Cần sớm chuẩn hóa bộ tiêu chí khu dân cư kiểu mẫu

3 năm qua, Đồng Nai đã triển khai thí điểm xây dựng khu dân cư kiểu mẫu đạt nhiều kết quả ấn tượng. Tuy nhiên, chương trình vẫn đang thực hiện dựa trên bộ tiêu chí tạm thời.

3 năm qua, Đồng Nai đã triển khai thí điểm xây dựng khu dân cư kiểu mẫu đạt nhiều kết quả ấn tượng. Tuy nhiên, chương trình vẫn đang thực hiện dựa trên bộ tiêu chí tạm thời.

Khu dân cư kiểu mẫu tại xã Xuân Quế, H.Cẩm Mỹ. Ảnh: Bình Nguyên

Từ thực tế triển khai, các sở, ngành, địa phương cùng đóng góp ý kiến để xây dựng, hoàn chỉnh bộ tiêu chuẩn cho khu dân cư kiểu mẫu trong thời gian tới.

* Còn nhiều khó khăn

Tuy đã được triển khai 3 năm qua, nhưng mô hình thí điểm khu dân cư kiểu mẫu của tỉnh hiện vẫn thực hiện căn cứ vào bộ tiêu chí khu dân cư kiểu mẫu tạm thời. Đây cũng là nguyên nhân khiến các địa phương gặp phải một số khó khăn, hạn chế khi triển khai như: một số địa phương còn lúng túng trong triển khai; các chỉ tiêu đạt nhưng chất lượng chưa cao, không đồng đều giữa các khu dân cư; nhận thức của người dân về chương trình chưa cao...

Trưởng phòng NN-PTNT H.Thống Nhất Ngô Thanh Tùng nhận xét, do bộ tiêu chí khu dân cư kiểu mẫu của tỉnh vẫn mang tính tạm thời nên quá trình đánh giá, căn cứ chuẩn của một số tiêu chí còn khá chủ quan. Cụ thể như chuẩn về tiêu chí chiếu sáng, hệ thống thoát nước, đường sá của khu dân cư theo chuẩn quốc gia là chưa phù hợp. Một khó khăn không nhỏ là nguồn vốn cho công tác duy tu, bảo dưỡng đường nông thôn cấp xã không có, chủ yếu từ nguồn vận động.

Ông Tùng kiến nghị: “Xây dựng khu dân cư kiểu mẫu nên có quy hoạch, đảm bảo tính tổng thể đồng bộ về điện, nước, về kiến trúc, cảnh quan. Cần đưa tiêu chí văn hóa vào nội dung đánh giá khu dân cư kiểu mẫu vì đây là nội dung quan trọng, ý nghĩa”.

Trong đó, nội dung kiến trúc, cảnh quan nông thôn nói chung, khu dân kiểu mẫu nói riêng rất được quan tâm.

Theo phản ảnh của nhiều địa phương, các hình thức phát triển của những địa phương tại Đồng Nai rất đa dạng, có huyện thuần nông, có huyện tình hình đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ nên trong xây dựng khu dân cư kiểu mẫu, tùy vào đặc trưng của mỗi địa phương để có sự điều chỉnh cho phù hợp. Cụ thể, tiêu chí đầu tư hệ thống mương thoát nước, vỉa hè với những khu vực nước mưa tự thoát, tự thấm tốt thì không nên bê tông hóa. Vì để nông thôn thành nơi đáng sống, việc bê tông hóa chưa chắc là điều tốt và cần thiết.

KTS Lý Thành Phương, Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Đồng Nai chia sẻ Hội Kiến trúc sư Việt Nam nói chung, Hội Kiến trúc sư Đồng Nai nói riêng, đều quan tâm tìm hiểu, nghiên cứu để tham gia đề xuất vào định hướng phát triển các khu dân cư kiểu mẫu. Tuy nhiên, mỗi địa phương, mỗi khu vực có đặc trưng riêng, mang ý nghĩa vùng miền, khác biệt văn hóa, tôn giáo… Để xây dựng bộ chuẩn chung cho tất cả các khu dân cư ở các địa phương, vùng, miền khác nhau là rất nan giải.

* Để người dân tích cực tham gia

Để đạt kết quả bền vững trong xây dựng nông thôn mới nói chung, khu dân cư kiểu mẫu nói riêng, sự tự nguyện tham gia, tích cực đóng góp của người dân có ý nghĩa quyết định.

Phó chủ tịch UBND H.Cẩm Mỹ Lê Văn Tưởng cho rằng, xây dựng khu dân cư kiểu mẫu nếu vẫn tiếp cận theo hướng từ trên xuống thì việc duy trì kiểu mẫu rất khó khăn, vì cán bộ, lãnh đạo xã, huyện còn rất nhiều việc phải làm.

Thực tế, phát huy vai trò của người dân, nhất là vai trò của phụ nữ trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu nói chung, khu dân cư kiểu mẫu nói riêng rất hiệu quả. Nhiều khu dân cư đã rất sáng tạo khi ứng dụng công nghệ thông tin, kết nối, trao đổi thông tin bằng mạng xã hội Zalo với mong muốn các cấp chính quyền, đoàn thể cơ sở quan tâm tuyên truyền cho người dân tự nguyện và tích cực thực hiện.

Phó giám đốc Sở NN-PTNT Lê Văn Gọi cho biết, mục tiêu xây dựng khu dân cư kiểu mẫu với mục tiêu từng nhà, ngõ xóm phải chỉn chu, khang trang, sạch đẹp. Qua 3 năm thực hiện, việc xây dựng khu dân cư kiểu mẫu đã có những thành tích đáng biểu dương, nhưng vẫn còn nhiều lúng túng vì bộ tiêu chí khu dân cư kiểu mẫu mới chỉ ban hành tạm thời.

Theo đó, Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh đang tập hợp kiến nghị, góp ý từ địa phương cho đến các sở, ngành liên quan; trên cơ sở đó sớm ban hành được bộ tiêu chí khu dân cư kiểu mẫu của tỉnh xây dựng.

Bình Nguyên