Doanh nghiệp chưa biết nhiều về hội nhập

Ngày 27-8, Chính phủ đã tổ chức hội nghị trực tuyến toàn quốc về hội nhập quốc tế. Việt Nam được đánh giá là quốc gia hội nhập nhanh, sâu rộng và toàn diện.

Ngày 27-8, Chính phủ đã tổ chức hội nghị trực tuyến toàn quốc về hội nhập quốc tế. Việt Nam được đánh giá là quốc gia hội nhập nhanh, sâu rộng và toàn diện. Hội nhập đã góp phần thúc đẩy nền kinh tế trong nước phát triển, song nhiều doanh nghiệp (DN) vừa và nhỏ vẫn chưa tận dụng hết cơ hội do hội nhập mang lại.

Công ty cổ phần Tổng công ty may Đồng Nai tăng xuất khẩu sang những thị trường Việt Nam có ký kết FTA để hưởng ưu đãi thuế, hải quan.

Theo Ban Chỉ đạo liên ngành hội nhập quốc tế về chính trị, an ninh, quốc phòng, trong 2 năm qua, hội nhập về chính trị, an ninh, quốc phòng đã hỗ trợ đắc lực cho hội nhập kinh tế. Có 11 hiệp định thương mại tự do (FTA) được ký kết, mở ra nhiều cơ hội cho hàng hóa xuất khẩu và thu hút đầu tư nước ngoài.

* Số lượng doanh nghiệp tăng nhanh

Hội nhập kinh tế quốc tế đã đem lại nhiều cơ hội cho DN Việt Nam. Cộng đồng DN Việt Nam liên tục tăng trưởng cả về số lượng lẫn chất lượng, nhất là sau khi gia nhập WTO, trung bình hàng năm cả nước có 70 ngàn DN mới được thành lập và đến cuối năm 2014, cả nước khoảng 400 ngàn DN đang hoạt động. Đây là kết quả của chính sách đổi mới, mở cửa và phát triển DN của Nhà nước. Sự phát triển về số lượng DN đã tạo nhiều việc làm cho người lao động trong nước, đồng thời tổng vốn đầu tư, doanh thu của các DN những năm qua cũng liên tục tăng cao.

Bà Phạm Thị Thu Hằng, Tổng thư ký Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam, cho biết: “Hết năm 2014, tổng nguồn vốn của các DN trong nền kinh tế Việt Nam là 22 triệu tỷ đồng, tăng hơn 10 lần so với 12 năm trước. Doanh thu của khu vực DN tăng bình quân 26,5%/năm. Quá trình hội nhập, các DN yếu kém trong nước đã bị đào thải dần”.

Đại diện Bộ Tư pháp đánh giá, quá trình hội nhập quốc tế của Việt Nam đã đem lại nhiều cơ hội cho thương mại, đầu tư, thúc đẩy sản xuất trong nước, xuất khẩu hàng hóa. Bên cạnh đó, Việt Nam cải cách hệ thống pháp luật cho phù hợp với nhu cầu phát triển nội tại của đất nước và quy định của quốc tế khi gia nhập WTO và mới đây là các FTA.

Tại Đồng Nai, trong 7 tháng của năm 2015 đã có 332 DN được thành lập mới, nâng tổng số DN trên địa bàn nên trên 20 ngàn. Lượng DN hoạt động không hiệu quả tại tỉnh cũng có, nhưng không đáng kể. Theo Sở Kế hoạch - đầu tư, hội nhập giúp làn sóng đầu tư nước ngoài và trong nước vào tỉnh những năm gần đây tăng nhanh và luôn vượt so với kế hoạch đề ra.

* Ít quan tâm các FTA

Trong khi các DN nước ngoài rất quan tâm đến các FTA Việt Nam đã ký kết và chủ động tìm hiểu thông tin để đầu tư mới, mở rộng sản xuất nhằm hưởng các lợi thế từ FTA đem lại. Trong khi đó, nhiều DN trong nước vẫn chưa quan đến các FTA Việt Nam đã ký kết, đang đàm phán và Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) sẽ chính thức thành lập vào cuối năm nay. Khảo sát của Trường đại học kinh tế Hà Nội cho thấy, có khoảng 30% DN vừa và nhỏ Việt Nam chưa biết rõ các FTA đã ký kết đem lại những thuận lợi, khó khăn gì.

Trong lĩnh vực nông nghiệp, gần 100% nông dân (một chủ thể quan trọng trong chuỗi cung ứng) chưa nghe nói đến AEC. Khoảng 75% chủ DN vừa và nhỏ có nghe đến AEC nhưng không hiểu hoạt động như thế nào và vì sao có ASEAN rồi lại còn có AEC. Nhận thức hạn chế khiến DN gặp khó khăn trong việc tận dụng các ưu đãi về thuế, thủ tục hải quan từ các FTA, AEC.

Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng cho hay: “Tính đến nay, Việt Nam đã ký kết và tham gia 11 FTA khu vực và song phương. Trong đó, 6 FTA trong khuôn khổ hợp tác ASEAN và 5 FTA đàm phán với tư cách là một bên độc lập. Về cơ bản, các FTA đóng góp tích cực vào quá trình thúc đẩy xuất khẩu, nâng cao hiệu quả nhập khẩu, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao sức cạnh tranh cho hàng hóa và dịch vụ trong nước”. Tuy nhiên, theo ông Hoàng, vẫn còn nhiều DN vừa và nhỏ chưa hiểu rõ về các FTA, AEC sắp tới nên chưa tận dụng hết các lợi thế FTA mang lại. Ở Đồng Nai, tỉnh thường xuyên tổ chức các hội thảo giới thiệu về thuận lợi, khó khăn từ các FTA, AEC nhưng lượng DN tham gia chưa nhiều.

Khánh Minh