Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành: Dân ngóng chờ "phán quyết"

Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành vừa được Quốc hội đưa ra thảo luận vào ngày 4-6 với sự ủng hộ của đa số đại biểu. Dự án sẽ được Quốc hội quyết vào cuối tháng này.

Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành vừa được Quốc hội đưa ra thảo luận vào ngày 4-6 với sự ủng hộ của đa số đại biểu. Dự án sẽ được Quốc hội quyết vào cuối tháng này.

Ông Nguyễn Văn Hạnh đang chặt bỏ những thân cà phê không thể cho thu hoạch.

Không chỉ đang “nóng” trên nghị trường Quốc hội, ở tâm điểm của dự án người dân cũng nóng ruột không kém. Bởi đã 10 năm nay, các hộ dân ở đây nằm trong tình trạng “đi không được, ở không xong”, cuộc sống gặp muôn vàn khó khăn do nằm trong quy hoạch.

* Ngán ngẩm đời tạm cư

Người dân ở xã Suối Trầu (địa phương nằm gọn trong dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành)  đã sống định cư ở đây mấy chục năm, nhưng từ khi công bố quy hoạch dự án, cả xã lại rơi vào những khó khăn của đời sống “tạm cư” - dù là tạm cư ngay trên mảnh đất của mình. Đất đai không sang nhượng được, vay vốn ngân hàng khó khăn, khó tính toán chuyển đổi cây trồng vì không biết khi nào phải di dời để xây dựng sân bay.

Đưa chúng tôi đi thăm vườn cà phê hơn 1,5 hécta già cỗi nhưng vẫn không dám phá đi, ông Nguyễn Văn Hạnh, người dân xã Suối Trầu, trăn trở: “Không biết lần này Quốc hội có thông qua dự án sân bay không, dân chúng tôi chờ lâu quá. Cây trồng “tàn” hết cả rồi nhưng không dám thay đổi. Cũng không biết cụ thể bao giờ Nhà nước lấy đất để còn tính toán cuộc sống, chờ hoài cũng mệt mỏi”. Ông Hạnh nhớ lại khoảng 10 năm trước, khi ông chuẩn bị cắt bỏ vườn điều già 4 hécta để trồng mới thì dự án xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành được công bố quy hoạch nên ông dừng việc chuyển đổi cây trồng, chờ dự án triển khai. Song cho đến nay, những cây điều già với gốc to vừa một người ôm của ông Hạnh vẫn xơ xác chờ dự án triển khai.

Tương tự ông Hạnh, gia đình ông Võ Minh Tâm ở cùng xã có nguồn thu chính từ 3 hécta điều cũng mỏi mòn chờ thu hồi đất. Theo tính toán của ông Tâm, mỗi năm gia đình ông mất từ 3-4 tấn điều do phải giữ vườn điều cũ kém năng suất thay vì trồng điều giống mới. Không chỉ thế, khi các con ông lập gia đình, ông cũng không thể chia tách đất ra cho con được.

Hầu hết người dân trong vùng quy hoạch dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành đều  gặp nhiều khó khăn do dự án “neo” từ năm này sang năm khác. Không chỉ bất lợi trong sản xuất, cuộc sống thường ngày của người dân cũng bị tác động nhiều, đơn cử là hạ tầng giao thông cũng không được đầu tư. Anh Nguyễn Văn Hoa, một người dân ở đây nói: “Thấy mấy xã kế bên thực hiện chương trình nông thôn mới, làm đường vào các khu dân cư mà phát ham. Xã Suối Trầu bị quy hoạch nên không có chương trình xây dựng nông thôn mới, trục đường chính  vào khu dân cư mùa nắng thì bụi, mùa mưa thì lầy lội”. Theo các hộ dân ở đây, những gia đình đầu tiên tới sinh sống ở xã Suối Trầu đến nay được 40 năm thì mất ¼ thời gian chờ đợi dự án, bao nhiêu cơ hội bị trôi qua.

* Cần được ổn định đời sống

Chủ tịch UBND xã Suối Trầu Nguyễn Văn Hiệp cho biết, người dân trong xã mấy ngày nay theo dõi rất sát sao diễn biến họp bàn của Quốc hội về dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Ông Hiệp trăn trở, dự án đã được 100% người dân đồng tình ủng hộ, nhưng việc tái định cư, ổn định cuộc sống sau này là rất quan trọng, bởi nhiều người dân sẽ mất việc làm và không phải ai cũng chuyển đổi được nghề nghiệp. Đây cũng là điều mà anh Nguyễn Văn Hoa băn khoăn: “Chỉ những người trẻ mới có khả năng học và chuyển đổi nghề được, lớn tuổi một chút là rất khó. Ra nơi tái định cư không có công việc, phải ăn vào tiền đền bù đất chẳng mấy mà hết”.

Ông Ngô Thế Ân, Phó chủ tịch UBND huyện Long Thành, cũng cho rằng những người dân ở độ tuổi 40 trở lên sẽ khó khăn về việc làm sau khi bị thu hồi đất. “Nếu có đất sản xuất, có thể tới 70 tuổi nhiều người vẫn lao động được, nhưng ở tuổi 40 xin vào làm công nhân trong các khu công nghiệp chắc chắn là khó” - ông Ân nhấn mạnh.

Việc xây dựng khung chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư và tổ chức lại cuộc sống cho người dân trong dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành cũng đang được UBND tỉnh chỉ đạo ráo riết.  Tổ công tác xây dựng khung chính sách đang hoàn tất dự thảo cho từng nội dung cụ thể. Theo chỉ đạo của UBND tỉnh, những người chưa hết tuổi lao động nhưng lớn tuổi không vào làm công nhân ở các khu công nghiệp được cần có phương án tạo thu nhập riêng. Để tạo việc làm cho đối tượng này, một số phương án đã được đưa ra, như trợ cấp hoặc tái cấp một phần đất nông nghiệp cho người dân sản xuất.

Khắc Giới