Đìu hiu làng du lịch cộng đồng Tà Lài

Là dự án du lịch cộng đồng đầu tiên ở Đồng Nai được đầu tư bài bản và tạo được thương hiệu riêng trên thị trường du lịch. Thế nhưng hiện nay, khi các điểm đến du lịch khác đang ra sức quảng bá hình ảnh với các chương trình kích cầu du lịch thì Làng du lịch cộng đồng Tà Lài hay còn gọi là Nhà dài Tà Lài (Ta Lai Longhouse, xã Tà Lài, H.Tân Phú) vẫn khá đìu hiu.

Là dự án du lịch cộng đồng đầu tiên ở Đồng Nai được đầu tư bài bản và tạo được thương hiệu riêng trên thị trường du lịch. Thế nhưng hiện nay, khi các điểm đến du lịch khác đang ra sức quảng bá hình ảnh với các chương trình kích cầu du lịch thì Làng du lịch cộng đồng Tà Lài hay còn gọi là Nhà dài Tà Lài (Ta Lai Longhouse, xã Tà Lài, H.Tân Phú) vẫn khá đìu hiu.

Toàn bộ mái nhà tại Nhà dài Tà Lài đã xuống cấp, phải che tạm bằng bạt vì chưa có kinh phí sửa chữa. Ảnh: N.Liên

Các hoạt động nhằm duy trì, quảng bá hay chương trình kích cầu du lịch như: bảo dưỡng hạ tầng; giảm giá dịch vụ mùa thấp điểm tại khu nghỉ dưỡng Nhà dài Tà Lài; các điểm trưng bày, biểu diễn nghề truyền thống (dệt thổ cẩm) tại Nhà dài cũng như của người dân địa phương… đều đang tạm ngừng, khiến nhiều người lo lắng mô hình du lịch cộng đồng sẽ dần phôi phai; những giá trị văn hóa truyền thống dần bị mai một.

* Hạ tầng dịch vụ xuống cấp

Trở lại Nhà dài Tà Lài sau hơn 2 năm kể từ khi dịch bệnh Covid-19 xuất hiện, không khí cũng như hạ tầng nơi đây khiến nhiều người tiếc nuối bởi không còn sự nhộn nhịp, vui tươi của một bản làng du lịch cộng đồng như hơn 2 năm về trước.

Ông Lý Văn Tình, quản lý Nhà dài cho biết, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 nên một thời gian dài Nhà dài gần như ngừng mọi hoạt động đón khách du lịch. Từ đầu năm 2022 đến nay, dù dịch bệnh đã qua nhưng do lượng khách còn ít, nhất là khách du lịch nước ngoài, nên doanh thu của Nhà dài còn hạn chế, Tổ hợp tác du lịch tại địa phương không đủ kinh phí để duy tu, sửa chữa Nhà dài nên đã xuất hiện tình trạng mái lá, vách tre của Nhà dài bị xuống cấp.

Hiện tại, Nhà dài chỉ sửa chữa những lỗi hư hỏng nhỏ, chi phí ít, các mái nhà xuống cấp đều được sửa chữa bằng cách… che bạt phủ kín các mái nhà. Các khu trưng bày sản vật địa phương, dịch vụ thuê xe đạp và một số dịch vụ khác đều đang tạm ngưng do lượng khách ít, không đủ chi phí duy trì.

Tại các điểm trưng bày, biểu diễn nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào dân tộc cũng không còn do không có khách du lịch, người dân không có thu nhập từ việc bày bán sản phẩm làm ra nên không thể duy trì. Một số khách du lịch đã bày tỏ sự nuối tiếc khi làng du lịch cộng đồng không còn nhộn nhịp như xưa.

Chị Trần Phương Dung, khách du lịch đến từ TP.Biên Hòa cho biết, chị từng đến Nhà dài Tà Lài thời điểm du lịch phát triển. Trong một chuyến dã ngoại tại Vườn quốc gia (VQG) Cát Tiên gần đây, chị đến khu Nhà dài tham quan nhưng khá thất vọng vì không khí du lịch tại đây gần như không còn. Chị Dung hy vọng mô hình du lịch cộng đồng nơi đây được duy trì và lưu giữ để du khách có cơ hội trải nghiệm không gian văn hóa cộng đồng của bà con các dân tộc: Mạ, S’tiêng, Tày.

* Cần chung tay gìn giữ

Nhà dài Tà Lài là dự án du lịch sinh thái cộng đồng đầu tiên của Quỹ quốc tế Bảo vệ thiên nhiên (WWF) tại Việt Nam được hoàn thành và chính thức đón khách cách đây tròn 10 năm (năm 2012). Nhà dài được xây dựng theo kiến trúc truyền thống của người Mạ với những nguyên liệu từ thiên nhiên như: mây, tre, lá kè... Nhà dài nằm trên một con đồi nhỏ giữa bản làng của các dân tộc thiểu số người Mạ, S’tiêng, Tày, một mặt của Nhà dài giáp với rừng nguyên sinh của VQG Cát Tiên.

Thời kỳ trước dịch Covid-19 xuất hiện, Nhà dài có nhiều hoạt động kết nối tham quan du lịch với VQG Cát Tiên như: tham gia tour khám phá rừng với các chặng: Nhà dài Tà Lài - Bàu Sấu và nhiều điểm đến khác trong VQG để du khách có thể khám phá những đặc tính về đa dạng sinh học tại VQG.

Tại bản làng dân tộc Tà Lài, du khách có thể đạp xe quanh làng xem phụ nữ trong làng dệt thổ cẩm hoặc học cách dệt thổ cẩm; thưởng thức các món ăn địa phương; tham gia các buổi giao lưu văn hóa cồng chiêng, nhảy sạp và nhiều trò chơi dân gian khác… Đây là công trình mang ý nghĩa văn hóa đồng thời có giá trị kinh tế cho đồng bào các dân tộc đang sinh sống trong VQG.

Tuy nhiên, kể từ sau dịch bệnh Covid-19 bùng phát đến nay, không khí du lịch tại Tà Lài đã không còn, lượng khách đoàn đến tham quan giảm mạnh nên các dịch vụ đi kèm không thể phát huy hiệu quả. Chị Ka Hương, người từng làm quản lý Nhà dài bày tỏ lo lắng, nếu không có sự chung tay của các cấp quản lý, những hoạt động mang ý nghĩa duy trì, bảo tồn và phát huy giá trị về văn hóa, ẩm thực của đồng bào dân tộc sẽ dần bị mai một và lãng quên.

Ngọc Liên