 Nhà nước đã hỗ trợ Hàng Gòn phát triển kinh tế bằng chương trình 135. Thông qua chính sách ưu đãi từ dự án và các chương trình lồng ghép, Hàng Gòn được đầu tư  xây dựng: điện, đường, trường, trạm và hệ thống các công trình thủy lợi, cầu cống phục vụ sản xuất... Thuế nông nghiệp được miễn; dầu thắp sáng, muối iốt, tập học sinh được trợ giá, trợ cước; nông dân được cấp các loại cây giống đầy đủ; người nghèo được hỗ trợ vốn, được tạo việc làm... Chính nhờ sự "hà hơi, tiếp sức" này đã tạo sức bật cho Hàng Gòn đẩy nhanh phát triển kinh tế - xã hội. Từ một địa phương thiếu thốn, đến nay xã Hàng Gòn đã có 2 trường cấp I, 1 trường cấp II và 1 trường cấp III. Các cơ sở hạ tầng như: giao thông, điện, nước sạch, y tế, thủy lợi đã cơ bản đáp ứng nhu cầu sử dụng. Thực tế, nếu như  Hàng Gòn không "tận dụng" cơ hội từ chương trình 135 trong việc đẩy nhanh tiến độ xây dựng và phát triển kinh tế thì khó có thể nhanh chóng vượt qua nghèo khó. Song, dựa trên cơ sở các chính sách ưu đãi đối với địa bàn miền núi, người dân nơi đây đã kịp thời nắm bắt các yếu tố thuận lợi để vươn lên. Đặc biệt, chỉ sau 4 năm thực hiện chương trình này, xã Hàng Gòn đã mạnh dạn xin "thôi" được "bao cấp". Ngày 11-4-2005 , UBND tỉnh có quyết định công nhận Hàng Gòn là xã hoàn thành mục tiêu chương trình 135. Điều này cũng có nghĩa, Hàng Gòn đã đủ sức để vươn lên. Dĩ nhiên, để có thể đứng ngang tầm cùng với 6 phường và 8 xã còn lại của thị xã Long Khánh, Hàng Gòn cần phải có thêm thời gian mới có thể tự khẳng định được mình.

Chúng tôi đến Hàng Gòn khi nơi đây vừa hoàn tất đại hội Đảng bộ cơ sở. Chủ tịch UBND xã Nguyễn Chí Thành (đại biểu dự đại hội thi đua của tỉnh) hồ hởi cho biết, đại hội Đảng được đánh giá thành công tốt đẹp. Đây cũng là tiền đề thuận lợi để Hàng Gòn tiếp tục phát triển. Bởi theo ông Thành, Hàng Gòn đến nay đã qua khỏi thời kỳ gian khó. Điều này được thể hiện ở chỗ, năm 2004, Hàng Gòn hoàn thành phổ cập THCS; thu nhập bình quân đầu người đạt 5,9 triệu đồng/năm; trên 95% số hộ  có nhà xây; chỉ còn 46 hộ nghèo (giảm từ 16% xuống còn 2,27%); không có tệ nạn xã hội; an ninh trật tự ổn định. Chỉ tính 6 tháng đầu năm 2005, trên lĩnh vực nông nghiệp, nhiều mô hình sản xuất ứng dụng khoa học - kỹ thuật phù hợp, đạt hiệu quả. Trong chăn nuôi, địa phương hiện có trên 10 trang trại với số đầu heo từ 4.000 đến 5.000 con; số bò và dê cũng đạt gần 2.000 con... Ông Thành khẳng định, chương trình 135 đã tạo động lực thúc đẩy Hàng Gòn phát triển kinh tế. Tuy nhiên, muốn vượt qua được khó khăn trong phát triển kinh tế - xã hội đòi hỏi phải có sự nỗ lực rất lớn của người dân trong xã. Bởi theo ông, điều mà Hàng Gòn cần phấn đấu thêm là tiếp tục đẩy mạnh phát triển nông nghiệp theo hướng chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi cho phù hợp. Ông nói, sắp tới chính quyền địa phương sẽ tạo mọi điều kiện, khuyến khích người dân mở rộng mạng lưới dịch vụ, tiểu thủ công nghiệp để giải quyết việc làm cho người lao động... Lật sang trang mới của giai đoạn phát triển tiếp theo, chắc chắn Hàng Gòn còn gặp rất nhiều khó khăn, nhưng  người dân vùng đất này có quyền hy vọng vào một tương lai xán lạn!

* Bình Lộc - xã văn hóa

Một khu phố văn hóa của xã Bình Lộc.

Xã Bình Lộc không chỉ nổi danh vì có đội du kích anh hùng và đội trưởng - liệt sĩ Lê A, anh hùng trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, mà còn là một vùng đất phát triển khá nhanh và toàn diện. Toàn xã có 1.546 hộ với 7.976 nhân khẩu thuộc 5 ấp. Trong 2.180 hécta đất tự nhiên thì có 1.170 hécta đất nông nghiệp, trong đó cây sầu riêng và chôm chôm chiếm phần lớn. Trong những năm gần đây, hạ tầng cơ sở ở Bình Lộc được Nhà nước và người dân quan tâm đầu tư xây dựng nên đã tạo nhiều điều kiện thuận lợi để nông dân phát triển sản xuất. Hiện nay, cả xã đã có hơn 14km đường liên ấp đã được nhựa hóa. Thu nhập của người dân Bình Lộc từ sản xuất nông nghiệp, dịch vụ, thương mại, sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp khá ổn định. Nhiều khu dân cư trù phú, với những căn nhà lầu được xây dựng nổi bật trên nền xanh của vườn sầu riêng, chôm chôm là hình ảnh không còn hiếm ở Bình Lộc.

Trao đổi với chúng tôi, Phó chủ tịch UBND xã Lê Thành Trung phấn chấn cho biết, ngày 5- 7-2005, UBND thị xã đã phê duyệt đề án xây dựng Bình Lộc thành xã văn hóa. Để được công nhận vào tháng 6-2006, Bình Lộc phải đạt được 6 tiêu chuẩn: Đời sống kinh tế ổn định và có bước phát triển; đời sống văn hóa tinh thần lành mạnh, phong phú; môi trường cảnh quan sạch đẹp; làm tốt công tác đền ơn đáp nghĩa, nhân đạo, từ thiện; thực hiện tốt chính sách pháp luật của Nhà nước; xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh. Thực tế trong những năm gần đây, sự phát triển kinh tế ở Bình Lộc là khá rõ. Vì, tính đến nay thu nhập của người dân Bình Lộc ở mức bình quân 7,2 triệu đồng/ năm. Toàn xã đã có hơn 95% số hộ có điện sử dụng, gần 100% số hộ được sử dụng nước sạch; khoảng 40% số hộ có điện thoại. Năm 2004, xã được công nhận hoàn thành phổ cập THCS và đạt chuẩn quốc gia về y tế. Năm 1998, được UBMTTQ Việt Nam khen thưởng về thành tích nâng cao đời sống thương bệnh binh, gia đình liệt sĩ và 12 năm liên tục được công nhận là Đảng bộ trong sạch vững mạnh (1992 - 2004); đạt được "4 không" (ma túy, mại dâm, tội phạm và tai nạn giao thông). Như vậy, nếu giữ được sự ổn định đối với các "tiêu chí" này thì vấn đề tỉnh công nhận Bình Lộc là xã văn hóa chỉ còn là thời gian. Hiện tại, chính quyền địa phương đang chuẩn bị cho lễ phát động toàn dân xây dựng xã văn hóa, được tổ chức vào cuối tháng 7 tới. Ngoài ra, cả 5 ấp của xã đều đã được công nhận là ấp văn hóa, trong đó ấp 1 được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen về ấp điểm văn hóa.

Nói với chúng tôi về bước phát triển của địa phương trong những giai đoạn tiếp theo, ông Trung hồ hởi cho biết, với đà sản xuất nông nghiệp đang phát triển theo hướng chuyển đổi cây trồng giống ngoại cho năng suất cao; mở rộng mô hình trang trại chăn nuôi gia súc, gia cầm và  trang trại nấm mèo như hiện nay thì khả năng nền kinh tế ở Bình Lộc sẽ giữ được thế ổn định, đi lên. Ngoài ra, trên địa bàn xã hiện còn có một số loại hình dịch vụ đang mở rộng như: cơ sở làm giày da, chế biến gỗ của tư nhân, thu hút khoảng 500 lao động. Thời gian tới, khi Bình Lộc kêu gọi được đầu tư, mở ra nhiều cơ sở sản xuất sẽ tạo điều kiện giải quyết thêm việc làm cho lao động tại chỗ. Ông Trung cho rằng, với những thay đổi rõ nét ở Bình Lộc thì việc địa phương có hai đại biểu dự Đại hội thi đua cấp tỉnh là một vinh dự. Trong đó, ngoài Bí thư xã, còn có trưởng ấp 3 (đại diện tập thể) là một địa bàn có sự chuyển động mạnh mẽ về mọi mặt. Chỉ tính riêng việc xóa đói giảm nghèo, trong năm 2004, ấp 3 đã xóa được 28 trường hợp...

Đánh giá về quá trình 5 năm thực hiện  phong trào thi đua yêu nước trên địa bàn Long Khánh, Chủ tịch UBND thị xã Nguyễn Văn Nải khẳng định, thông qua phong trào thi đua yêu nước đã xuất hiện nhiều điển hình cá nhân, đơn vị, tập thể tiên tiến. Ngoài hai xã Hàng Gòn và Bình Lộc là những ví dụ điển hình cần nhân rộng về những nỗ lực vượt khó, vươn lên, một số phường, xã khác cũng đều là những địa phương có tốc độ phát triển nhanh. Ông Nải còn cho biết, trong thời gian tới thị xã Long Khánh sẽ hướng tới mục tiêu phát triển toàn diện để bảo đảm tăng trưởng kinh tế cao và bền vững; đồng thời nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân, phấn đấu đến năm 2010 thu nhập bình quân đầu người tăng hơn 2,5 lần so năm 2005. Bên cạnh đó, vấn đề cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động cũng sẽ được tính toán lại cho hợp lý để có thể giảm đáng kể  tình trạng chênh lệch giữa thành thị và nông thôn...

Tạ Nguyên