Được - mất với TPP

Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) đang còn đàm phán, nhiều ngành công nghiệp nhìn thấy rõ những lợi thế mà TPP mang lại.

Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) đang còn đàm phán, nhiều ngành công nghiệp nhìn thấy rõ những lợi thế mà TPP mang lại. Riêng về lĩnh vực nông nghiệp, đặc biệt là ngành chăn nuôi lại mang mối âu lo, bởi ngành chăn nuôi của Việt Nam sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn do khó cạnh tranh với các nước phát triển, như: Mỹ, Canada, Australia…

Khi hội nhập sâu với thế giới, ngành nông nghiệp sẽ phải thay đổi theo hướng sản xuất lớn và ứng dụng khoa học - kỹ thuật để tăng hiệu quả. Trong ảnh: Thu hoạch lúa tại xã Long Phước, huyện Long Thành.

Nhiều người lo ngại khi nhận định đối tượng bị tổn thương nhiều khi TPP được ký kết được xác định là người nông dân. Về vấn đề này, một số nhà nghiên cứu cho rằng lĩnh vực nông nghiệp không phải là “thua trắng” và nông dân có cơ hội đổi thay.

* Khó khăn trước mắt

Theo so sánh của Cục Chăn nuôi (Bộ Nông nghiệp - phát triển nông thôn), giá thịt heo hơi trong nước hiện nay cao gấp 3 lần giá thịt heo hơi bán tại một số bang của Mỹ; giá thành chăn nuôi gà trắng trong nước cũng cao hơn giá bán thịt gà tại Mỹ trên 10 ngàn đồng/kg. Nguyên nhân của sự đắt đỏ đó bởi chăn nuôi trong nước nhỏ lẻ và đang chịu chi phí quá cao.

Chăn nuôi được xem là ngành kém cạnh tranh bởi những lý do: chưa chủ động được con giống, nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi phải nhập khẩu, kiểm soát dịch bệnh chưa cao; quy mô chăn nuôi nhỏ và hiệu quả chăn nuôi đạt thấp. Chưa cần so sánh với các nước phát triển, ngành chăn nuôi trong nước chỉ so sánh với Thái Lan cũng thấy yếu thế. Điều này cho thấy, khi tham gia vào các hiệp định thương mại tự do, ngành chăn nuôi Việt Nam sẽ rất bất lợi. Từ các nhà chăn nuôi đến các chuyên gia kinh tế đều khẳng định, chăn nuôi của Việt Nam không có mấy lợi thế khi TPP được ký kết.

Hội Xuất nhập khẩu Đồng Nai cũng cho rằng vào sân chơi TPP, một số ngành của lĩnh vực nông nghiệp sẽ thất thế, nhưng đổi lại nhiều lĩnh vực xuất khẩu khác sẽ tốt hơn. “Trong một sân chơi lớn, chúng ta không thể mong đợi có lợi toàn diện được. Phải chấp nhận trước mắt những ngành chúng ta còn yếu sẽ bị thiệt thòi để lợi ích nhiều ngành khác lớn hơn” - một lãnh đạo Hội Xuất nhập khẩu Đồng Nai chia sẻ.

* Cơ hội mới

Tại hội thảo “20 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: nhìn từ góc độ kinh tế” diễn ra vào cuối tháng 7 vừa qua, TS.Huỳnh Thế Du, Giám đốc đào tạo chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, đưa ra cách nhìn nhận: “Tôi thấy ngành nông nghiệp Việt Nam có dấu hiệu lạc quan hơn những gì mà nhiều người đang lo lắng. Những câu chuyện nông dân cứ phá tiêu trồng điều để rồi thu nhập cũng “tiêu điều” liên tục, cho thấy mọi người sẵn sàng chấp nhận rủi ro nếu thấy có cơ hội tột hơn. Điều đó rất tốt khi chúng ta ở nền kinh tế hội nhập và mở cửa cho nông nghiệp sắp tới”. Cũng theo ông Du, nông nghiệp của Việt Nam có tiềm năng, cách thức hiện nay là sản xuất nhỏ lẻ và manh mún không phát huy được tiềm năng của nó. Theo ông, các quốc gia sẽ theo tiến trình đô thị hóa và công nghiệp hóa, khi đó giới trẻ ở các vùng nông thôn có việc làm ở nơi thành thị và khu công nghiệp, nền nông nghiệp có cơ hội phát triển theo hướng tập trung và hiện đại hơn.

Đồng quan điểm này, ông Lương Văn Tự, nguyên Thứ trưởng Bộ Công thương, nguyên Trưởng ban đàm phán WTO của Việt Nam, cũng cho rằng ngành nông nghiệp sẽ có những thay đổi theo hướng sản xuất mới, trước mắt đã thấy các “đại gia” đang đổ vào đầu tư vào nông nghiệp sẽ tạo ra sự chuyển dịch. Về phía quản lý Nhà nước, khi hội nhập buộc phải thay đổi chính sách để hỗ trợ cho những mặt yếu kém của ngành này, như vậy nông dân sẽ có cơ hội thay đổi. Ông Tự nhấn mạnh, đây là cuộc chơi đòi hỏi phải có sự kết hợp chặt chẽ giữa các doanh nghiệp, người nông dân và các nhà làm chính sách. “Người Nhật rất trông đợi việc ký kết TPP, hiện tại đã có những doanh nghiệp Nhật Bản đón đầu sang các tỉnh Lâm Đồng, Đắk Nông cùng nông dân ở đây sản xuất nông sản để xuất sang Nhật Bản và một số nước khác với giá cao hơn. Như vậy, khi tham gia vào hội nhập người nông dân có những cơ hội mới” - ông Tự nói.

Quốc Khánh